Bilindiği gibi düşünce (pensée) (thlnklng), nesneler yerine, on-lann simgelerini (işaret) (symbole) kullanarak yapılan bir zihin işlevi ve sorunlara çözüm arama biçimidir. Düşüncede, soyutlama, karşılaştırma, kavram oluşturma, yargılama, sonuç çıkarma süreçleri vardır. Düşünce ruhsal yaşamın en üst düzeyinde oluşan zihinsel bir işlevdir. Bilgi sınırlannın genişlemesi, derinleşmesi, zihinsel çalışma Ürünlerinin düzenlenmesi ve geleceğe yönelik tasarımlarda bulunma olanağının kazanılması düşünce ürünüdür.
Biçim açısından düşüncede artma ve azalma, içerik bakımından da sapma olabilir.
Konuşma biçimi ve içeriği düşüncenin aynasıdır. Düşünce bozukluklarına çağrışım bozukluklan adı verilir.
Bilindiği gibi çağrışım (fikir iştiraki) (association des idées) bir düşüncenin fikrin, anının kendiliğinden, otomatik olarak ya da iradeyle zorlayarak başka düşünceleri, fikirleri, anıları bilinç alanına getirmesidir. Çağrışımda, anıların zaman ve yer içindeki yakınlığı (continuité), benzerliği (ressemblence) ya da karşıtlığı (contraste) rol oynar.
Düşünce uçuşması (Fikir firar(Fuite des idéa) of ideas):Birbirine anlam benzerliği ya da ses uyumu gibi yüzeysel ve yalın bağlanmış düşüncelerin hızla birbiri peşi sıra gelmesidir. Bir düşünceden, konudan, diğerine kolayca atlanır. Bu atlayışlardaki bağlantı dikkatle izlendikte fark edilebilir. Kimi kez düşünce uçuşması çok hızlıdır. Düşünce bağlantısını bulmak olanaksızdır. Hatalı olarak, bilinç bulanıklığı ya da tutarsız konuşma biçiminde yorumlanabilir.
Düşünce uçuşması en sık manide görülen bir belirtidir. Ayrıca, ruhsal taşkınlık gösteren hastalarda, alkol, uyuşturucu ve uyana maddelerin kullanımı sırasında da ortaya çıkabilir.
Anlamsız çağrışım (Clang association): Anlam bakımından bağlantısı olmayan, ancak ses uyumu olan sözcüklerin hızla birbirini izlemesidir. Manide, şizofrenide, alkol, uyuşturucu, uyarıcı maddelerin kullanıldığı sırada sık görülür.
Basınçlı konuşma (Parler â forcée) (Pressure of speech): Düşüncelerden gelen aşın baskı ve zorlama sonunda, durdurulamayan, önüne geçilemeyen, çagrışımlardan oluşan yüksek sesli konuşmalardır. Mani, bunamalar ve şizofreninin hebefreni biçiminde görülür.
Anlıklaştırma (Intellectualisation) (Intellectualisation): Duygulanım ve coşkulardan yoksun düşünce, kavram ve sözcüklerin birbiri peşi sıra kullanılmasıdır. Şizofreni başlangıcında, obsesif-kompulsif bozuklukta, histeride görülür.
Anlaşılmazlık (Ihpénétrabilité) (Inpenetrabllity): Soyut kavramlardan oluşan devamlı, anlaşılmaz konuşmadır. Şizofreninin ¡başlangıcında görülür.
Yoğunlaştırma (Condensation) (Condensation) : Gerekli ve ayrıntılı bir anlatım biçimi yerine birçok anlama gelen sözcüklerden oluşan konuşma biçimidir. Şizofreninin başlangıcında görülür.
Anlamsiz yineleme (Verbigération) (Verbigération): Bağlantısız, anlamsız, kopuk bir konuşmanın durmadan sürmesidir. Şizofreninin hebefreni ve katotoni tipinde ve bunamalarda görülür.
Ayrıntıcılık (Clrcumstantiallté) (Circumstantiality): Konuşmanın gereksiz ayrıntılarla uzatılması, amaca yönelik olarak bir düşünce bağlantısının yapılmaması durumudur. Hipo-mani ve manide, kimi zekâ geriliklerinde, bunamalann başlangıcında, alkol ve uyuşturucu madde kullananlarda, paranoid bozukluklarda görülür. Kimi kez, bu tür konuşma biçimi, sonuca ve amaca yönelik düşünce bağlantılarından bütünüyle kopar, anlamsız bir konuşma biçimine dönüşür .Bu duruma konunun
yanından geçme (tangentialitâ) denir.
Bağlantısız konuşma (Incohérence) (Incoherence): Çağrışımlarda sapma, parçalanma ve yarılmanın ortaya çıkması durumudur. Konuşma akışı içinde gelen sözcüklerin birbiriy-le hiçbir ilgisi yoktur ve birbirlerinin anlamını tamamlamazlar. Şizofreninin hebefreni şeklinde, bilinç bulanıklıklannda, bunamalarda sık görülür.
