Bu sorunda, çevresel faktörler kadar genetiğin de etkisi var Amerikan Hastanesi uzmanlarından Prof. Dr. Tarık Esen, böbrek taşı ağrısının dünyanın en şiddetli ağrılarından biri olarak kabul edildiğini belirterek, tedavi yöntemlerini anlattı...
Amerikan Hastanesi uzmanlarından Prof. Dr. Tarık Esen, böbrek taşı ağrısının dünyanın en şiddetli ağrılarından biri olarak kabul edildiğini belirterek, sancılara yol açan, insanın hayatını bir anda kâbusa çeviren, bazen sonuçları kronik böbrek yetersizliklerine kadar pek çok hastalığa varabilen böbrek taşlarını anlattı...
İnsan vücudu nasıl taş yapıyor?
Ürolojinin en zor sorusu. Çünkü tek bir nedeni yok. Hiç kuşkusuz beslenme alışkanlıklarının, iklimin, mesleki faktörlerin ve genetiğin önemi var ama ne ölçüde etkili olduğunu henüz tıp bilmiyor.
Türkiye'de çok böbrek taşı görülüyor mu?
Türkiye için "bir taş ülkesi" diyebiliriz. Her yedi kişiden biri hayatı boyunca taşla en azından bir kez tanışıyor.
Böbrek taşı yazın mı olur?
Sıcak iklimlerde daha çok oluşuyor. ABD'de çöl ikliminde daha sık görüldüğü yönünde araştırmalar var. Su kaybının bunda büyük bir önemi var. Su anahtar faktörlerden biri... Sıcak ortamlarda çalışanlarda, örneğin; fırın işçilerinde daha çok oluyor.
Kadınlarda mı, erkeklerde mi sık görülür?
Eskiden Türkiye'de her beş erkek böbrek taşı hastasına karşılık, bir kadın böbrek taşı düşürürdü. Şimdi bu oran kadınlarda yükseldi; 2.5'a kadar çıktı. Gelişmiş ülkelerde , kadınlarda böbrek taşı düşürme oranı artıyor, çocuklarda taş hastası olma oranı ise azalıyor. Çocukta böbrek taşı yüzde bir civarında görülüyor. Genetik bu oranda çok etkili. Her dört taş hastasından birinin ailesinde mutlaka böbrek taşına rastlıyoruz. Türkiye'de iki yaş grubunda rastlanıyor. Biri 20'li yaşlar, ikincisi de 40'lı yaşlar. Yaşlandıkça taş hastalığı aktivitesini kaybediyor.
Böbrek kumu neden olur?
Kum denen şey; bir araya gelirse taş olacak küçük kristallerin geçişidir. Taş hastaları da, taşları hiç olmayan insanlar da, belli miktarlarda kristal dökerler. Kristallerin geçişi yoğun miktardaysa, bazen bir taş düşürme ağrısı yapabilir.
Hangi taşlar kırılır?
Taşların yüzde 75'i, vücut dışından şok dalgalarıyla kırılır. Bu işlem "taş kırma makinesi" ile yapılır. Seanslar yarım saatle, bir saat arasında değişir. Bazen bir seansta kırılamayan taşlar için, iki seans yapılır. Bunların arasına da böbreği yormamak için beş günlük süre verilir. Taş hastalarının yüzde 15'lik bölümüne ise "endoskopik yöntem" uygularız. Bu yöntemde ciltten böbreğe direkt giriliyor. Ya da idrar yolundan yukarı doğru çıkılarak giriliyor. Bu yöntemler anestezi ile gerçekleştiğinden daha zordur. Hastaların ancak yüzde 5'ine açık ameliyat yaparız.
Böbrek taşını eritebilecek bir ilaç yok mu?
İlaçla taş eritme tedavisi ancak çok özel bir taş grubunda uygulanır. Ürik asit taşının zorluğu, röntgen filminde görülmemesidir. Böyle bir taştan şüphe ediliyorsa, idrarın bileşimini ilaç la değiştirerek taşın küçültülmesi, eritilmesi denenebilir. Taşların büyük bir çoğunluğu kalsiyum oksalattır. Bu da ağızdan alınacak hiçbir ilaçla eritilemez.
Taş kanser yapar mı?
Böbrek kanserinin altında yatan sebeplerden biri değildir. Taş bir yerde çok uzun süre durduğunda, bazen yapıyı değiştirdiği, o bölgedeki dokunun düzensizleştiği görülür. Ama direkt bir bağlantı değildir.
Sıcak banyo taş ağrısını alır mı?
Sıcak banyo taşı tedavi etmez, ancak müthiş bir ağrı başladıysa, hastayı rahatlatmak için iyi bir yöntem olabilir.
Bira, böbrek taşı sorunu olanlara önerilir mi?
