Çocuklara Ahlakı Nasıl Öğretilmeli?

Kendine güvenen, uyumlu, çevresine karşı duyarlı çocuklar yetiştirmek her anne-babanın ideali ve amacıdır. Çocuğun fiziksel, bilişsel gelişimi hakkında bilgi sahibi olmak isteyen anne-babalar, ahlaki değerler ve erdemli olmak konusunda çocuklarına yol göstermeye gelince kendi geleneksel bildiklerini ve bilgilerini iletiyorlar. Bunlarda çocuğun ailesinden öğrenmesi gereken başlıca öğeleri oluşturuyor. Ama bunları öğretirken bazen ikileme düşüp, çocuğun egosunu daha çok beslemek elde bile olmuyor.

Amerikalı yazar ve Colombia üniversitesi öğretim üyelerinden David Carroll çocukların tüm eğitimine ruhsal eğitimi de katan ve erdemli bir çocuk yetiştirmenin sırlarını veren kitabı "Çocuğunuzun Ruhsal Eğitimi" kitabında ahlaki değerleri çocuklara nasıl öğreteceğinin yollarını gösteriyor.

İyi insanları meydana getiren iyi kişilik özellikleridir. Dengeli, iyi kalpli kişiler yetiştirmek için onlara küçük yaşta erdemliliği öğretmeliyiz. Daha sonra bu konunun öğretilmesi için geç olabilir.

Mutluluğa ve başarıya giden gerçek yol, kendini zorla kabul ettirmek değil, egonun esiri olmamaktan geçtiğini bilmek bu yolda çocuğa eğitim vermek işin başıdır.

David Carroll, ahlaki değerlerin çocuklara öğretilmesi için anne-babalara adeta yol gösterici bir harita hazırlamış. Maddeler halinde olan bu önemli kısımları sizin için derledik ve sizlerle paylaşıyoruz. İyi, erdemli, adaletli, dürüst çocuklar yetiştirmek anne-babanın görevidir. Bu yazı umarız sizi aydınlatacak ve yol gösterecektir.

Kalp kırmadan erdemli olmayı aşılamak​

çocuğunuza erdemli olmanın maddelerinin yazıldığı bir katalog hazırlayabilir ve hergün bununla ilgili bir uygulama yapabilirsiniz. Karşısındaki insanın düşüncelerine, duygularına saygılı olmayı, sadece kendi doğrularının değil, diğer insanlarında doğrularının olabileceği anlatılmalıdır. Kendi sözünü geçirmek adına karşısındakini hiçe saymanın çok yanlış olduğu anlatılmalıdır.

Dürüstlüğü öğretmek​

Dürüstlüğü öğretmek için çocuğun olumlu yönlerini övmek ve öne çıkarmak en sağlıklı davranıştır. Yalan söylediğinde kızmak yerine bunu kabul etmemek ve hayal ile gerçeği ayırt etmesinde yol göstermek doğru olacaktır. Hatalı davranışını kabul etmesinin barışı getirecek bir davranış olduğunu çocuğun keşfetmesine yardımcı olmak çok doğru olacaktır. Dürüst olmanın kendini iyi hissetmenin anahtarı olduğunu çocuğa anlatmak ve hissettirmek başlıca yapılacaklar arasındadır. Tabii, tüm bunları öğütlerken onun önünde sizin de uygulamanız iyi bir rol model olmanızı sağlayacaktır.

Sabrı öğretmek​

Zamane çocukları teknolojinin dezavantajlarından iyice nasibini aldıkları için çok sabırsızlar. Bir tuşa basınca istedikleri dünyaya gidebilen bu sabırsız çocuklara sabırı öğretmek belkide en zor olan şey. Ama bunun için de yapılacaklar var. İlk olarak gerçek hayatta bekleme denilen olguyu öğretmekle işe başlayabilirsiniz. Beklemeyi öğretmek için bedensel çalışmalardan yararlanabilirsiniz. Tai Chi, Yoga bunun için ideal ruhsal sporlardır.

