El aletleri neler ?

El aletleri​

• Balta
• Cımbız
• El matkabı
• Emniyet pensi
• Gergef
• Jilet
  Kama
• Kargaburun
• Levye
• Makas
• Pense
• Tornavida
• Yelpaze
• Çekiç
• Çivi (gereç)
• İskarpela

BALTA​

Balta, on binlerce yıldır odunu kesmek, şekillendirmek ve parçalamak için; savaşlarda silah olarak veya seramonilerde gösterişli bir sembol olarak kullanılan bir alettir. Baltaların birçok formu vardır; ama hemen hepsi temel olarak bir baş ve bir saptan oluşurlar.

Baltaların en erken dönemdeki örnekleri, tahtadan bir sapa tutturulmuş taşlarla yapılmıştır. Daha sonraları işleme teknikleri geliştikçe bakır, tunç, demir ve çelik baltalar da yapılmıştır.

Balta aslında eğik düzlem kullanılarak oluşturulmuş basit bir makinedir. Balta başının eğimli yüzeyleri sayesinde odunu kesmek için gereken kuvvet azaltılmış olur.

CIMBIZ​

Cımbız, insan eliyle tutulamayan küçük nesneleri tutmakta kullanılan bir el aleti. Genellikle metalden yapılır ve iki kolu vardır. Bir epilasyon yöntemi olarak da kullanılır.

El matkabı​

El matkabı, ağaç malzemeleri delmekte kullanılan el aleti. Krank biçiminde bir döndürme kolu ile mandrene sıkıştırılan bir matkap ucundan oluşur.

Burgulu el matkabı, marangozların kullandığı en yaygın matkap türüdür. Burgunun ucundaki mahmuzlar, açılacak deliğin çapında bir çember oyar ve radyal kesici ağızlar buradan malzemeye dalarak talaş kaldırır. Besleme vidası, burguyu ortalayarak mahmuzların malzemeye girmesini sağlar. Burgu, matkap kolunun ucundaki mandrenin ayarlı çeneleri arasına sıkıştırılır. İşlem sırasında marangoz, bir eliyle baş bölümünden bastırarak burguyu malzemeye daldırırken, öteki eliyle de sapı çevirir. Mandallı çark mekanizması, matkabın yalnızca tek yönde dönmesini sağlar. Kimi el matkapları, burgu yerine tornavida ucu takılarak, vidaların sıkıştırılması ya da gevşetilmesinde kullanılır.

Emniyet pensi​

Emniyet pensi, emniyet telini büklümlendirmeye yarayan bir el aletidir.

Emniyet teli, cıvata ile somunu birbirine vidaladıktan sonra gevşemesini önler. Böylece bağlama elemanlarının zamanla gevşeyip yuvasından çıkmasının önüne geçilmiş olur.

Gergef​

Gergef , ahşaptan, dört ayak üstüne portatif sürme tahtalardan yapılanları olduğu gibi; fildişili, bağalıları da olan, el işleri ve oyalarının yapıldığı aletin adı. Eskiden en kıymetli el işleri bu aletle işlenirdi. Hemen her evde bulunur; genç kızlar çeyizlik ipekli, sırmalı, nakış, kaneviçe, etamin gibi işlemeleri bununla yaparlardı.Gergef çeyiz ve işlemeleri oluşturmak için de yapılır.

Jilet​

King Camp Gillette tarafından keşfedilen tıraş yapmaya yaratan alet.

Jilet 1901 yılında King Camp Gillette tarafından keşfedildi. Ancak Birinci Dünya Savaşı yıllarına kadar 168 jilet ve 51 makine satabilmişti[kaynak belirtilmeli].

Ordunun ihtiyacını karşılamak için ABD hükümeti firmaya 3,5 milyon tıraş makinesi sipariş etti ve böylece tıraş bıçağı bir sektör haline geldi. Eski bir kılıç üreticisi olan Wilkinson firması da kısa bir süre sonra tıraş bıçağı üretimine geçti. Ancak Türkiye'de Gillette'nin firması Gillette (marka)nin sayesinde başka firmaların ürünlerine de "jilet" dendi.

Kama​

Kama, uçları üçgen şeklinde olan ve baltaya benzeyen aletlere denir. Bu basit aletler metalden veya tahtadan yapılırlar ve kesicidirler. Bir nesne kesilmek istendiğinde kamanın keskin ucu bu noktaya konulur ve üst kısmına sert bir cisimle vurularak basınç oluşturulur böylece nesne kesilir. Yüzeyleri eğik düzlem şeklinde olan prizmaya benzer. Kullanım amaçları; cisimleri kesmek, parçalamaktır. Bıçak, makasın kesici kısımları, çivi, iğne, çuvaldız ve balta kamaya örnektir. Osmanlı akıncıları tarafından da yaygın olarak kullanılmıştır

Kargaburun​

Elektrik, elektronik ve çeşitli tamirat işlerinde kullanılır. Penseye benzer, penseye nazaran daha hassas tutma ve sıkma işleri yapmaya yarar. Aletin ucu gagaya benzediği için bu isim verilmiştir. Elektronik devrelerde analog devre elemanları gibi küçük elemanları tutmaya yarar. Ya da bir teli bükme, şekil verme ve elin sıcak ortama değmemesi için kullanılabilir.

Levye​

Levye; bir şeyi yerinden oynatmak, gevşetmek, kurtarmak gibi amaçlarla kullanılan; metalden yapılmış basit kaldıraç.[1] Yaygın olarak araba tamiri ve inşaat sektöründe kullanılır.