Biranın idrarı artırıcı bir etkisinin yanında bir çok sakıncaları vardır. Gereksiz alkol almadan da ,aynı etki bol sıvı alınarak da yaratılabilir
Amerikan Hastanesi uzmanlarından Prof. Dr. Tarık Esen, böbrek taşı ağrısının dünyanın en şiddetli ağrılarından biri olarak kabul edildiğini belirterek, sancılara yol açan, insanın hayatını bir anda kâbusa çeviren, bazen sonuçları kronik böbrek yetersizliklerine kadar pek çok hastalığa varabilen böbrek taşlarını anlattı...
İnsan vücudu nasıl taş yapıyor?
Ürolojinin en zor sorusu. Çünkü tek bir nedeni yok. Hiç kuşkusuz beslenme alışkanlıklarının, iklimin, mesleki faktörlerin ve genetiğin önemi var ama ne ölçüde etkili olduğunu henüz tıp bilmiyor.
Türkiye'de çok böbrek taşı görülüyor mu?
Türkiye için "bir taş ülkesi" diyebiliriz. Her yedi kişiden biri hayatı boyunca taşla en azından bir kez tanışıyor.
Böbrek taşı yazın mı olur?
Sıcak iklimlerde daha çok oluşuyor. ABD'de çöl ikliminde daha sık görüldüğü yönünde araştırmalar var. Su kaybının bunda büyük bir önemi var. Su anahtar faktörlerden biri... Sıcak ortamlarda çalışanlarda, örneğin; fırın işçilerinde daha çok oluyor.
Kadınlarda mı, erkeklerde mi sık görülür?
Eskiden Türkiye'de her beş erkek böbrek taşı hastasına karşılık, bir kadın böbrek taşı düşürürdü. Şimdi bu oran kadınlarda yükseldi; 2.5'a kadar çıktı. Gelişmiş ülkelerde , kadınlarda böbrek taşı düşürme oranı artıyor, çocuklarda taş hastası olma oranı ise azalıyor. Çocukta böbrek taşı yüzde bir civarında görülüyor. Genetik bu oranda çok etkili. Her dört taş hastasından birinin ailesinde mutlaka böbrek taşına rastlıyoruz. Türkiye'de iki yaş grubunda rastlanıyor. Biri 20'li yaşlar, ikincisi de 40'lı yaşlar. Yaşlandıkça taş hastalığı aktivitesini kaybediyor.
Böbrek kumu neden olur?
Kum denen şey; bir araya gelirse taş olacak küçük kristallerin geçişidir. Taş hastaları da, taşları hiç olmayan insanlar da, belli miktarlarda kristal dökerler. Kristallerin geçişi yoğun miktardaysa, bazen bir taş düşürme ağrısı yapabilir.
Hangi taşlar kırılır?
Taşların yüzde 75'i, vücut dışından şok dalgalarıyla kırılır. Bu işlem "taş kırma makinesi" ile yapılır. Seanslar yarım saatle, bir saat arasında değişir. Bazen bir seansta kırılamayan taşlar için, iki seans yapılır. Bunların arasına da böbreği yormamak için beş günlük süre verilir. Taş hastalarının yüzde 15'lik bölümüne ise "endoskopik yöntem" uygularız. Bu yöntemde ciltten böbreğe direkt giriliyor. Ya da idrar yolundan yukarı doğru çıkılarak giriliyor. Bu yöntemler anestezi ile gerçekleştiğinden daha zordur. Hastaların ancak yüzde 5'ine açık ameliyat yaparız.
Böbrek taşını eritebilecek bir ilaç yok mu?
İlaçla taş eritme tedavisi ancak çok özel bir taş grubunda uygulanır. Ürik asit taşının zorluğu, röntgen filminde görülmemesidir. Böyle bir taştan şüphe ediliyorsa, idrarın bileşimini ilaç la değiştirerek taşın küçültülmesi, eritilmesi denenebilir. Taşların büyük bir çoğunluğu kalsiyum oksalattır. Bu da ağızdan alınacak hiçbir ilaçla eritilemez.
Taş kanser yapar mı?
Böbrek kanserinin altında yatan sebeplerden biri değildir. Taş bir yerde çok uzun süre durduğunda, bazen yapıyı değiştirdiği, o bölgedeki dokunun düzensizleştiği görülür. Ama direkt bir bağlantı değildir.
Sıcak banyo taş ağrısını alır mı?
Sıcak banyo taşı tedavi etmez, ancak müthiş bir ağrı başladıysa, hastayı rahatlatmak için iyi bir yöntem olabilir.
Bira, böbrek taşı sorunu olanlara önerilir mi?
Biranın idrarı artırıcı bir etkisinin yanında bir çok sakıncaları vardır. Gereksiz alkol almadan da ,aynı etki bol sıvı alınarak da yaratılabilir
