A.B.D. İç Savaş
19.yüzyılın ortalarında A.B.D.’nin sosyo- ekonomik yapısı özetle şöyledir:
Kuzey eyeletleri sanayileşme sürecine girmişti.
O günlerdeki teknolojik gelişmeler üretimde uygulanmaktadır.
Sosyal yapı, hızla feodal yapıdan sanayi toplumuna dönüşmeye başlamıştı.
Buna bağlı olarak ticaret yaygınlaşmış,bankalar çoğalmıştır.
Yaşam tarzı değişmekte,tüketim malları çeşit ve miktar açısından artmaktadır.
Bu gibi gelişmeler üretimi teşvik ederek ekonomideki canlılığı sağlar.
Buna karşılık güney eyaletlerinin ana ekonomik faaliyeti ise tarımdı.
Bu sektörün üretim gücü, büyük bir çoğunlukla ,köle olan zencilerden oluşuyordu.
Başka bir ifade ile, güney eyaletleri köle gücüne dayalı feodal alt yapıya sahipti.
Uzmanlar bu tabloyu durgun ve kapalı ekonomi olarak niteler.
Kuzeyin kapitalist ilişkileri geliştikçe ülkenin genel toplum bünyesinde bir çelişki oluştu:
Bir tarafta dinamik,öbür tarafta ise durgun olan iktisadi bünye.
Başka örneği canlı bir organizmaya benzeterek te yapabiliriz.
Büyüdükçe gelişen ve olgunlaşan organlara karşı, ona ayak uyduramayan başka organlar.
Pazara arz edilen malları satın alacak halk, büyük çoğunlukla gene kuzey eyaletleri idi.
Yani üretilen ticari emtiayı satın alacak insan sayısının tüm ülkeye oranla yetersiz kalma tehlikesi ortaya çıktı.
Güney eyaletlerinde bu mallara talep,mevcut feodal durumda yeterli seviyede olamazdı.
Zencilerin, köle oldukları için zaten gelirleri yoktu
Dolayısı ile pazardan mal talep etmeleri söz konusu değildi.
Toprak sahipleri ile diğer hür kesimler tarımsal ilişkilerini sürdürmekte direniyorlardı.
Dolayısı ile buralarda kapitalist mallara talep en alt düzeyde kalıyordu.
Neticede ekonomik gelişme 19.yüzyılın ortasında bir tıkanma ile karşı karşıya kaldı.
Kuzeyin gelişmesini güney engelliyordu.
Kuzeydeki fabrika ve diğer iş yerlerinin ayrıca insan emeğine de ihtiyaçları vardı.
Zenciler köle oldukları için fabrikalarda çalışamazlardı.
Böylece mal üretimi için insan emeği ihtiyacı en üst seviyeye ulaştı.
Buna paralel olarak, üretilen malları talep edecek tüketim grupları sınırlı kaldı.
Kısacası hem üretimde hem de tüketimde zenci köleliği büyük bir engeldi.
Diğer taraftan ülkenin siyasi birliğinin hem sağlanması hem de sürdürülmesi çok önemli hale geldi.
Ekonomik gelişme kendine uygun sosyal yapı ile sağlanmalıydı.
Böylece kölelik kurumuna karşı bir mücadele başladı.
Başta başkan Abraham Lincoln olmak üzere bir çok politikacı harekete geçti. Köleliğin insanlık dışı olduğunu,her insanın hür olma hakkına sahip bulunduğunu söylüyorlardı.
Zenciler hür işçi olarak çalışmalı,aldıkları ücretleri pazarda harcamalıydılar.
Tarımsal üretim, geleneksel metotlardan modern seviyeye dönüştürülmeli idi.
Güney eyaletleri,statükolarını korumak için direndiler,sonra birlikten ayrıldılar.
Bu durum kuzey eyaletleri açısından asla kabul edilemezdi.
Beklenen iç savaş 1861 yılında başladı,1865 yılında kuzeyin galibiyeti ile bitti.
