Kız çocuğunun babasını kıskanarak annesini rakip görmesi durumuna Elektra Kompleksi denir. Kız çocuk, karşı cinsten olan ebeveyne karşı sevgi dolu bir bağlılık geliştirir ve hemcinsine karşı karmaşa dolu bir duygu durumu yaşar. Sigmund Freud, Electra Kompleksi ile ilgili, "Çocuk kızsa, ilk sevgilisi babası olacaktır." der. Yaşamın 3-6 yaşları arasında ve genellikle de 4-5 yaşlarına denk gelen bu döneminde yaşanılan olumlu ya da olumsuz duygu durumları insan hayatının en önemli dönüm noktalarını oluşturur. O kadar önemlidir ki, bu dönemde yaşanılan her şey gelecekte de bireyin hayatını ciddi olarak etkileyerek, onun mutlu ya da mutsuz, içe kapanık ya da dışa dönük, bağımlı ya da bağımsız, güvenli ya da güvensiz olması gibi kişilik özellikleri edinmesine yol açacaktır. Bu nedenle çocuğun 3-6 yaş arasındaki dönemde sevgi dolu bir ortamda ve sağlıklı bir aile yapısı içinde büyümesi beklenir. Genellikle bizim en sık duyduğumuz erkek çocuklarının anneye aşırı düşkünlükleri konusu olarak Oedipus Kompleksi olsa da, aslında aynı derecede etkili olan Elektra Kompleksi çok bilinmez ve dikkate alınmaz. Oysa bu sorunda da kız çocuk gelecekte hayatına girecek insanları özellikle de eşini, hayat arkadaşını seçerken bu dönemde babasına beslediği aşkın izlerini de aktaracaktır.
Hangi davranışlar görülür?
Kız çocukların babalarına olan hayranlıklarını hepimiz biliriz. Freud'un kuramına göre bu yaşlarda babasına ciddi bir tutkuyla bağlanan ve ona bir aşk besleyen kız çocukları anneyi bir rakip olarak görürler. Baba çok güçlüdür ve ulaşılmazdır. Cinsel kimliklerini bulmaya çalıştıkları bir dönemde birden fark ederler ki babalarında kendilerinde olmayan bir şey vardır. Kızlar cinsel organlar arası farkı keşfettikleri andan itibaren sorular da bu yöne kaymaya başlar ve bu dönemde şöyle sorular oluşur:
Benim neden pipim yok?
Benim pipim ne zaman çıkacak?
Benim pipim düştü mü?
Ben neden babam gibi değilim?
Neden ben de erkek olmadım?
Ben de erkek olmak istiyorum.
Zaman zaman kız çocuklarında kendilerinde bir eksiklik olduğu gibi bir düşünce de oluşabilir. Kendisinde olmayan bir organa sahip olması bakımından baba önemli bir figürdür. Dolayısıyla baba-kız arasındaki ilişkinin temelde sağlıklı ve doyurucu olması sağlanmalıdır. Genel olarak kızlar sahip olmadıkları pipi gibi bir organın tamamlayıcısının babası olduğunu düşündüğünden onunla olan ilişkinin sağlamlığı, çocuğun geleceğinde önemli bir faktör olacaktır.
Anne-babalara öneriler
Çocukların genellikle en meraklı oldukları 5-6 yaş döneminde sorularına tutarlı ve doğru yanıtlar vermek gerekir. Özellikle cinsellik gibi çok önemli bir konuda çocuğun soruları asla yasak ya da ayıp gibi sözlerle geçiştirilmemeli ve baştan savma yanıtlar verilmemelidir. Burada önemli olan, bu cinsel organ farklılıklarını doğru açıklayabilmektir. Kadın ve erkek arasındaki fark, çocuğun anlayabileceği dille her seferinde mümkün olduğunca aynı kelimeleri kullanarak anlatılmalı ve soru sormasına da imkan verilmelidir. Kız çocuğu, aynı erkek çocuğun annesine olan aşkı gibi bir aşkı babasına karşı hisseder ve kendisinde eksik olduğunu düşündüğü bazı konuların tamamlayıcısı olarak babasını görür.
Uzman görüşü
"Elektra Kompleksi doğal bir süreçtir"
"Bu hem çok doğal bir süreçtir, hem de baba-kız arasındaki muhteşem ilişkinin yeni bir boyutudur. Bu yaşlar, babaların da tadını çıkarması gereken, keyfini sürmesini önerdiğimiz gerçekten hoş dönemlerdir. Çocuk tutarlı, ilgili ve sevgi dolu bir aile ortamı içinde büyüdüğünde, geleceğe yönelik son derece sağlam baba-kız ilişkisinin temelinin bu erken dönemde oluştuğunu da unutmamak gerekiyor".
Hangi davranışlar görülür?
Kız çocukların babalarına olan hayranlıklarını hepimiz biliriz. Freud'un kuramına göre bu yaşlarda babasına ciddi bir tutkuyla bağlanan ve ona bir aşk besleyen kız çocukları anneyi bir rakip olarak görürler. Baba çok güçlüdür ve ulaşılmazdır. Cinsel kimliklerini bulmaya çalıştıkları bir dönemde birden fark ederler ki babalarında kendilerinde olmayan bir şey vardır. Kızlar cinsel organlar arası farkı keşfettikleri andan itibaren sorular da bu yöne kaymaya başlar ve bu dönemde şöyle sorular oluşur:
Benim neden pipim yok?
Benim pipim ne zaman çıkacak?
Benim pipim düştü mü?
Ben neden babam gibi değilim?
Neden ben de erkek olmadım?
Ben de erkek olmak istiyorum.
Zaman zaman kız çocuklarında kendilerinde bir eksiklik olduğu gibi bir düşünce de oluşabilir. Kendisinde olmayan bir organa sahip olması bakımından baba önemli bir figürdür. Dolayısıyla baba-kız arasındaki ilişkinin temelde sağlıklı ve doyurucu olması sağlanmalıdır. Genel olarak kızlar sahip olmadıkları pipi gibi bir organın tamamlayıcısının babası olduğunu düşündüğünden onunla olan ilişkinin sağlamlığı, çocuğun geleceğinde önemli bir faktör olacaktır.
Anne-babalara öneriler
Çocukların genellikle en meraklı oldukları 5-6 yaş döneminde sorularına tutarlı ve doğru yanıtlar vermek gerekir. Özellikle cinsellik gibi çok önemli bir konuda çocuğun soruları asla yasak ya da ayıp gibi sözlerle geçiştirilmemeli ve baştan savma yanıtlar verilmemelidir. Burada önemli olan, bu cinsel organ farklılıklarını doğru açıklayabilmektir. Kadın ve erkek arasındaki fark, çocuğun anlayabileceği dille her seferinde mümkün olduğunca aynı kelimeleri kullanarak anlatılmalı ve soru sormasına da imkan verilmelidir. Kız çocuğu, aynı erkek çocuğun annesine olan aşkı gibi bir aşkı babasına karşı hisseder ve kendisinde eksik olduğunu düşündüğü bazı konuların tamamlayıcısı olarak babasını görür.
Uzman görüşü
"Elektra Kompleksi doğal bir süreçtir"
"Bu hem çok doğal bir süreçtir, hem de baba-kız arasındaki muhteşem ilişkinin yeni bir boyutudur. Bu yaşlar, babaların da tadını çıkarması gereken, keyfini sürmesini önerdiğimiz gerçekten hoş dönemlerdir. Çocuk tutarlı, ilgili ve sevgi dolu bir aile ortamı içinde büyüdüğünde, geleceğe yönelik son derece sağlam baba-kız ilişkisinin temelinin bu erken dönemde oluştuğunu da unutmamak gerekiyor".
