Agatha Christie Kimdir ?
Agatha Christie'nin doğumunun 125. yılı şerefine 23-24 Ekim tarihleri arasında Pera Palace Hotel Jumeirah'ta "Kara Hafta" etkinliği düzenleniyor. Etkinliğin onur konuğu, Agatha Christie Vakfı Başkanı ve aynı zamanda Agatha Christie'nin torunu da olan Mathew Prichard. Bu özel etkinlik için Agatha Christie Vakfı da yazar hakkında şimdiye kadar çok az bilinen 125 gerçeği açıkladı.
1. Christie'nin anne ve babası kızlarına isim vermekte hiç acele etmemişler, vaftiz töreninden sadece birkaç dakika önce "Agatha" isminde karar kılmışlardır.
2. Christie'nin aslında hiçbir zaman bir yazar olma niyeti olmamıştır. Sadece kendisine bir dedektif hikâyesi yazma konusunda meydan okuyan kız kardeşi Madge'e bunu yapabileceğini göstermek istemiştir.
3. Londra Savoy Tiyatrosu'nda Sevimli Örümcek (Spider's Web) gösterisi başladığında hiç kimse onun iki yıl süreceğini ve Savoy Tiyatrosu'nun en büyük başarılarından biri haline geleceğini tahmin etmemiştir.
4. Sadece bir değil iki tane dünyaca ünlü hafiye yaratmayı başka hiçbir polisiye yazarı başaramamıştır.
5. Roger Ackroyd Cinayeti'ni (The Murder of Roger Ackroyd) okuyan eleştirmenler o kadar yanlış tarafa yönlenmişlerdi ki, Christie'yi de onları yanlış yönlendirmek ve adil olmamakla suçlamışlardır.
6. Esrarengiz Sanık (Sad Cypress) basıldıktan sonra, Christie fikrini değiştirmiş ve Belçikalı dedektifi Poirot olmadan kitabın daha iyi olacağını düşünmüştür.
7. Poirot'nun Christie sayesinde sık sık tiyatro oyunlarının dışında bırakıldığı olmuştur. Christie, Poirot'nun özellikle de tiyatro uyarlamaları söz konusu olduğunda onun varlığının işi gölgeleyeceğini düşünmüştür. Poirot'nun yer aldığı dört romanın tiyatro uyarlamasında böyle olmuştur.
8. 1922'de Christie, Binbaşı Belcher tarafından İmparatorluk Keşif Yolculuğu'na davet edilen kocası Archie'ye eşlik ederek dünyayı gezmiştir. Belcher emrinde çalışılması zor bir kişi olmasına karşın, yine de başka türlü böyle bir geziyi maddi olarak karşılamalarına imkân yoktur.
9. Christie altı yayıncı tarafından reddedilmenin üzüntüsünü yaşarken Ölüm Sessiz Geldi'nin(The Mysterious Affair at Styles) taslağı tamamen aklından çıkmıştır. Annelik yapmakla meşgulken, beş yıl sonra Bodley Head onunla iletişime geçer ve Christie hiç vakit kaybetmeden kontratı imzalar.
10. Polisiye Edebiyatın Kraliçesi, Mary Westmacott takma adıyla altı romanlık duygusal bir seri yazmıştır.
11. Christie'nin seyahat deneyimleri, çalışmalarına büyük zenginlik katmıştır. Briç Masasında Cinayet'te (Cards on the Table) Suriye'yi iyi tanıdığı için kurbanına Suriye'de "Şeytan" anlamına gelen "Shaitana" adını vermiştir.
12. Mayıs 2000'de düzenlenen Bouchercon Dünya Gizemli Romanlar Kongresi'nde (Bouchercon World Mystery Convention), Christie Yirminci Yüzyılın Gizemli Romanlar Yazarı (Mystery Writer of the Twentieth Century), Poirot romanları da Yirminci Yüzyılın Gizemli Romanlar Serisi (Mystery Serios of the Twentieth Century) seçildi.
13. Bayan Marple pek çok oyuncu tarafından canlandırılmıştır, ancak bu oyuncular arasında Margaret Rutherford sinemadaki ilk Marple'dır. Christie onun oyunculuğundan pek memnun olmasa da, yine de Ve Ayna Kırıldı'yı (The Mirror Crack'd from Side to Side) ona adamıştır.
14. Christie köpekleri çok severdi ve hayatı boyunca hep bir köpeği olmuştur. (Tabii ki hep aynı köpek değil!)
15. Bayan McGinty'nin Ölümü'nde (Mrs. McGinty's Dead) Christie'nin polisiye yazarı ve Poirot'nun arkadaşı olan Ariadne Oliver karakteri, üfleme borusunun uzunluğunu yanlış anlattığı için kendini topa tutar. Aslında bu karakter, daha önce ( Death in the Clouds) Ölüm Diken Üstünde'de aynı hatayı yapmıştır. Tabii ki bunu yapan Christie'nin ta kendisidir.