19.yüzyılın ortalarında A.B.D.’nin sosyo- ekonomik yapısı özetle şöyledir:
Kuzey eyeletleri sanayileşme sürecine girmişti.
O günlerdeki teknolojik gelişmeler üretimde uygulanmaktadır.
Sosyal yapı, hızla feodal yapıdan sanayi toplumuna dönüşmeye başlamıştı.
Buna bağlı olarak ticaret yaygınlaşmış,bankalar çoğalmıştır.
Yaşam tarzı değişmekte,tüketim malları çeşit ve miktar açısından artmaktadır.
Bu gibi gelişmeler üretimi teşvik ederek ekonomideki canlılığı sağlar.
Buna karşılık güney eyaletlerinin ana ekonomik faaliyeti ise tarımdı.
Bu sektörün üretim gücü, büyük bir çoğunlukla ,köle olan zencilerden oluşuyordu.
Başka bir ifade ile, güney eyaletleri köle gücüne dayalı feodal alt yapıya sahipti.
Uzmanlar bu tabloyu durgun ve kapalı ekonomi olarak niteler.
Kuzeyin kapitalist ilişkileri geliştikçe ülkenin genel toplum bünyesinde bir çelişki oluştu:
Bir tarafta dinamik,öbür tarafta ise durgun olan iktisadi bünye.
Başka örneği canlı bir organizmaya benzeterek te yapabiliriz.
Büyüdükçe gelişen ve olgunlaşan organlara karşı, ona ayak uyduramayan başka organlar.
Pazara arz edilen malları satın alacak halk, büyük çoğunlukla gene kuzey eyaletleri idi.
Yani üretilen ticari emtiayı satın alacak insan sayısının tüm ülkeye oranla yetersiz kalma tehlikesi ortaya çıktı.
Güney eyaletlerinde bu mallara talep,mevcut feodal durumda yeterli seviyede olamazdı.
Zencilerin, köle oldukları için zaten gelirleri yoktu
Dolayısı ile pazardan mal talep etmeleri söz konusu değildi.
Toprak sahipleri ile diğer hür kesimler tarımsal ilişkilerini sürdürmekte direniyorlardı.
Dolayısı ile buralarda kapitalist mallara talep en alt düzeyde kalıyordu.
Neticede ekonomik gelişme 19.yüzyılın ortasında bir tıkanma ile karşı karşıya kaldı.
Kuzeyin gelişmesini güney engelliyordu.
Kuzeydeki fabrika ve diğer iş yerlerinin ayrıca insan emeğine de ihtiyaçları vardı.
Zenciler köle oldukları için fabrikalarda çalışamazlardı.
Böylece mal üretimi için insan emeği ihtiyacı en üst seviyeye ulaştı.
Buna paralel olarak, üretilen malları talep edecek tüketim grupları sınırlı kaldı.
Kısacası hem üretimde hem de tüketimde zenci köleliği büyük bir engeldi.
Diğer taraftan ülkenin siyasi birliğinin hem sağlanması hem de sürdürülmesi çok önemli hale geldi.
Ekonomik gelişme kendine uygun sosyal yapı ile sağlanmalıydı.
Böylece kölelik kurumuna karşı bir mücadele başladı.
Başta başkan Abraham Lincoln olmak üzere bir çok politikacı harekete geçti. Köleliğin insanlık dışı olduğunu,her insanın hür olma hakkına sahip bulunduğunu söylüyorlardı.
Zenciler hür işçi olarak çalışmalı,aldıkları ücretleri pazarda harcamalıydılar.
Tarımsal üretim, geleneksel metotlardan modern seviyeye dönüştürülmeli idi.
Güney eyaletleri,statükolarını korumak için direndiler,sonra birlikten ayrıldılar.
Bu durum kuzey eyaletleri açısından asla kabul edilemezdi.
Beklenen iç savaş 1861 yılında başladı,1865 yılında kuzeyin galibiyeti ile bitti.