Türkçeye Fransızca levier sözcüğünden geçmiştir.

Makas​

Makas birbirine bakan yüzeyleri sertleştirilmiş çelikten yapılmış kesici el aleti. Makaslar çeşitli nesnelerin kesiminde kullanılırlar. Örnek olarak : Kağıt, metal levha, kumaş, ip, kablo, saç, yiyecek gibi.

Çocukların kullandığı makasların uçları köreltilerek kullanan kişiye zarar vermesi engellenmiştir. Bunun yanında terzi makaslarının bir ucu özellikle sivrilterek kumaştaki dikişleri sökmek gibi kullanım alanları için özelleştirilmiştir.

Pense​

Tutma, sıkma, bükme ve kesme işleri yapmaya yarayan el aleti. Kullanım alanı çok geniştir ve çok fazla çeşidi vardır.

Tornavida​

Vida takma ve sökme, sıkma ve gevşetme işlemlerinde kullanılan, vida şekline göre ucu değiştirilebilen alet. Genel olarak uç ve orta kısmı (güçlü olması için) metalden, sap kısmı ise (elle tutulma kolaylığı açısından) plastikten yapılır. Şarjlı olan türleri, altında bir batarya taşır ve uçları değiştirilebilir olma özelliğine sahiptir.
TDK sözlüğüne göre tornavida, ucu düz ya da yıldız biçiminde, vida takıp sökmeye yarayan alettir.

İsmin kökeni İtalyanca torno-vite sözcüğünden gelmektedir.

Yelpaze​

Yelpaze, hava akımı sağlamak ve serinlemek amacı ile kullanılan bir gereçtir. İleri-geri sallanan herhangi geniş ve düz yüzeyli bir şey hava akımı yaratır ve bu yüzden basit bir yelpaze olarak düşünülebilir. Yelpazelerin katlanabilir ve katlanamayan türleri vardır. Katlanmayan yelpazeler sabit bir yaprakla bir saptan oluşur. Katlanabilen yelpazelerin, bir uçlarından pimle birbirine tutturulmuş yassı küçük çubukları vardır. Çubukların üstüne yelpazenin açılıp kapanmasına olanak verecek biçimde katlanan bir kumaş ya da kağıt yapıştırılmıştır. Katlanarak kullanılmadığı zamanlarda daha az yer kaplaması sağlanır.

Yelpazen hareketinin oluşturduğu hava akımı deri üzerindeki ter damlacıklarının buharlaşma hızını arttırır. Ter damlacıklarının buharlaşması ise derideki ısının uzaklaştırılmasını sağlar. Bu şekilde yelpazenin serinletmesi sağlanır.

Çekiç​

Çekiç, çivi çakmak ve benzeri işlerde kullanılması yanında madenleri dövmede de istifade edilen madeni bir alet.

Ekseri sapı tahtadan, bir ucu tokmaklı, bir ucu yassı madenden yapılan bir el aletidir. Bir şeyi çakmak, dövmek, yassılaştırmak, ezmek için kullanılır. Kullanıldıkları yerler ve yapılış biçimlerine göre çok çeşitli isimler alırlar. Sosyalizmde işçiyi anlatır

Jeoloji çekici
Kaldırımcı çekici
Marangoz çekici
Tokmak çekiç
Raspa çekiçi
Punta çekiçi

Çivi​

Ahşap ya da plastik malzemeleri bir daha açılmamak üzere birleştirmek için kullanılan birleştirme aygıtıdır.

Bir ucu sivri uçlu ince çubuk benzeri parçanın diğer ucunda çekiç ile vurulabilecek bir başlık vardır. Başlığa çekiç ile vurulduğunda sivri uçta çok yüksek bir basınç olur. Bu basınç çivinin yumuşak tahta veya plastik içerisine dalmasına sebep olur. Çivi üzerinde bulunan ufak tırtıklar çivinin geri çıkmasını önler. İki parçayada saplanan çivi bu parçaları birleştirmiş olur. Çivi çakmak için dizayn edilmiş çekiçler üzerinde yanlış çakılan çiviyi düzeltmek veya çıkarmak için özel bir anahtar delik bulunur. Bu anahtar deliğe çivi başı takılır ve çekicin diğer ucundan kuvvet uygulanarak kaldıraç etkisi ile çivi sökülür.

Kullanım amaçlarına göre çivilerin gövde kısmı, düz, ring, helikal (vidalı) şekildedir. Ring ve vidalı çiviler düz çivilere göre daha zor söküldüğünden çok iyi birleştirilmesi gereken ve yük taşıma etkisine maruz kalan yerlerde tercih edilirler. Ayrıca beton uygulamalarında kullanılmak üzere yüksek karbonlu telden, ısıl işlem ile sertleştirilerek üretilmiş çiviler vardır.

İskarpela​

(İtalyanca scarpello, scalpello), ağaç işlerinde ahşaba şekil vermek üzere kullanılan el aleti. Çeşitli kalınlıklarda olabilir. Ağız genişliği 0,5 cm'den 4 cm'ye kadar değişir. Ağaç kabuğunu soyma, iki tahtayı biribirine tutturmak için açılan oyuklar en çok kullanıldığı yerlerdir. Ağızları eğimli olanlar en kullanışlı olanlardır.

Ağaç kabuğu soyma, geçme, oluk açma iskarpelaları ayrı ayrıdır. Yapılacak işlere göre ağızları değişik olanlar vardır. Düz, ince, ay şeklinde ağızı olanlar en çok kullanılanlardır.