Anna Ahmatova (Rusça: А́нна Ахма́това, gerçek isim: А́нна Андре́евна Горе́нко) (23 Haziran 1889 5 Mart 1966) Gerçek ismi Anna Andreevna Gorenko olan yarım yüzyıl boyunca romantik ve duygusal St. Petersburg geleneğinin en önemli temsilcisi Rus şair.
Ahmatova'nın çalışma alanı, kısa lirik şiirleri evrenselleştirmekti. 1935-1940 arasında Stalinist terör olarak bilinen dönemde Requem adlı trajik şaheseriyle öne çıktı. Eserlerinde Stalinizm gölgesinde yaşayan yaratıcı kadınların kaderini , zaman ve anı olarak türlü temalarla anlatır.
Biyografisi
Odessa'da Bolşoy Fontan'da doğdu. Anne ve babası 1905'te ayrıldığı için mutlu bir çocukluk geçirmedi. Kiev, Tsarskoe Selo ve St. Petersburg'da Smolny Enstitüsünde eğitim aldı. 11 yaşında şiir yazmaya başladı ve sevdiği şairler Racine, Puşkin ve Baratinski'den esinlendi. Babası şairliğin isimlerinin saygıdeğerliğine gölge düşüreceğine inandığı için, Ahmatova tatar olan büyük annesinin soyismini kullandı[1]. O zamanki Rus erkek şairlerin çoğu Akhmatova'ya olan aşklarını ilan etmişlerdir,o ise Osip Mandelstam'ın ilgisine karşılık vermiştir.Osip Mandelstam'ın karısı Nadezha Mandelstam daha sonra Hope Against Hope adlı otobiyografisinde Akhmatova'yı affetmiştir. 1910 yılında genç şair Nikolay Gumilov ile evlenmiştir. Kocası Ahmatova'nın şiirlerini ciddiye almadı ve Alexander Blok'un kocasının şiirlerini tercih ettiğini öğrendiğinde sarsıldı. Oğulları Lev Gumilyov 1912 yılında dünyaya geldi ve Neo Avrasyacı ünlü bir tarihçi oldu.
Rus Edebiyatının en büyük kadın şairi, Akmeizm akımının temsilcisi Anna Ahmatova 1889 yılında Ukrayna'da Odessa yakınlarında Bolşoy Fontan'da doğdu. Asıl adı Anna Andreyevna Gorenko idi.
Çocukluğu Çarskoye Selo'da ve Petersburg'ta geçti. Kiev ve Petersburg Üniversitelerinde hukuk,edebiyat ve tarih öğrenimi gördü. 1910 yılında Akmeist okulun kurucusu ünlü şair Nikolay Gumilyov'la evlendi. İtalya, Fransa ve Almanya'yı gezdi. 1917 Ekim Devrimi öncesinde eşinden ayrıldı,
1918'de 1921 yılına dek sürecekikinci evliliğini Vladimir Shileyko ile yaptı. Nikolay Gumilyov 1921'de kurşuna dizilerek öldürüldü. Gumilyov'la olan evliliğinden olan oğlu Lev Gumilyov 1938-1956 yıllarını tutukevleri ve çalışma kamplarında geçirdi. Üçüncü eşi Nikolay Punin de 1949'da tutuklandı, 1953'te Sibirya'daki çalışma kampında yaşamını yitirdi.
Anna Ahmatova'nın şiirleri 1925-1946 yılları arasında çeşitli engellemelerle karşılaştı. Daha sonra ise aşırı kötümser, erotik, mistik, Rus halkına ve siyasete karşı duyarsız olduğu gerekçesiyle burjuvalık'la ve bireycilik'le suçlanarak yasaklandı, Sovyet Yazarlar Birliği'nden çıkarıldı, var olan kitapları yok edildi. Şiirleri üzerinde baskı, engelleme ve yasaklamalar 1953 yılında Stalin'in ölümüne kadar sürdü.
