Türkü; hal edebiyatında da var olan özlü deyişlerin saz eşliğinde ifade edilmesi şeklinde açıklanır. Özellikle Anadolu topraklarında geçtiği rivayet edilen olayların ardından söylenen ve yazılan sözlerin türkülere dönüştüğü bilinir.
Şiir tarzında yazılan türkülerin olmuş ya da olduğu iddia eden olayların dilden dile aktarılması sayesinde günümüze kadar geldiği iddia edilir. Genelde Anadolu hikâyelerinin yer aldığı türkülerin her birinde derin anlamların yattığı belirtilir. Önemli türkülerimizden olan
iki keklik türküsünün de altında acıklı bir hikâyenin yattığı rivayet edilir.
Balıkesir Yöresine Ait
İki keklik türküsü oldukça acıklı ve yürekleri parçalayan bir şiirden yola çıkılarak hazırlanmıştır. Söylentiye göre Balıkesir ilinde yaşayan Şöhret isminde bir kadın varmış. Balıkesir’in Edremit ilçesine bağlı Güre köyünde yaşayan kadın o zamanın varlıklı ailelerinden olan Mehmet Şevki Bey’in eşiymiş. Mehmet Şevki Bey o yörenin sayılı zenginleri arasında yer alırmış. Kahveci diye anılan adamın karısı bir gün zeytin toplamaya gitmiş.
Zeytin Balıkesir ili için oldukça önemlidir. Şöhret hanım zeytin toplamaya camdan parıl parıl parlayan rugan ayakkabılarla gidermiş. Zengin olduğunu köye ilan etmeyi seven Şöhret Hanım yine bir gün zeytin toplamaya diye çıkmış. Zeytin toplamaya çıktığı vakitte kekliklerle dertleşirken askerde olan oğlunun ölüm haberini almış. Biricik oğlunun öldüğünü öğrenen Şöhret Hanım kekliklerin yanında bu türküyü oğlunun arkasından ağıt olarak yakmış.
Askerdeki Oğul Ölür Anne Ağıt Yakar
Varlıklı bir Bey’in karısı olan Şöhret hanımın biricik oğlu Sarıkamış ilçesinde askerlik görevini yaparmış. Askerlik görevi yaparken karlı dağları aşması gerekiyormuş. Karlı dağlarda arkadaşlarına yol açmaya çalışan Şöhret Hanım’ın oğlu kar kuyusunun içerisine düşmüş. Karlı kuyuda son nefesini veren Şöhret Hanım’ın oğlu böylece şehit olmuş. Biricik oğlunun ölüm haberini kekliklerin yanında alan Şöhret Hanım içindeki yangını kekliklere anlatmış. Böylece
iki keklik türküsü bir annenin ölen oğlunun ardından yaktığı ağıt olarak günümüze kadar gelmiş.
Anadolu’nun İçinden Gelen Bir Türkü
Kekliklerle dertleşen ve içindeki evlat acısını ağıt olarak dillendiren Şöhret Hanım’ın iki keklik türküsünün acıklı hikâyesi bu şekilde rivayet edilir. Türkülerin şiirlerden hazırlandığı ve yazılanının genelde bilinmediği belirtilir.
İki keklik türküsünde evladı şehit olan bir annenin en derin duygularıyla yaktığı ağıtın sözleri insanların içini parçalar. İçten sözleri ve tınısıyla günümüzde de oldukça dinlenen iki keklik türküsünün dramatik hikâyesi ise sözlerin açıklaması gibidir.
Köyün varlıklı ailelerinden olan Şöhret Hanım ve eşi Mehmet Şevki Bey’in evlat acısını; Şöhret Hanım o kadar içten bir şekilde dile getirir. Anadolu halkının bağrından kopup gelen bir türkü olduğunun en iyi kanıtı da aslında bu duygu yoğunluğudur.
İki keklik türküsünün rivayet edilen acıklı hikâyesi bir annenin en zor durumdaki yakarışıdır. Yanında olan kekliklere derdini anlatan anne şehit olan oğlunun arkasından gözyaşı döker.