Düşünce ve bedenin dengelenmesi için yapılan bu çalışmalar sabırı öğretmek için çok işe yarayacaktır. Kabullenmeyi öğretmek ikinci basamaktır. Her ne yaparsa yapsın sonucunu kabul etmesi, ona göre davranmasını öğrenmesi çocuğun kendini terbiye etmesi için çok önemli kavramlardır. Tabii, tüm bunları çocuğunuza öğretirken sizde başta sabırlı olmanız gerekmektedir.

Şefkatli Olmayı öğretmek​

Şefkati öğretmenin birçok yolu olabilir. Bunlardan biride en işe yarayanı, hayvanlarla ilgilenmek yoluyla şefkati öğretmek. Hayvanlara karşı göstereceğiniz şefkat çocuğunuzun olaylara başka açıdan bakmasını sağlayacak ve ona merhemet duygusunu aşılayacaktır. Şefkati çocuğunuza aşılarken altın kuralı unutmayın. Yani "kandine yapılmasını istemeyeceğin birşeyi, başkasına yapma" bu sözü çocuğunuza sık sık söyleyin ve aklına iyice kazınmasını sağlayın ki, bu hareketlerine otomatik olarak yansısın. Şefkati bir alışkanlık haline getirip günlük hayatın bir parçası haline getirin. Bağışlamanın önemini vurgulayınız. Bunun barışı getireceğini, kötü ve şefkatsiz davranışların ise herkese huzursuzluk getireceğini davranışlarınızla çocuğunuza öğretin.

Çocuklara ahlakı öğretmek gerçekten önemli ve titizlikle yapılması gereken bir konudur. David Carroll'un önerilerinden yola çıkarak, çocuklarına ahlaki değerleri öğretmek isteyen anne-babalara bazı önerilerde bulunabiliriz:

1. Erdemli Olmayı Aşılamak: Çocuğunuza erdemli olmanın önemini kavratmak için günlük hayatta yaşanabilecek durumları örnek alarak, değerleri onlara aktarmak önemli bir adımdır. Karşısındaki insanlara saygı duymanın, empati yapabilmenin ve dürüst olmanın önemini vurgulamak, çocuğun erdemli bir birey olmasına yardımcı olacaktır.

2. Dürüstlüğü Öğretmek: Dürüstlüğü pekiştirmek için çocuğun olumlu davranışlarını takdir etmek önemlidir. Aynı zamanda yanlış davranışlarını kabullenmesini ve düzelmesini teşvik etmek daha sağlıklı bir iletişim kurmanızı sağlar. Dürüstlüğün özgüven ve toplumsal ilişkiler üzerinde nasıl bir etkiye sahip olduğunu çocuğunuza anlatarak onların bu değeri benimsemelerine yardımcı olabilirsiniz.

3. Sabrı Öğretmek: Sabrı öğretmek, günümüzün hızlı tempolu dünyasında önemli bir değerdir. Sabrı geliştirmek için çocuğun beklemeyi, hazırlanmayı veya planlı çalışmayı öğrenmesini teşvik edebilirsiniz. Ayrıca beden ve zihin dengesini sağlayıcı aktivitelere yönlendirerek çocuğunuzun sabrını güçlendirebilirsiniz.

4. Şefkatli Olmayı Öğretmek: Şefkatli olmanın farklı yolları vardır. Hayvanlarla ilgilenmek, doğaya saygı göstermek veya başkalarına yardım etmek gibi aktiviteler aracılığıyla çocuğunuzun şefkat duygusunu geliştirebilirsiniz. Ayrıca, çocuğunuza başkalarına karşı merhametli olmanın ve empati kurmanın önemini vurgulayarak onları daha şefkatli bir birey olmaya teşvik edebilirsiniz.

Özetlemek gerekirse, çocuklara ahlakı öğretmek sabır, tutarlılık ve sevgi gerektiren bir süreçtir. Anne-baba olarak günlük yaşamınızda sergilediğiniz davranışlar, çocuğunuzun ahlaki değerleri nasıl algılayacağını ve benimseyeceğini etkileyebilir. Bu nedenle, çocuğunuza erdem, dürüstlük, sabır ve şefkat gibi değerleri öğretirken, onlara uygulamalı olarak göstererek en güçlü öğretim yöntemlerinden birini kullanabilirsiniz.