Bu süre içinde edebiyat eleştirisi, Puşkin üzerine incelemeler, Victor Hugo, Rabindranath Tagore, Giacomo Leopardi, ve çeşitli Ermeni ve Koreli şairlerden çeviri ve incelemeler yayınladı. 1964'te Etna Taormina Şiir Ödülü'ne değer görülen Anna Ahmatova'ya, 1965'te Oxford Üniversitesi Onursal Edebiyat Doktoru unvanı verilmiştir. Kısa, lirik, içten konuşma tarzında, Rus halk şarkılarının esintilerini taşıyan şiirleri, içerdiği duyguyu okuyanın iliklerine dek duyumsatan, bireysel ve toplumsal insanlık durumlarını içe dönük kırılgan bir derinlik ve incelikle, mistik çağrışımlarla dile getirir.
Anna Ahmatova 5 Mart 1966 günü Moskova yakınlarında Domodedovo'da yaşamını yitirdi.
Gümüş Çağ
1912'de ilk derlemesi Evening'i yayınladı.
1914'te ikinci derlemesi Rosary yayınlana kadar "Akhmatova'dan sonra" binlerce kadının şiirini oluşturdu. Erken şiirleri genellikle, bir adamı ve bir kadını resmeder. Onların ilişkisinin en acı, muğlak anlarını kapsamaktadır. Böyle parçalar çok örnek alındı, sonra Nabokov ve diğerleri tarafından taklit edildi. Akhmatova, şöyle söyler: "Ben, bizim kadınlarımıza nasıl konuşulması gerektiğini öğrettim, ama onları sessizleştirmenin nasıl olacağını bilmem".
Kocasıyla birlikte Akmeist şairler isimli bir gruba katılan Ahmatova bu çevrede büyük bir şöhrete kavuştu. Rus şiir tarihinde bilindik; çağın başlıkları olan "Neva'nın Kraliçesi" ve "Gümüş çağın ruhu", O'nunla aristokratik biçim ve sanatsal bir bütünlük kazandı. Çok yıllar sonra yaşamının uzun bir bölümünü kapsayan ve en uzun eseri olan "Kahraman olmadan şiir"i Puşkin'in Eugeni Onegin'inden esinlendiğini belirtecekti.
Lanetli Yıllar
Eşi Nikolay Gumilyov Sovyetler'e karşı anti faliyetlerde bulunduğu gerekçesiyle 1921'de kurşuna dizilerek öldürüldü. Bu evliliğinden 1912 yılında Lev Nikolayeviç Gumilev olmuştur. Önce ünlü bir Asurolojist olan Vladimir Shilejko ve sonra Stalinist Gulag kamplarında ölen sanat bilgini Nikolay Punin ile evlendi. Evli edebiyatçı Boris Pasternak'in tekliflerini geri çevirdi.
1922'den sonra, Akhmatova, kapitalist bir öğe olarak mahkûm edildi ve 1925'ten 1940'a kadar şiirlerinin yayınlanması yasaklandı. Dönem dönem Puşkin'den bazı parlak denemelerde dahil olmak üzere, Leopardi denemelerini çevirerek geçimini sağladı. Onun arkadaşlarının hepsi, ya göç etti ya da yokedildi.
1946 yılında Stalin'in ortağı ve kültür bakanı Andrei Zhdanov, Ahmatova'nın Isaiah Berlin'i ziyaret ettiğini öğrendi ve alenen "yarısı fahişe, yarısı rahibe" olarak etiketleyip, şiirlerinin yayımlanmasını yasakladı. Daha sonra açlıktan ölmeye mahkûm etmek ile eşdeğer olan Yazarlar Birliğinden çıkarma girişiminde bulunuldu. Oğlu "Stalinist Gulag"ta gençliğini harcadı ve hatta tahliyesini emniyete almak için Stalin'i öven birkaç şiir yayımladı. İlişkileri hep gergin olarak devam etti. Resmen yokolmasına rağmen; eserleri sözlü olarak ve hatta samizdatla el altından bilinmeye devam etti.