16. Hercule Poirot 1975'te öldüğünde, The Newyok Times'ta yayımlanan tam sayfa ölüm ilanı ile böyle bir muameleye maruz kalan ilk hayali karakter olmuştur.
17. Christie'nin en sevdiği renk yeşildir.
18. Christie'nin tüm dünyada iki milyardan fazla kitabı satılmıştır.
19. Shakespeare'in kitapları ve İncil'den sonra en çok Christie'nin kitapları satılmıştır.
20. Amerikan Donanması İkinci Dünya Savaşı sırasında Christie'nin Devon, River Dart'ta bulunan evi Greenway House'a el koymuştur. Şimdi bu ev ve çevresi doğayı koruma amacı olan bir örgüte aittir ve ziyaretçilere açıktır.
21. 1990'da Christie'nin yüzüncü yılı şerefine bir güle "Agatha" adı verildi.
22. Christie'nin romancılığı kadar oyun yazarlığı da çok başarılıydı. Bu başka hiçbir polisiye yazarın ulaşamadığı bir başarıdır.
23. Christie, Wallingford Yerel Amatör Drama Topluluğu'nun başkanlığını yapmıştır.
24. Christie sigara içmezdi.
25. Christie'nin Yedilerin Gizemi (The Seven Dials Mystery) kitabının orijinal başlığı "Gizli Altı"dır.
26. Londra'nın Batı Yakası'ndaki bütün tiyatrolar Christie'nin öldüğü gün bir saat süreyle ışıklarını kapatmışlardır.
27. Christie'nin kendi büyükannesinin Bayan Marple karakteri üzerinde büyük etkisi vardır.
28. Christie'nin evde nefret ettiği şeyler arasında marmelatlı puding ve hamamböcekleri vardır.
29. Christie'nin en sevdiği yazarlardan iki tanesi Elizabeth Bowen ve Graham Greene'dir.
30. Christie Sevimli Örümcek'teki (Spider's Web) Clarissa rolünü dünyaca ünlü İngiliz oyuncu Margaret Lockwood'un kızı için yazmıştır.
31. Poirot karakteri sahnede ilk defa Charles Laughton tarafından canlandırılmıştır.
32. Christie, Birinci Dünya Savaşı sırasında revirde çalışırken birçok ilaç ve zehrin kimyasal bileşimlerini öğrenmiştir. Bu, polisiye kitap yazarı için mükemmel bir eğitimdir!
33. Christie, Hercule Poirot'yu iki kere "gördüğünü" iddia etmiştir: Bir tanesi Savoy'da öğle yemeği yerken ve diğeri de Kanarya Adaları'nda deniz yolculuğunda.
34. Christie, 1942 Bayan Marple kitabı olan Cesetler Merdiveni'nde (The Body in the Library) kendinden bahsetmiştir.
35. Christie hayatı boyunca medyadan uzak, göze batmadan yaşamayı tercih etmiştir. En son 1974'te çok beğendiği bir uyarlama olan Doğu Ekspresinde Cinayet (Murder on the Orient Express) filminin galasında halkın önüne çıkmıştır.
36. Joan Hickson 1946'da Nil'de Ölüm'den (Death on the Nile) uyarlanan tiyatro oyununda oynamıştır. Hickonr'un, Bayan Marple filmi olan Murder, She Said'de de küçük bir rolü vardır. Christie, Hickonr'un oyunculuğundan çok etkilenmiş ve "Bir gün benim Bayan Marple'ımı oynayacaksın" diye ümit ettiğini belirten bir mektup yazmıştır.
37. Christie, Nil'de Ölüm'de ilk olarak Poirot yerine Bayan Marple'ın dedektif olmasını planlamıştır.
38. BBC, 1931'de Christie'yi kendi hikâyelerinden birini seslendirmeye ikna etmiştir.
39. Dünyada en uzun sahnelenen oyun olan Fare Kapanı (The Mousetrap) ilk başta yirmi dakikalık bir radyo oyunu olarak yazılmıştır.
40. Christie'nin radyo oyunlarından iki tanesi Asil Kâsedeki Tereyağ (Butter in a Lordly Dish 1948) ve Kişisel Ziyaret (Personal Call1960) hiçbir zaman İngilizce yayımlanmamıştır.
41. 1948'de Penguin Yayınevi, Christie şerefine "Penguin Milyonu" (A Penguin Million) olarak bilinen bir organizasyonla on kitabından 100.000'er adet basmıştır.
42. Christie, Ortadoğu tarihinde uzmanlaşmış önemli bir İngiliz arkeolog olan ikinci kocası Max Mallowan'a uzun yıllar asistanlık yapmıştır; bu dönem zarfında usta bir fotoğrafçı haline gelmiştir.
