Güney Osetya
Map of South Ossetia
Güney Osetya (yeşil) ve Gürcistan (gri)
Map of South Ossetia
Güney Osetya (yeşil) ve Gürcistan (gri)
Güney Osetya (Gürcüce: სამხრეთ ოსეთი, Samhret Oseti; Osetçe: Хуссар Ирыстон, Hussar Iriston), Gürcüstan’ın kuzey kesiminde, Sovyet döneminde özerk bölge olarak kuruldu. Bu statü adından dolayı Gürcistan bağımsızlığını ilan ettikten sonra Gürcü hükümeti tarafından kaldırılmıştır. Sovyetler Birliği’nin dağılma sürecinde Moskova yönetiminin desteğiyle bağımsızlığını ilan etti. Bu bölgenin eski adı Samaçablo’dur. Fiîlen bağımsız olan Güney Osetya, Gürcüstan’ın Şida Kartli (İç Kartli) bölgesinin bir parçasıdır ve son dönemlerde, yönetim merkezinin adından dolayı, Tshinvali bölgesi olarak adlandırılmaktadır.
Tarih
2008 Güney Osetya Savaşı
8 Ağustos 2008 tarihinde Gürcü kuvvetler, bağımsızlılığını ilan eden Güney Osetya topraklarına operasyon düzenlemişlerdir. Gürcü birlikler başkent Tshinvali'nin çevresindeki 8 yerleşim birimini kontrol altına almışlar, iki Rus uçağı düşürmüşler ve üç Rus askerini yaralamışlardır. Ruslar ise Gürcistan karakollarına ateş açarak saldırılara cevap vermiştir. Gürcistan'da seferberlik ilan edilmiştir.
Modernizasyonunu Türkiye'nin yapmış olduğu, Gürcistan'ın başkenti Tiflis'e 35 kilometre mesafedeki Marneuli havaalanını Rus savaş uçakları bombaladı. Rus ordusu tanklarını Tshinvali'deki Gürcü bölgesine doğru sürmüştür. Rus donanmasına ait savaş gemileri Gürcistan'ın Karadeniz kıyılarını ablukaya almıştır ve gemilere, Gürcistan'a "silah ve askeri donanım girmesini engelleme emri" verilmiştir. Sivil kayıpların 1500 ile 2000 arasında olduğu bildirilmektedir. Bölge Rus-Gürcü savaşının ardından Rusya tarafından ele geçirilmiştir.
26 Ağustos 2008'de Rusya Federasyonu devlet başkanı Dmitri Medvedev, 3 Eylül 2008'de Nikaragua'nın sosyalist devlet başkanı Daniel Ortega Güney Osetya Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını tanıdığını açıkladı. 10 Eylül 2009 tarihinde gerçekleştirdiği Rusya ziyaretinde Venezuela başkanı Chavez'de yaptığı açıklamada Güney Osetya'nın bağımsızlığını tanıdığını açıkladı.
Siyasal statü
Güney Osetya, bugün Gürcistan'ın sorunlu bölgelerinden biridir. Bölgede, Rusya'nın desteğindeki bağımsızlık yanlısı yönetim ile Gürcistan hükümetinin atadığı yönetim olmak üzere iki yönetim bulunmaktadır. Ayrılıkçı yönetimin merkezi Tshinvali, Gürcistan'ın atadığı hükümetin merkezi ise Kurta'dır.
Sovyetler Birliği’nin dağılma sürecinde bölgede, Rusya desteğindeki bağımsızlık yanlısı güçler tarafından tek yanlı olarak bağımsızlık ilan edildi. Bu sırada bölgede çıkan savaşı durdurmak için yapılan anlaşmanın da etkisiyle de facto bir yönetim ortaya çıktı. Bugün bu de facto yönetim tarafından Güney Osetya Cumhuriyeti olarak adlandırılan Tshinvali ve çevresi bağımsızlık yanlısı yönetim tarafından kontrol edilmektedir. Bölgenin yaklaşık yarısı ise Gürcistan hükümetinin kontrolü altındadır. Gürcistan yönetimi, bölgedeki anlaşmazlığı barışçı görüşmelerle çözmek için Nisan 2007’de parlamento kararıyla Güney Osetya Geçici Yönetimi’ni işbaşına getirdi. Bu yönetimin başında bulunanlar, eski ayrılıkçı yönetiminde yer alan kişilerdir. Güney Osetya geçici yönetimi, 2007 yılında bütün Gürcistan çapında ve bu bölgede de facto yönetimin kontrolü dışında kalan yerlerde, bağımsızlık yanlısı Eduard Kokoiti’yi ülkeden çıkarmak için Kokoiti Fandarast adı altında barışçıl eylemler gerçekleştirdi. Fakat, evvelce diğer bir özerk bölge olan Acaristan'da Aslan Abaşidze yönetimini devirdikten sonra Gürcistan'ın bölgenin özerkliğine fiilen son vermeştir.
26 Ağustos 2008'de Rusya Federasyonu devlet başkanı Dmitri Medvedev, Güney Osetya Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını tanıdığını açıkladı[5]. Rusya'nın ardından Nikaragua'da yaptığı açıklamada Abhazya ile birlikte Güney Osetya'nın da bağımsızlığını tanıdığını açıkladı. 10 Eylül 2009 tarihinde gerçekleştirdiği Rusya ziyaretinde Venezuela başkanı Chavez'de yaptığı açıklamada Güney Osetya'nın bağımsızlığını tanıdığını açıkladı.
