Aşağılık kompleksi nedir, nasıl yenilir?

dderya

kOkOşŞ
V.I.P
Hangi davranışlar aşağılık kompleksi göstergesidir? Megalomanlık da aşağılık kompleksinden kaynaklanabilir mi? Aşağılık kompleksi nasıl tedavi edilir?
Aşağılık kompleksi, çocukluktan gelen bir duygu. Peki, çocuk nasıl yetiştirilirse aşağılık kompleksi sahibi bir yetişkin olur? Bu kompleks, ilişkilerine nasıl yansır?
Kişi, aşağılık kompleksi sorununu yenmek için ne yapabilir? Psikolojik destek alması gerekir mi?
Birinde aşağılık kompleksi olduğu nasıl anlaşılır?



Aşağılık duygusu; insanların kendilerini diğer insanlardan daha yetersiz olarak algıladıkları bir durumdur. İnsanların aşağılık duygusunu yaşadıklarını anlamamız için, onların konuşma biçimlerine bakmamız gerekir. “Ama, sanki, ben yapardım ama, ben hallederdim ama…” benzeri sözler biraz ipucudur bizler için.

Beden dili de insanların aşağılık duygusunu yaşadıklarını bizlere anlatan başka bir iletişim biçimidir. Aslında insan yanılgı içerisindedir bu konuda. Yani tam olarak kendi yeteneklerinin farkında değildir ve hep diğer insanlarla kendisini mukayese eder. Sonuçta da kendisinin daha aşağı, daha yeteneksiz olduğunu düşünür. Bunlar büyük ölçüde sanal duygulardır, gerçek duygular değildir.

Aşağılık duygusu yaşayan insanların çevresiyle iletişimi önemli aksaklıklar gösterir. Ayrıca sürekli kendilerini kanıtlamak zorunda hissederler.

Aşağılık kompleksi hangi nedenlerle olur?

Aşağılık kompleksi çocuklukta başlayan bir süreçtir. Genelde her insanın, “benlik tasarımı” denilen, kendi gözünde bir fotoğrafı vardır. Bu fotoğraf çevre tarafından; öncelikle anne, baba, eğitimciler ve akrabalar tarafından şekillendirilir. Bu şekillendirme sonucunda kişi “ben” dediği bir tasarıma ulaşır.

Eğer şekillendirme doğru ve gerçek ise kişi gerçek algısını ve gerçeği yaşar. Ama şekillendirme çarpıtılmışsa, çocuk çok eleştirilmişse, “Sen yapamazsın, “sen beceremezsin’’, “sen şusun, busun’’ şeklinde olumsuz yönlendirmeler ve hitaplarla karşılaşmışsa, aşağılık duygusuna saplanmış demektir.

Aşağılık kompleksinin fiziksel özelliklerle ilgisi var mıdır?

Aşağılık duygusunun fiziksel özelliklerle de yakından ilgisi vardır. Özellikle ergenlik döneminde kişi, fiziksel özelliklerine çok yoğunlaşır ve sürekli kendisini başkalarıyla mukayese eder. Eğer birtakım özürleri varsa veya boyuyla, saçıyla, gözüyle ilgili kendisinin beğenmediği tarafları varsa ve bu, çevresi tarafından da kendisine yansıtılmışsa, aşağılık duygusu yaşaması söz konusu olur.

Kişi aşağılık kompleksini yenmek için kendi kendine neler yapabilir?

Kişi öncelikle böyle bir sorun yaşadığını kabul etmeli, buna inanmalı. Bu sorunun temelinde özgüven eksikliği vardır. Kişinin kendi yeteneklerinin farkına varması, “ben buyum ve şu özelliklerim var’’ diyebilmesi, mükemmeliyetçilikten uzaklaşması, her konuda yeterli ve başarılı olamayacağını kabul etmesi gerekir.

Kişi, kendi özelliklerini çok iyi irdeleyip onları geliştirici yönde kurslara gidebilir. Fiziksel özelliğinden kaynaklanan bir kompleksi varsa, fiziksel özelliğinin atalarından bir miras olduğunu kabul edip, bunu değiştiremeyeceğini kabullenmeli.

Megalomanlığın aşağılık kompleksiyle bağlantısı

Yükseklik kompleksi ya da megalomanlığın temelinde de aşağılık duygusu olduğunu görüyoruz zaman zaman. İnsan aşağılık duygusu yaşadığında, bunu bir şekilde ortadan kaldırmak için kendisini farklı göstermeye çalışabilir. Bu doğrultuda diğer insanları aşağılamaya çalışabilir.

Aşağılık kompleksi ne gibi sorunlara yol açabilir?

Aşağılık duygusu çözümlenmediği ve geliştiği takdirde gerçekten önemli bir sorun haline gelebilir. İnsan, gerek özel hayatında gerekse iş hayatında olması gereken başarıyı gösteremeyebilir. Sosyal ilişkilerini geliştiremez, sosyal becerileri biraz kısır kalır. Dolayısıyla da yalnızlık duygusu yaşayabilir ve bundan dolayı toplumdan uzaklaşabilir, mutsuz olabilir.Kişi, günlük yaşamda başarabileceği bir işi ön yargıları nedeniyle daha baştan yapmaz. “Ben yetersizim” gibi otomatik olumsuz düşünceler aklından geçer. Bu, her zaman için önüne çıkan bir engeldir. İnsan aslında sahip olduğu yeteneklerini sergilemeye teşebbüs etmez, başarısız olur, geliri düşer, para kazanamaz, sosyal hayatında da birtakım tıkanmalar, özellikle ikili ilişkilerde problemler yaşar.

Aşağılık kompleksi nasıl tedavi edilir?

Tüm ruhsal sorunların çözümünde olduğu gibi böyle bir sorunda da öncelikle kişi sorunun varlığını kabullenmeli. Sonraki aşamada bu problemin çözümü için bir şeyler yapabilir. Kişi öncelikle kendini tanıyıp yeteneklerinin farkına vararak, onları geliştirici tarzda birtakım çabalar içine girmeli. Kendine bazı hedefler belirlemeli.

Bu hedefler doğrultusunda başarılar kazanmaya başladıkça özgüven kazanır ve dolayısıyla da bu sorunu kendisi çözebilir. Eğer çözemiyorsa mutlaka bir uzmandan yardım istemeli. Bu tür sorun yaşayan kişilerin aile bireyleri ve çevresi de eleştirel değil destekleyici yönde yaklaşmalı, olumlu ve başarılı oldukları yönleri ona yansıtmalı.

Terapi aşağılık kompleksi sorununu çözer mi?

Tabii, çözer. Ama sorunu çözen aslında kişinin kendisidir. Terapi yardımcı olur demek daha doğru olur. Ama öncelikle bireyin böyle bir sorununun varlığını kabullenmesi ve çözmek istemesi gerekir.
 
Geri
Top