Örnek 6: Daha Büyük Sayılarla Eldeli Çıkarma (Çoklu Onluk Bozma)
- İşlem: 8035 - 5678
- Adım 1: Birler basamağı: 5 - 8 (çıkarma yapılamaz). Onlar basamağından 1 onluk alalım. Onlar basamağında 3 varken 2 kalır. Birler basamağı 15 olur. 15 - 8 = 7.
- Adım 2: Onlar basamağı: 2 - 7 (çıkarma yapılamaz). Yüzler basamağından 1 yüzlük alalım. Yüzler basamağında 0 olduğu için binler basamağından onluk almalıyız. Binler basamağından bir onluk alırsak 8 olan binler basamağı 7 olur. Yüzler basamağı 10 olur. Yüzler basamağından bir onluk aldığımızda 10 olan yüzler basamağı 9 olur. Onlar basamağı 12 olur. 12 - 7 = 5.
- Adım 3: Yüzler basamağı: 9 - 6 = 3.
- Adım 4: Binler basamağı: 7 - 5 = 2.
- Sonuç: 8035 - 5678 = 2357
Örnek 7: Sıfırları İçeren Daha Büyük Sayılarla Çıkarma
- İşlem: 10000 - 3456
- Adım 1: Birler basamağı: 0 - 6 (çıkarma yapılamaz). Onluk bozma için diğer basamaklara bakıyoruz. Tüm basamaklar sıfır olduğu için, 10 binler basamağından onluk almalıyız. 1 on binlik, 10 bin olur. Binler basamağına bir onluk verdiğimizde binler basamağı 9 bin olur, yüzler basamağına bir onluk verdiğimizde yüzler basamağı 9 yüz olur, onlar basamağına bir onluk verdiğimizde onlar basamağı 9 on olur. Son olarak birler basamağına bir onluk verdiğimizde birler basamağı 10 olur. 10 - 6 = 4.
- Adım 2: Onlar basamağı: 9 - 5 = 4.
- Adım 3: Yüzler basamağı: 9 - 4 = 5.
- Adım 4: Binler basamağı: 9 - 3 = 6.
- Adım 5: On binler basamağı: Burada on binler basamağında bir rakam kalmadı.
- Sonuç: 10000 - 3456 = 6544
Örnek 8: Ondalıklı Sayılarla Çıkarma
- İşlem: 45.67 - 12.34
- Adım 1: Ondalık kısımları (yüzdeler basamağı): 7 - 4 = 3.
- Adım 2: Ondalık kısımları (ondalar basamağı): 6 - 3 = 3.
- Adım 3: Tam sayı kısımları (birler basamağı): 5 - 2 = 3.
- Adım 4: Tam sayı kısımları (onlar basamağı): 4 - 1 = 3.
- Sonuç: 45.67 - 12.34 = 33.33
Örnek 9: Ondalıklı Sayılarla Eldeli Çıkarma
- İşlem: 13.25 - 8.78
- Adım 1: Ondalık kısımları (yüzdeler basamağı): 5 - 8 (çıkarma yapılamaz). Ondalar basamağından onluk alalım. 2 olan onlar basamağı 1 olur, yüzdeler basamağı 15 olur. 15 - 8 = 7.
- Adım 2: Ondalık kısımları (ondalar basamağı): 1 - 7 (çıkarma yapılamaz). Birler basamağından onluk alalım. Birler basamağı 3'ten 2'ye düşer, onlar basamağı 11 olur. 11 - 7 = 4.
- Adım 3: Tam sayı kısımları (birler basamağı): 2 - 8 (çıkarma yapılamaz). Onlar basamağından onluk alalım. Onlar basamağı 1'den 0'a düşer, birler basamağı 12 olur. 12 - 8 = 4.
- Sonuç: 13.25 - 8.78 = 4.47
Örnek 10: Gerçek Hayat Problemi - Para Hesabı
- Problem: Ayşe'nin cüzdanında 125.50 TL vardı. 38.75 TL'lik bir kitap aldı. Ayşe'nin cüzdanında kaç TL kaldı?
- İşlem: 125.50 - 38.75
- Adım 1: Kuruşlar kısmı (yüzdeler basamağı): 0 - 5 (çıkarma yapılamaz). Ondalık kısımından 1 onluk alalım. 5 olan ondalık kısmı 4 olur, kuruş kısmı 10 olur. 10 - 5 = 5
- Adım 2: Ondalık kısım (ondalar basamağı): 4 - 7 (çıkarma yapılamaz). Birler basamağından 1 onluk alalım. Birler basamağı 5'ten 4'e düşer, ondalık kısım 14 olur. 14 - 7 = 7.
- Adım 3: Birler basamağı: 4 - 8 (çıkarma yapılamaz). Onlar basamağından 1 onluk alalım. Onlar basamağı 2'den 1'e düşer, birler basamağı 14 olur. 14 - 8 = 6
- Adım 4: Onlar basamağı: 1 - 3 (çıkarma yapılamaz). Yüzler basamağından 1 onluk alalım. Yüzler basamağı 1'den 0'a düşer, onlar basamağı 11 olur. 11 - 3 = 8
- Sonuç: Ayşe'nin cüzdanında 86.75 TL kaldı.
Örnek 11: Gerçek Hayat Problemi - Mesafe Hesabı
- Problem: Bir maraton koşucusunun koşması gereken mesafe 42.195 kilometredir. Koşucu 27.658 kilometre koşmuştur. Koşucunun kaç kilometre daha koşması gerekir?
- İşlem: 42.195 - 27.658
- Adım 1: Birler basamağı: 5 - 8 (çıkarma yapılamaz). Onlar basamağından 1 onluk alalım. 9 olan onlar basamağı 8 olur. Birler basamağı 15 olur. 15 - 8 = 7
- Adım 2: Onlar basamağı: 8 - 5 = 3
- Adım 3: Yüzler basamağı: 1 - 6 (çıkarma yapılamaz). Binler basamağından 1 onluk alalım. 2 olan binler basamağı 1 olur. Yüzler basamağı 11 olur. 11 - 6 = 5
- Adım 4: Binler basamağı: 1 - 7 (çıkarma yapılamaz). On binler basamağından 1 onluk alalım. 4 olan on binler basamağı 3 olur. Binler basamağı 11 olur. 11 - 7 = 4.
- Adım 5: On binler basamağı: 3 - 2 = 1.
- Sonuç: Koşucunun 14.537 kilometre daha koşması gerekir.
Önemli Hatırlatmalar
- Sabır ve Pratik: Çıkarma işlemleri özellikle eldeli çıkarmalarda biraz kafa karıştırıcı olabilir. Sabırlı olun ve bol bol pratik yapın.
- Adım Adım İlerleyin: İşlemleri adım adım ve dikkatli yapmaya özen gösterin. Her basamağı kontrol ederek ilerleyin.
- Hata Analizi: Yanlış yaptığınız işlemleri analiz edin. Hatanızın nedenini anlamak, bir daha aynı hatayı yapmanızı engeller.
- Farklı Kaynaklardan Destek Alın: Kitaplardan, internetten, videolardan, öğretmenlerinizden veya arkadaşlarınızdan yardım almaktan çekinmeyin.