Kişisel meselelerimizi bir kenara bırakırsak
Neden Balkanlar’a, kuzey Afrika’ya, Ortadoğu’ya yabancılaştık
“Anadolu ruhu”nun ayırıcı özelliği olan “bütün” fikrinin yerine ikame edilen
“parça /ulus” düşüncesi arızalar çıkarttı. Dil ve din gruplarında oluşan mutsuzluklara kapı araladı
Elbette ki ”radikal modernleşme”nin katkısı göz ardı edilemez
Yüzyılın başındaki Anadolu'ya çekilme mecburi ve şekliydi. Modernleşme
üzerinden gerçekleşen ise Anadolu’nun, ruhundan çekilmesi demekti. Bölücü ideolojiler ihdas edildi ve nitekim de gerçekleşti
Fakat en calib-i dikkat olanı da maalesef
Anadolu'muzun yiğit ve vatansever olan gençlerine kutsallık kutusu
İçinde ve din yerine zihinlere zerk edildiğinde, birlik kurmak mümkün olamıyor
Çünkü bu düşünce, ötekini kabul etmiyor, düşmanlaştırıyor ve böylece kendisi var oluyor
Başka türlü modernleşme yaşanabilirdi
Red-i mirasa gerek kalmayabilirdi. Tanpınar'ın yorumuyla; “devam ederek
değişen, değişerek devam eden” bir yola gidilebilirdi. Mümkün olan ve uygulanan bir şeydi bu.
Mesela, Büyük Britanya denilen İngiltere, Kraliyet ailesinin hala devam eden etkisi
Gelenek ile modernizmin sentezine
Karşılık gelen İngiltere, bugün dünyanın ekonomik ve siyasi güçlerinden biri
Sosyal bilimciler” Geleneğiyle barışık olmayan yenilikçi olamaz” diyor. İşte 1917 Ekim
Devrimi ve sonuçları. Bugün Rusya devrim yaralarını bir senteze giderek sarmaya çalışıyor
Geçenlerde Putin, Rus Patriyark Kilisesi’ni ziyaret etti
Ve dedi ki: Maalesef biz laikliği çok sert algıladık ve sizi sahanın dışına ittik
Artık o günler geride kaldı, bundan böyle mutlu, müreffeh ve huzurlu bir Rusya için
sizlerle beraber çalışacağız. Sizi sahada aktif olmaya davet ediyorum” dediği hatırlanmalı
Döneceğimiz yer tabii ki İslam'ın tasavvufi ruhudur
O bizim ortak muhayyile ve paydamızdır çünkü. Anadolu da yaşayan herkes
Bir şekilde bu ruhla akrabalık içindedir, Anadolu, küçük hikayelerden oluşan büyük bir hikayedir
Mustafa CİLASUN