Şiirleri
Ahmatova'nın çalışma alanı, kısa lirik şiirleri evrenselleştirmekti. 1935-1940 arasında Stalinist terör olarak bilinen dönemde Requem adlı trajik şaheseriyle öne çıktı. Eserlerinde Stalinizm gölgesinde yaşayan yaratıcı kadınların kaderini , zaman ve anı olarak türlü temalarla anlatır.
Biyografisi
Odessa'da Bolşoy Fontan'da doğdu. Anne ve babası 1905'te ayrıldığı için mutlu bir çocukluk geçirmedi. Kiev, Tsarskoe Selo ve St. Petersburg'da Smolny Enstitüsünde eğitim aldı. 11 yaşında şiir yazmaya başladı ve sevdiği şairler Racine, Puşkin ve Baratinski'den esinlendi. Babası şairliğin isimlerinin saygıdeğerliğine gölge düşüreceğine inandığı için, Ahmatova tatar olan büyük annesinin soyismini kullandı[1]. O zamanki Rus erkek şairlerin çoğu Akhmatova'ya olan aşklarını ilan etmişlerdir,o ise Osip Mandelstam'ın ilgisine karşılık vermiştir.Osip Mandelstam'ın karısı Nadezha Mandelstam daha sonra Hope Against Hope adlı otobiyografisinde Akhmatova'yı affetmiştir. 1910 yılında genç şair Nikolay Gumilov ile evlenmiştir. Kocası Ahmatova'nın şiirlerini ciddiye almadı ve Alexander Blok'un kocasının şiirlerini tercih ettiğini öğrendiğinde sarsıldı. Oğulları Lev Gumilyov 1912 yılında dünyaya geldi ve Neo Avrasyacı ünlü bir tarihçi oldu.Rus Edebiyatının en büyük kadın şairi, Akmeizm akımının temsilcisi Anna Ahmatova 1889 yılında Ukrayna'da Odessa yakınlarında Bolşoy Fontan'da doğdu. Asıl adı Anna Andreyevna Gorenko idi.
Çocukluğu Çarskoye Selo'da ve Petersburg'ta geçti. Kiev ve Petersburg Üniversitelerinde hukuk,edebiyat ve tarih öğrenimi gördü. 1910 yılında Akmeist okulun kurucusu ünlü şair Nikolay Gumilyov'la evlendi. İtalya, Fransa ve Almanya'yı gezdi. 1917 Ekim Devrimi öncesinde eşinden ayrıldı,
1918'de 1921 yılına dek sürecekikinci evliliğini Vladimir Shileyko ile yaptı. Nikolay Gumilyov 1921'de kurşuna dizilerek öldürüldü. Gumilyov'la olan evliliğinden olan oğlu Lev Gumilyov 1938-1956 yıllarını tutukevleri ve çalışma kamplarında geçirdi. Üçüncü eşi Nikolay Punin de 1949'da tutuklandı, 1953'te Sibirya'daki çalışma kampında yaşamını yitirdi.
Anna Ahmatova'nın şiirleri 1925-1946 yılları arasında çeşitli engellemelerle karşılaştı. Daha sonra ise aşırı kötümser, erotik, mistik, Rus halkına ve siyasete karşı duyarsız olduğu gerekçesiyle burjuvalık'la ve bireycilik'le suçlanarak yasaklandı, Sovyet Yazarlar Birliği'nden çıkarıldı, var olan kitapları yok edildi. Şiirleri üzerinde baskı, engelleme ve yasaklamalar 1953 yılında Stalin'in ölümüne kadar sürdü.
Bu süre içinde edebiyat eleştirisi, Puşkin üzerine incelemeler, Victor Hugo, Rabindranath Tagore, Giacomo Leopardi, ve çeşitli Ermeni ve Koreli şairlerden çeviri ve incelemeler yayınladı. 1964'te Etna Taormina Şiir Ödülü'ne değer görülen Anna Ahmatova'ya, 1965'te Oxford Üniversitesi Onursal Edebiyat Doktoru unvanı verilmiştir. Kısa, lirik, içten konuşma tarzında, Rus halk şarkılarının esintilerini taşıyan şiirleri, içerdiği duyguyu okuyanın iliklerine dek duyumsatan, bireysel ve toplumsal insanlık durumlarını içe dönük kırılgan bir derinlik ve incelikle, mistik çağrışımlarla dile getirir.