Kelime salatası (Salade de mot) (Word Salad): Bir arada bulunmalarından bir anlam çıkarılamayan birçok sözcüğün sıralanmasıdır. Bu biçim bir konuşma içeriğiyle yüzeysel düşüncenin bile aktanlması olanaksızdır. Şizofreninin hebefreni biçiminde, bilinç bulanıklıklannda sık görülür.
Yandan konuşma (Parler a coté) (Irrelevant answer): Kelime salatası biçiminde konuşan hastalar çağrışım bozukluğu nedeniyle sorulara ilgisiz, anlamsız, yandan cevap verirler. Kimi kez bu tür yandan cevap bütün konuşma boyunca sürer. Hastanın genel tutumu ve davranışı alay ediyormuş gibidir. Sorularla uzak yakın bağlantısı olmayan cevaplar alınır. Bu duluma (syndrome de Ganser) denir. Bir anlamda bilincin bulanması, bulutlanması sonucu oluşan bir sendromdur. Şizofrenide, histeride, bilinç bulanıklığında, bunamalarda ortaya çıkar.
Dil uydurma (Néologisme) (Neologism): Yeni dil simgeleri uydurma, eskileri bozma ve çarpıtmadır. Düşünce ve çağrışım bozukluklarının sözcükleri etkilemesi sonucu oluşur. Şizofreninin hebefrenik ve paranoid tipinde, bunamalarda, bilinç bulanıklığında, afazilerde görülür.
HK) yaşında, kadın, lise mezunu, evli, ev kadını, şizofreni ta-fits|ltonan hasta:
"İçimde cin var. Cin bana Annem....Nerede,
kim...Kim dedin....Demedinmi? ...Kardelen...Kardelen -
m i... Ne bileyim ben....Bilemem
ne... Sen söyle... Ben biliyorum. bilemem.
işte şeytan... Çeliyor.... Duruyor... Konuşuyor. rülüyor.... Ali, Haşan, Fatma,gel git, yemeği yiyip yatalım.... selam takmi..."
Anlamsız düşünme (Absurdité) (Absurdlty): Düşünce akışının bozulması, anlamsız, tutarsız düşüncelerin, bunlara bağlı konuşma, mimik, jest, hareket ve davranışların birbirini izlemesidir.
Düşünce akışında yavaşlama (Blocage) (Blocklng): Çağrışımda yavaşlamadır. Sözcükler geç ve güç olarak bulunup anlatılır. Depresyonlarda sık görülür.
Gerçek dışı düşünme (Déréistique) (Dereism): Bleuler’in şizofrenide temel belirti olarak kabul ettiği düşünce biçimidir. Bu düşünce biçimine otistik düşünce (autistique pensée) (autis-tic thinking) de denir.
Masal uydurma (Confabulation) (Confabulation): İmgeleme ve düş ürünü olan konuşma içeriğidir. Bunama başlangıcında bellek boşluklarını doldurmak amacıyla sık görülür.
Biçim açısından düşüncede artma ve azalma, içerik bakımından da sapma olabilir.
Konuşma biçimi ve içeriği düşüncenin aynasıdır. Düşünce bozukluklarına çağrışım bozukluklan adı verilir.
Bilindiği gibi çağrışım (fikir iştiraki) (association des idées) bir düşüncenin fikrin, anının kendiliğinden, otomatik olarak ya da iradeyle zorlayarak başka düşünceleri, fikirleri, anıları bilinç alanına getirmesidir. Çağrışımda, anıların zaman ve yer içindeki yakınlığı (continuité), benzerliği (ressemblence) ya da karşıtlığı (contraste) rol oynar.
Düşünce uçuşması (Fikir firar(Fuite des idéa) of ideas):Birbirine anlam benzerliği ya da ses uyumu gibi yüzeysel ve yalın bağlanmış düşüncelerin hızla birbiri peşi sıra gelmesidir. Bir düşünceden, konudan, diğerine kolayca atlanır. Bu atlayışlardaki bağlantı dikkatle izlendikte fark edilebilir. Kimi kez düşünce uçuşması çok hızlıdır. Düşünce bağlantısını bulmak olanaksızdır. Hatalı olarak, bilinç bulanıklığı ya da tutarsız konuşma biçiminde yorumlanabilir.
Düşünce uçuşması en sık manide görülen bir belirtidir. Ayrıca, ruhsal taşkınlık gösteren hastalarda, alkol, uyuşturucu ve uyana maddelerin kullanımı sırasında da ortaya çıkabilir.
Anlamsız çağrışım (Clang association): Anlam bakımından bağlantısı olmayan, ancak ses uyumu olan sözcüklerin hızla birbirini izlemesidir. Manide, şizofrenide, alkol, uyuşturucu, uyarıcı maddelerin kullanıldığı sırada sık görülür.
Basınçlı konuşma (Parler â forcée) (Pressure of speech): Düşüncelerden gelen aşın baskı ve zorlama sonunda, durdurulamayan, önüne geçilemeyen, çagrışımlardan oluşan yüksek sesli konuşmalardır. Mani, bunamalar ve şizofreninin hebefreni biçiminde görülür.
