Gülhane Seririyat Hastanesinin Kuruluşu
18 Mayıs 1898’de Berlin’de Osmanlı Devleti Büyükelçiliği’nde yapılan anlaşma sonrasında Dr. Rieder, Mekâtib-i Tıbbiye-i Şahane Müfettişi ve Seririyat-ı Dahiliye ve Hariciye Muallimi, Dr. Deycke de onun yardımcısı olarak, 5 Haziran 1898 tarihinde İstanbul’daki görevine başlamıştır. Dört ay süren yoğun bir çalışma sonucunda inşa edilen yeni hastane “Gülhane Seririyat Hastanesi” adı ile Padişah II. Abdülhamit’in doğum günü olan 30 Aralık 1898 tarihinde törenle açılmıştır.Gülhane kurulduktan hemen sonra Tıbbiye-i Şahane’den mezun olan asker hekimler kıtadaki görev yerlerine gitmeden önce Haydarpaşa Asker Hastanesi yerine burada bir yıl pratik eğitimine başlamışlardır. Bu eğitimlerde amaç hekimlerin hasta bakımı ve hastane yönetimi konularında bilgilerini artırmak, uygulamaya yönelik olarak yetiştirilmelerini sağlamaktı.
Prof. Dr. Tümg. Robert Rieder (1898-1904) ve Prof. Dr. Tuğg. George Deycke (1904-1907)’nin müdürlük görevlerinden sonra bu görevi üstlenen Prof. Dr. Tuğg. Julius Weiting (1907-1914) döneminde, Gülhane’deki Askeri hekimlik eğitimleri artırılmış, “Gülhane Seririyat Hastanesi” ismi değiştirilerek “Gülhane Tatbikat-ı Askeriye Tatbikat Mektebi ve Seririyatı” olmuştur. Gülhane Seririyat Hastanesindeki modern eğitim ve öğretim nedeniyle, burada yetişen asker hekimler Balkan Savaşı, I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı yıllarında ordu içinde başarılı görevler yapmışlardır.
1908’de Meşrutiyet ilan edildikten sonra, tıp konularında yapılmak istenen reform girişimleri sonucu askeri ve sivil tıp okulları birleştirilmiş ve 1909’da kurulan İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne Gülhane öğretim üyelerinin 11 kişilik önemli bir kısmı da transfer olmuştur. Dr. Wieting döneminde, tıp dersleri yanında askeri hekimlik açısından gerekli hasta muayenesi, revir hizmeti, askeri hastane hizmetlerine de önem verilmiştir. Büyük ve zengin bir kütüphane kurularak, Gülhane askeri tıbbın uygulama okulu ve kliniği haline getirilmiştir.
Birinci Dünya savaşı (1914-1918) yıllarında, Gülhane bir harp hastanesi olarak görev yapmaya başlamış, özellikle Çanakkale’den getirilen ağır hastaların bakımına tahsis edilmiştir. Gülhane hocaları cephelere ve kıtalara dağılmıştır. Dr. Süleyman Numan: Sahra Sıhhiye Müfettişi Umumiliğine, Dr. Tevfik Sağlam: 3. Ordu Sıhhiye Reisliğine, Dr. Abdülkadir Noyan: 6. Ordu Sıhhiye Reisliğine, Dr. Fuat Kamil Beksan ve Dr. Niyazi İsmet Gözcü: Çanakkale cephesine, Dr. Mim Kemal Öke: Menzil Müfettişliği Baştabipliğine, Dr. Murat Cankat: Cerrahi Müşavirliği görevlerine getirilmişlerdir. I. Dünya savaşı sona erince 2 Kasım 1918’de, Gülhane’nin son Alman hocaları Dr. Selling ve Dr. Burunnig ile Alman hemşireler ülkelerine dönmüşlerdir.
1918’de Gülhane müdürlüğüne Dr. Süleyman Numan Paşa getirilmiştir. Savaş sonrası, İstanbul yabancı ordular tarafından ele geçirilince, Aralık 1918’de Gülhane de Fransızlar tarafından işgal edilmiştir. 3 gün içinde hastane, sargı ve komprime yapım yerleri ile birlikte Gümüşsuyu Asker Hastanesi’ne taşınmak zorunda kalmış, Süleyman Numan Paşa’da tutuklanıp Malta’ya sürülmüştür. Yaklaşın 5 yıl sonra büyük zafer sonrası 2 Ekim 1923 günü Gümüşsuyu’ndan tekrar kendi binalarına taşınmıştır.
1923’te Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti Gülhane’ye ait “Gülhane Tababet-i Askeriye Tatbikat Mektep ve Seririyatı Talimatnamesi” adı ile bir talimatname hazırlamıştır. Bu talimatnamede: Gülhane; Genel askeri tababetin uygulandığı bir klinik (seririyat), askeri tababetin geliştirilmesi için bir okul, bilimsel incelemeler ve yayınlar için bir tıp akademisi (Askeri Tıp Encümen-i Alisi) olarak, Milli Savunma Bakanlığı’na bağlı, Tugay seviyesinde, Sağlık Dairesince seçilen bir asker tabip Müdür-Baştabip yönetiminde bir kurum olarak tanımlanmıştır.
Ankara’da:
Gülhane Askeri Tıp Akademisi
Askeri Tıp Fakültesi
1600 Yataklı Eğitim Hastanesi
Sağlık Bilimleri Enstitüsü
TSK Rehabilitasyon ve Bakım Merkezi
Hemşirelik Yüksek Okulu
Sağlık Astsubay Meslek Yüksek Okulu
Engelli Çocuklar Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi
TSK Ankara Özel Bakım Merkezi
İstanbul’da :
1200 Yataklı Haydarpaşa Eğitim Hastanesi
Çamlıca Göğüs Hastanesi
TSK Özel Bakım Merkezi
Deniz ve Sualtı Hekimliği Merkezi
Eskişehir’de :
Hava ve Uzay Hekimliği Merkezi
Adres : Gülhane Askeri Tıp Akademisi Komutanlığı 06018
Etlik/Ankara