Anna Ahmatova 5 Mart 1966 günü Moskova yakınlarında Domodedovo'da yaşamını yitirdi.
Gümüş Çağ
1912'de ilk derlemesi Evening'i yayınladı.
1914'te ikinci derlemesi Rosary yayınlana kadar "Akhmatova'dan sonra" binlerce kadının şiirini oluşturdu. Erken şiirleri genellikle, bir adamı ve bir kadını resmeder. Onların ilişkisinin en acı, muğlak anlarını kapsamaktadır. Böyle parçalar çok örnek alındı, sonra Nabokov ve diğerleri tarafından taklit edildi. Akhmatova, şöyle söyler: "Ben, bizim kadınlarımıza nasıl konuşulması gerektiğini öğrettim, ama onları sessizleştirmenin nasıl olacağını bilmem".
Kocasıyla birlikte Akmeist şairler isimli bir gruba katılan Ahmatova bu çevrede büyük bir şöhrete kavuştu. Rus şiir tarihinde bilindik; çağın başlıkları olan "Neva'nın Kraliçesi" ve "Gümüş çağın ruhu", O'nunla aristokratik biçim ve sanatsal bir bütünlük kazandı. Çok yıllar sonra yaşamının uzun bir bölümünü kapsayan ve en uzun eseri olan "Kahraman olmadan şiir"i Puşkin'in Eugeni Onegin'inden esinlendiğini belirtecekti.
Lanetli Yıllar
Eşi Nikolay Gumilyov Sovyetler'e karşı anti faliyetlerde bulunduğu gerekçesiyle 1921'de kurşuna dizilerek öldürüldü. Bu evliliğinden 1912 yılında Lev Nikolayeviç Gumilev olmuştur. Önce ünlü bir Asurolojist olan Vladimir Shilejko ve sonra Stalinist Gulag kamplarında ölen sanat bilgini Nikolay Punin ile evlendi. Evli edebiyatçı Boris Pasternak'in tekliflerini geri çevirdi.
1922'den sonra, Akhmatova, kapitalist bir öğe olarak mahkûm edildi ve 1925'ten 1940'a kadar şiirlerinin yayınlanması yasaklandı. Dönem dönem Puşkin'den bazı parlak denemelerde dahil olmak üzere, Leopardi denemelerini çevirerek geçimini sağladı. Onun arkadaşlarının hepsi, ya göç etti ya da yokedildi.
1946 yılında Stalin'in ortağı ve kültür bakanı Andrei Zhdanov, Ahmatova'nın Isaiah Berlin'i ziyaret ettiğini öğrendi ve alenen "yarısı fahişe, yarısı rahibe" olarak etiketleyip, şiirlerinin yayımlanmasını yasakladı. Daha sonra açlıktan ölmeye mahkûm etmek ile eşdeğer olan Yazarlar Birliğinden çıkarma girişiminde bulunuldu. Oğlu "Stalinist Gulag"ta gençliğini harcadı ve hatta tahliyesini emniyete almak için Stalin'i öven birkaç şiir yayımladı. İlişkileri hep gergin olarak devam etti. Resmen yokolmasına rağmen; eserleri sözlü olarak ve hatta samizdatla el altından bilinmeye devam etti.
Şiirleri
- Anna Ahmatova: şiirleri (1983)
- Anno Domini MCMXXI (1922) - rus
- Evening (1912) - rus
- Plantain (1921)
- Ahmatova şiirleri (1967)
- Rosary (1914)
- Seçilmiş şiirler(1976 )
- Seçilmiş şiirler (1989 )
- Anna Ahmatova'nın tüm şiirleri (1990 )
- Anna Ahmatova'dan oniki şiir (1985)
- Beyaz Sürü (1914)
Düzenleyen yönetici:
