İlk olarak 1915 yılında yayımlananan Franz Kafka'nın Dönüşüm kitabı, en popüler eseri sayılabilir. Öykü, Gregor Samsa'nın bir sabah kendini dev bir böceğe dönüşmüş bulmasıyla başlar ve hayatındaki değişiklikleri anlatarak devam eder.
GREGOR SAMSA
Gregor Samsa öykünün ana karakteridir. Ailesinin geçimi için gezici bir pazarlamacı olarak ağır bir şekilde çalışmaktadır. Bir sabah büyük bir böcek olarak uyanır.
Grete, Gregor'un küçük kız kardeşi ve dönüşümden sonra bakıcısıdır. Başlarda Grete ve Gregor'un iyi bir ilişkisi vardır ancak zamanla bu ilişki azalır. En başta onu beslemek ve odasını temizlemek için Grete gönüllü olsa da öykü ilerledikçe daha sabırsız olup, inadına ve kasıtlı bir biçimde odaya pis yemekler getirir. Grete, keman çalar ve konservatuvara gitme hayalleri kurar. Gregor da, bu hayali gerçekleştirmek için çalışmaktaydı ve Noel arifesinde bunu açıklayacaktı. Gregor'un dönüşümünden önce aileye gelir sağlamak için bir dükkânda tezgahtar olarak çalışmaktadır. Öykünün başında sempatik gözüken karakter zamanla bu sempatisini kaybeder.
Gregor'un babasının Gregor'un patronuna büyük bir borcu vardır. Bu yüzden, Gregor nefret etse de işinden ayrılamaz. Bay Samsa, Gregor'un çalıştığı zamanlarda tembel ve yaşlıdır. Ancak dönüşümden sonra Gregor para kazanamadığı için Bay Samsa çalışmaya başlar.
Samsa'lar gelir elde etmek için birlikte yaşamak üzere üç kiracıyla anlaşırlar. Kiracılar çok huysuzdur ve evdeki kirliliğe dayanamamaktadırlar. Gregor'u fark edip olağanüstü büyüklükte bir böcek olduğuna inanırlar ve aileyi dava açmakla tehdit ederler.
Çeviri
Kitabın Türkçe çevirisinde "Ungeziefer" kelimesi "Böcek" olarak çevrilmiştir, ancak bu tam olarak anlamı karşılamaz. Orta Almanya'da Ungeziefer'ın kelime anlamı "kurban edilmeye uygun olmayan kirli hayvan"dır ve bazen "haşere" anlamında kullanılır. Kafka, Gregor'u belirli bir şey olarak etiketlemek istememiş, sadece Gregor'un dönüşümünden duyduğu tiksintiyi göstermek istemiştir.
Kafka'nın yayımevine 25 Ekim 1915'te gönderdiği ve ilk baskının kapak resmi ile ilgili sıkıntılarını anlattığı mektupta "Böcek" (Insekt) kelimesini kullanmış ve "Kapakta böcek olmasın. Uzaktan bile görülmesin" der. Bu Kafka'nın Gregor'un dönüştüğü yaratık hakkında belirgin bilgi vermeme isteğini gösterirken; çevirmenlerin "Böcek" kelimesini kullanmasına neden olmuştur.
"Ungeziefer" bazen "hamamböceği", "bokböceği", "kınkanatlı böcek" ya da daha belirli şekilde çevrilmiştir. "Bokböceği" (Mistkäfer) öykünün sonunda temizlikçi tarafından kullanmıştır ancak anlatan kendini böyle betimlememiştir. "Ungeziefer" Samsa ve çevresi arasındaki ayrılığı simgeler; temiz değildir ve bu yüzden dışlanmalıdır.
FRANZ KAFKA KİMDİR?
Franz Kafka 3 Temmuz 1883'te Almanca konuşan Bohemyalı Yahudi olarak Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Prag'taki Eski Kent Meydanı yakınlarında dünyaya geldi. 20. yüzyıl edebiyatının en önemli figürlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Gerçekçilik unsurlarını ve fantastik unsurları birleştiren eserleri tipik olarak tuhaf veya sürrealist ön yargılarla ve anlaşılmaz sosyal-bürokratik güçlerle karşı karşıya kalan izole kahramanlara sahiptir ve yabancılaşma, varoluşsal kaygı, suçluluk ve saçmalık temalarını keşfetme olarak yorumlanmıştır. "Die Verwandlung" ("Dönüşüm"), Der Process (Dava) ve Das Schloss (Şato) en bilinen eserleridir. "Kafkaesk" terimi, Kafka'nın yazdıklarındaki gibi durumları tanımlamak için üretilmiştir.
Kafka, Bohemya Krallığı'nın başkenti ve daha sonra Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun ve günümüzdeyse Çek Cumhuriyeti'nin bir parçası olan Prag'da orta sınıf, Almanca konuşan Yahudi bir ailede dünyaya geldi. Avukatlık eğitimi aldı ve hukuk eğitimini tamamladıktan sonra bir sigorta şirketinde çalıştı. Bu durum onu, boş zamanlarında yazı yazmaya sevk etti. Kafka, yaşamı boyunca babası da dahil olmak üzere gergin ve resmî bir ilişki yaşadığı ailesine ve yakın arkadaşlarına yüzlerce mektup yazdı. Birçok kez nişanlanmasına rağmen hiç evlenmedi ve 3 Haziran 1924'te 40 yaşındayken tüberkülozdan öldü.
Kafka'nın çok az eseri yazar yaşadığı sırada yayımlandı: Betrachtung (Gözlem) ve Ein Landarzt (Bir Köy Hekimi) ile "Die Verwandlung" gibi bireysel hikâyeler, edebî dergilerde yer aldı fakat pek ilgi görmedi. Kafka; Der Process, Das Schloss ile Der Verschollene (Amerika) gibi tamamlanmamış eserlerini yok etmesi için arkadaşı Max Brod'a verdi fakat Brod, arkadaşının talimatını görmezden gelerek yazarın ölümünden sonra bunları yayımladı. Eserleri, 20. yüzyıl boyunca çok çeşitli yazarları, eleştirmenleri, sanatçıları ve filozofları etkilemeye devam etti.
GREGOR SAMSA
Gregor Samsa öykünün ana karakteridir. Ailesinin geçimi için gezici bir pazarlamacı olarak ağır bir şekilde çalışmaktadır. Bir sabah büyük bir böcek olarak uyanır.
Grete, Gregor'un küçük kız kardeşi ve dönüşümden sonra bakıcısıdır. Başlarda Grete ve Gregor'un iyi bir ilişkisi vardır ancak zamanla bu ilişki azalır. En başta onu beslemek ve odasını temizlemek için Grete gönüllü olsa da öykü ilerledikçe daha sabırsız olup, inadına ve kasıtlı bir biçimde odaya pis yemekler getirir. Grete, keman çalar ve konservatuvara gitme hayalleri kurar. Gregor da, bu hayali gerçekleştirmek için çalışmaktaydı ve Noel arifesinde bunu açıklayacaktı. Gregor'un dönüşümünden önce aileye gelir sağlamak için bir dükkânda tezgahtar olarak çalışmaktadır. Öykünün başında sempatik gözüken karakter zamanla bu sempatisini kaybeder.
Gregor'un babasının Gregor'un patronuna büyük bir borcu vardır. Bu yüzden, Gregor nefret etse de işinden ayrılamaz. Bay Samsa, Gregor'un çalıştığı zamanlarda tembel ve yaşlıdır. Ancak dönüşümden sonra Gregor para kazanamadığı için Bay Samsa çalışmaya başlar.
Samsa'lar gelir elde etmek için birlikte yaşamak üzere üç kiracıyla anlaşırlar. Kiracılar çok huysuzdur ve evdeki kirliliğe dayanamamaktadırlar. Gregor'u fark edip olağanüstü büyüklükte bir böcek olduğuna inanırlar ve aileyi dava açmakla tehdit ederler.
Çeviri
Kitabın Türkçe çevirisinde "Ungeziefer" kelimesi "Böcek" olarak çevrilmiştir, ancak bu tam olarak anlamı karşılamaz. Orta Almanya'da Ungeziefer'ın kelime anlamı "kurban edilmeye uygun olmayan kirli hayvan"dır ve bazen "haşere" anlamında kullanılır. Kafka, Gregor'u belirli bir şey olarak etiketlemek istememiş, sadece Gregor'un dönüşümünden duyduğu tiksintiyi göstermek istemiştir.
Kafka'nın yayımevine 25 Ekim 1915'te gönderdiği ve ilk baskının kapak resmi ile ilgili sıkıntılarını anlattığı mektupta "Böcek" (Insekt) kelimesini kullanmış ve "Kapakta böcek olmasın. Uzaktan bile görülmesin" der. Bu Kafka'nın Gregor'un dönüştüğü yaratık hakkında belirgin bilgi vermeme isteğini gösterirken; çevirmenlerin "Böcek" kelimesini kullanmasına neden olmuştur.
"Ungeziefer" bazen "hamamböceği", "bokböceği", "kınkanatlı böcek" ya da daha belirli şekilde çevrilmiştir. "Bokböceği" (Mistkäfer) öykünün sonunda temizlikçi tarafından kullanmıştır ancak anlatan kendini böyle betimlememiştir. "Ungeziefer" Samsa ve çevresi arasındaki ayrılığı simgeler; temiz değildir ve bu yüzden dışlanmalıdır.
FRANZ KAFKA KİMDİR?
Franz Kafka 3 Temmuz 1883'te Almanca konuşan Bohemyalı Yahudi olarak Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Prag'taki Eski Kent Meydanı yakınlarında dünyaya geldi. 20. yüzyıl edebiyatının en önemli figürlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Gerçekçilik unsurlarını ve fantastik unsurları birleştiren eserleri tipik olarak tuhaf veya sürrealist ön yargılarla ve anlaşılmaz sosyal-bürokratik güçlerle karşı karşıya kalan izole kahramanlara sahiptir ve yabancılaşma, varoluşsal kaygı, suçluluk ve saçmalık temalarını keşfetme olarak yorumlanmıştır. "Die Verwandlung" ("Dönüşüm"), Der Process (Dava) ve Das Schloss (Şato) en bilinen eserleridir. "Kafkaesk" terimi, Kafka'nın yazdıklarındaki gibi durumları tanımlamak için üretilmiştir.
Kafka, Bohemya Krallığı'nın başkenti ve daha sonra Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun ve günümüzdeyse Çek Cumhuriyeti'nin bir parçası olan Prag'da orta sınıf, Almanca konuşan Yahudi bir ailede dünyaya geldi. Avukatlık eğitimi aldı ve hukuk eğitimini tamamladıktan sonra bir sigorta şirketinde çalıştı. Bu durum onu, boş zamanlarında yazı yazmaya sevk etti. Kafka, yaşamı boyunca babası da dahil olmak üzere gergin ve resmî bir ilişki yaşadığı ailesine ve yakın arkadaşlarına yüzlerce mektup yazdı. Birçok kez nişanlanmasına rağmen hiç evlenmedi ve 3 Haziran 1924'te 40 yaşındayken tüberkülozdan öldü.
Kafka'nın çok az eseri yazar yaşadığı sırada yayımlandı: Betrachtung (Gözlem) ve Ein Landarzt (Bir Köy Hekimi) ile "Die Verwandlung" gibi bireysel hikâyeler, edebî dergilerde yer aldı fakat pek ilgi görmedi. Kafka; Der Process, Das Schloss ile Der Verschollene (Amerika) gibi tamamlanmamış eserlerini yok etmesi için arkadaşı Max Brod'a verdi fakat Brod, arkadaşının talimatını görmezden gelerek yazarın ölümünden sonra bunları yayımladı. Eserleri, 20. yüzyıl boyunca çok çeşitli yazarları, eleştirmenleri, sanatçıları ve filozofları etkilemeye devam etti.