Anlıklaştırma (Intellectualisation) (Intellectualisation): Duygulanım ve coşkulardan yoksun düşünce, kavram ve sözcüklerin birbiri peşi sıra kullanılmasıdır. Şizofreni başlangıcında, obsesif-kompulsif bozuklukta, histeride görülür.
Anlaşılmazlık (Ihpénétrabilité) (Inpenetrabllity): Soyut kavramlardan oluşan devamlı, anlaşılmaz konuşmadır. Şizofreninin ¡başlangıcında görülür.
Yoğunlaştırma (Condensation) (Condensation) : Gerekli ve ayrıntılı bir anlatım biçimi yerine birçok anlama gelen sözcüklerden oluşan konuşma biçimidir. Şizofreninin başlangıcında görülür.
Anlamsiz yineleme (Verbigération) (Verbigération): Bağlantısız, anlamsız, kopuk bir konuşmanın durmadan sürmesidir. Şizofreninin hebefreni ve katotoni tipinde ve bunamalarda görülür.
Ayrıntıcılık (Clrcumstantiallté) (Circumstantiality): Konuşmanın gereksiz ayrıntılarla uzatılması, amaca yönelik olarak bir düşünce bağlantısının yapılmaması durumudur. Hipo-mani ve manide, kimi zekâ geriliklerinde, bunamalann başlangıcında, alkol ve uyuşturucu madde kullananlarda, paranoid bozukluklarda görülür. Kimi kez, bu tür konuşma biçimi, sonuca ve amaca yönelik düşünce bağlantılarından bütünüyle kopar, anlamsız bir konuşma biçimine dönüşür .Bu duruma konunun
yanından geçme (tangentialitâ) denir.
Bağlantısız konuşma (Incohérence) (Incoherence): Çağrışımlarda sapma, parçalanma ve yarılmanın ortaya çıkması durumudur. Konuşma akışı içinde gelen sözcüklerin birbiriy-le hiçbir ilgisi yoktur ve birbirlerinin anlamını tamamlamazlar. Şizofreninin hebefreni şeklinde, bilinç bulanıklıklannda, bunamalarda sık görülür.
Kelime salatası (Salade de mot) (Word Salad): Bir arada bulunmalarından bir anlam çıkarılamayan birçok sözcüğün sıralanmasıdır. Bu biçim bir konuşma içeriğiyle yüzeysel düşüncenin bile aktanlması olanaksızdır. Şizofreninin hebefreni biçiminde, bilinç bulanıklıklannda sık görülür.
Yandan konuşma (Parler a coté) (Irrelevant answer): Kelime salatası biçiminde konuşan hastalar çağrışım bozukluğu nedeniyle sorulara ilgisiz, anlamsız, yandan cevap verirler. Kimi kez bu tür yandan cevap bütün konuşma boyunca sürer. Hastanın genel tutumu ve davranışı alay ediyormuş gibidir. Sorularla uzak yakın bağlantısı olmayan cevaplar alınır. Bu duluma (syndrome de Ganser) denir. Bir anlamda bilincin bulanması, bulutlanması sonucu oluşan bir sendromdur. Şizofrenide, histeride, bilinç bulanıklığında, bunamalarda ortaya çıkar.
Dil uydurma (Néologisme) (Neologism): Yeni dil simgeleri uydurma, eskileri bozma ve çarpıtmadır. Düşünce ve çağrışım bozukluklarının sözcükleri etkilemesi sonucu oluşur. Şizofreninin hebefrenik ve paranoid tipinde, bunamalarda, bilinç bulanıklığında, afazilerde görülür.
HK) yaşında, kadın, lise mezunu, evli, ev kadını, şizofreni ta-fits|ltonan hasta:
"İçimde cin var. Cin bana Annem....Nerede,
kim...Kim dedin....Demedinmi? ...Kardelen...Kardelen -
m i... Ne bileyim ben....Bilemem
ne... Sen söyle... Ben biliyorum. bilemem.
işte şeytan... Çeliyor.... Duruyor... Konuşuyor. rülüyor.... Ali, Haşan, Fatma,gel git, yemeği yiyip yatalım.... selam takmi..."
Anlamsız düşünme (Absurdité) (Absurdlty): Düşünce akışının bozulması, anlamsız, tutarsız düşüncelerin, bunlara bağlı konuşma, mimik, jest, hareket ve davranışların birbirini izlemesidir.
Düşünce akışında yavaşlama (Blocage) (Blocklng): Çağrışımda yavaşlamadır. Sözcükler geç ve güç olarak bulunup anlatılır. Depresyonlarda sık görülür.
Gerçek dışı düşünme (Déréistique) (Dereism): Bleuler’in şizofrenide temel belirti olarak kabul ettiği düşünce biçimidir. Bu düşünce biçimine otistik düşünce (autistique pensée) (autis-tic thinking) de denir.
Masal uydurma (Confabulation) (Confabulation): İmgeleme ve düş ürünü olan konuşma içeriğidir. Bunama başlangıcında bellek boşluklarını doldurmak amacıyla sık görülür.