Agatha Christie'nin doğumunun 125. yılı şerefine 23-24 Ekim tarihleri arasında Pera Palace Hotel Jumeirah'ta "Kara Hafta" etkinliği düzenleniyor. Etkinliğin onur konuğu, Agatha Christie Vakfı Başkanı ve aynı zamanda Agatha Christie'nin torunu da olan Mathew Prichard. Bu özel etkinlik için Agatha Christie Vakfı da yazar hakkında şimdiye kadar çok az bilinen 125 gerçeği açıkladı.
1. Christie'nin anne ve babası kızlarına isim vermekte hiç acele etmemişler, vaftiz töreninden sadece birkaç dakika önce "Agatha" isminde karar kılmışlardır.
2. Christie'nin aslında hiçbir zaman bir yazar olma niyeti olmamıştır. Sadece kendisine bir dedektif hikâyesi yazma konusunda meydan okuyan kız kardeşi Madge'e bunu yapabileceğini göstermek istemiştir.
3. Londra Savoy Tiyatrosu'nda Sevimli Örümcek (Spider's Web) gösterisi başladığında hiç kimse onun iki yıl süreceğini ve Savoy Tiyatrosu'nun en büyük başarılarından biri haline geleceğini tahmin etmemiştir.
4. Sadece bir değil iki tane dünyaca ünlü hafiye yaratmayı başka hiçbir polisiye yazarı başaramamıştır.
5. Roger Ackroyd Cinayeti'ni (The Murder of Roger Ackroyd) okuyan eleştirmenler o kadar yanlış tarafa yönlenmişlerdi ki, Christie'yi de onları yanlış yönlendirmek ve adil olmamakla suçlamışlardır.
6. Esrarengiz Sanık (Sad Cypress) basıldıktan sonra, Christie fikrini değiştirmiş ve Belçikalı dedektifi Poirot olmadan kitabın daha iyi olacağını düşünmüştür.
7. Poirot'nun Christie sayesinde sık sık tiyatro oyunlarının dışında bırakıldığı olmuştur. Christie, Poirot'nun özellikle de tiyatro uyarlamaları söz konusu olduğunda onun varlığının işi gölgeleyeceğini düşünmüştür. Poirot'nun yer aldığı dört romanın tiyatro uyarlamasında böyle olmuştur.
8. 1922'de Christie, Binbaşı Belcher tarafından İmparatorluk Keşif Yolculuğu'na davet edilen kocası Archie'ye eşlik ederek dünyayı gezmiştir. Belcher emrinde çalışılması zor bir kişi olmasına karşın, yine de başka türlü böyle bir geziyi maddi olarak karşılamalarına imkân yoktur.
9. Christie altı yayıncı tarafından reddedilmenin üzüntüsünü yaşarken Ölüm Sessiz Geldi'nin(The Mysterious Affair at Styles) taslağı tamamen aklından çıkmıştır. Annelik yapmakla meşgulken, beş yıl sonra Bodley Head onunla iletişime geçer ve Christie hiç vakit kaybetmeden kontratı imzalar.
10. Polisiye Edebiyatın Kraliçesi, Mary Westmacott takma adıyla altı romanlık duygusal bir seri yazmıştır.
11. Christie'nin seyahat deneyimleri, çalışmalarına büyük zenginlik katmıştır. Briç Masasında Cinayet'te (Cards on the Table) Suriye'yi iyi tanıdığı için kurbanına Suriye'de "Şeytan" anlamına gelen "Shaitana" adını vermiştir.
12. Mayıs 2000'de düzenlenen Bouchercon Dünya Gizemli Romanlar Kongresi'nde (Bouchercon World Mystery Convention), Christie Yirminci Yüzyılın Gizemli Romanlar Yazarı (Mystery Writer of the Twentieth Century), Poirot romanları da Yirminci Yüzyılın Gizemli Romanlar Serisi (Mystery Serios of the Twentieth Century) seçildi.
13. Bayan Marple pek çok oyuncu tarafından canlandırılmıştır, ancak bu oyuncular arasında Margaret Rutherford sinemadaki ilk Marple'dır. Christie onun oyunculuğundan pek memnun olmasa da, yine de Ve Ayna Kırıldı'yı (The Mirror Crack'd from Side to Side) ona adamıştır.
14. Christie köpekleri çok severdi ve hayatı boyunca hep bir köpeği olmuştur. (Tabii ki hep aynı köpek değil!)
15. Bayan McGinty'nin Ölümü'nde (Mrs. McGinty's Dead) Christie'nin polisiye yazarı ve Poirot'nun arkadaşı olan Ariadne Oliver karakteri, üfleme borusunun uzunluğunu yanlış anlattığı için kendini topa tutar. Aslında bu karakter, daha önce ( Death in the Clouds) Ölüm Diken Üstünde'de aynı hatayı yapmıştır. Tabii ki bunu yapan Christie'nin ta kendisidir.
16. Hercule Poirot 1975'te öldüğünde, The Newyok Times'ta yayımlanan tam sayfa ölüm ilanı ile böyle bir muameleye maruz kalan ilk hayali karakter olmuştur.
17. Christie'nin en sevdiği renk yeşildir.
18. Christie'nin tüm dünyada iki milyardan fazla kitabı satılmıştır.
19. Shakespeare'in kitapları ve İncil'den sonra en çok Christie'nin kitapları satılmıştır.
20. Amerikan Donanması İkinci Dünya Savaşı sırasında Christie'nin Devon, River Dart'ta bulunan evi Greenway House'a el koymuştur. Şimdi bu ev ve çevresi doğayı koruma amacı olan bir örgüte aittir ve ziyaretçilere açıktır.
21. 1990'da Christie'nin yüzüncü yılı şerefine bir güle "Agatha" adı verildi.
22. Christie'nin romancılığı kadar oyun yazarlığı da çok başarılıydı. Bu başka hiçbir polisiye yazarın ulaşamadığı bir başarıdır.
23. Christie, Wallingford Yerel Amatör Drama Topluluğu'nun başkanlığını yapmıştır.
24. Christie sigara içmezdi.
25. Christie'nin Yedilerin Gizemi (The Seven Dials Mystery) kitabının orijinal başlığı "Gizli Altı"dır.
26. Londra'nın Batı Yakası'ndaki bütün tiyatrolar Christie'nin öldüğü gün bir saat süreyle ışıklarını kapatmışlardır.
27. Christie'nin kendi büyükannesinin Bayan Marple karakteri üzerinde büyük etkisi vardır.
28. Christie'nin evde nefret ettiği şeyler arasında marmelatlı puding ve hamamböcekleri vardır.
29. Christie'nin en sevdiği yazarlardan iki tanesi Elizabeth Bowen ve Graham Greene'dir.
30. Christie Sevimli Örümcek'teki (Spider's Web) Clarissa rolünü dünyaca ünlü İngiliz oyuncu Margaret Lockwood'un kızı için yazmıştır.
31. Poirot karakteri sahnede ilk defa Charles Laughton tarafından canlandırılmıştır.
32. Christie, Birinci Dünya Savaşı sırasında revirde çalışırken birçok ilaç ve zehrin kimyasal bileşimlerini öğrenmiştir. Bu, polisiye kitap yazarı için mükemmel bir eğitimdir!
33. Christie, Hercule Poirot'yu iki kere "gördüğünü" iddia etmiştir: Bir tanesi Savoy'da öğle yemeği yerken ve diğeri de Kanarya Adaları'nda deniz yolculuğunda.
34. Christie, 1942 Bayan Marple kitabı olan Cesetler Merdiveni'nde (The Body in the Library) kendinden bahsetmiştir.
35. Christie hayatı boyunca medyadan uzak, göze batmadan yaşamayı tercih etmiştir. En son 1974'te çok beğendiği bir uyarlama olan Doğu Ekspresinde Cinayet (Murder on the Orient Express) filminin galasında halkın önüne çıkmıştır.
36. Joan Hickson 1946'da Nil'de Ölüm'den (Death on the Nile) uyarlanan tiyatro oyununda oynamıştır. Hickonr'un, Bayan Marple filmi olan Murder, She Said'de de küçük bir rolü vardır. Christie, Hickonr'un oyunculuğundan çok etkilenmiş ve "Bir gün benim Bayan Marple'ımı oynayacaksın" diye ümit ettiğini belirten bir mektup yazmıştır.
37. Christie, Nil'de Ölüm'de ilk olarak Poirot yerine Bayan Marple'ın dedektif olmasını planlamıştır.
38. BBC, 1931'de Christie'yi kendi hikâyelerinden birini seslendirmeye ikna etmiştir.
39. Dünyada en uzun sahnelenen oyun olan Fare Kapanı (The Mousetrap) ilk başta yirmi dakikalık bir radyo oyunu olarak yazılmıştır.
40. Christie'nin radyo oyunlarından iki tanesi Asil Kâsedeki Tereyağ (Butter in a Lordly Dish 1948) ve Kişisel Ziyaret (Personal Call1960) hiçbir zaman İngilizce yayımlanmamıştır.
41. 1948'de Penguin Yayınevi, Christie şerefine "Penguin Milyonu" (A Penguin Million) olarak bilinen bir organizasyonla on kitabından 100.000'er adet basmıştır.
42. Christie, Ortadoğu tarihinde uzmanlaşmış önemli bir İngiliz arkeolog olan ikinci kocası Max Mallowan'a uzun yıllar asistanlık yapmıştır; bu dönem zarfında usta bir fotoğrafçı haline gelmiştir.
