Japonya antlaşmaları
III. Cenevre Sözleşmesi
Neuilly Antlaşması
San Francisco Barış Antlaşması
III. Cenevre Sözleşmesi
Neuilly Antlaşması
San Francisco Barış Antlaşması
III. Cenevre Sözleşmesi
1949 Cenevre Savaş Esirleri Sözleşmesi, (ingilizce : Geneva Convention Relative to the Treatment of Prisoners of War), 1949 yılında Cenevre'de, savaş sırasında insani değerler temelinde uyulması gereken devletlerarası hukuk kurallarını saptamak amacı ile bazı devletlerin 21 Nisan-12 Ağustos 1949 tarihleri arasında bir araya gelerek oluşturdukları uluslararası hukuk.
Bu konvansiyonun 2 maddesi, bu konvansiyonda sağlanan hakların hangi durumlarda uygulanacağına açıklık getirmektedir ve daha sonraki maddelerinde, kimlere savaş esiri (prisoner of war) deneceğini, bu kişilerin ele geçirilmesinden serbest bırakılmalarına kadar sahip oldukları hakları düzenlenmektedir.
Neuilly Antlaşması
Neuilly Antlaşması, I. Dünya Savaşı ardından savaştan galip çıkan İtilaf Devletleri'yle İttifak Devletleri arasında düzenlenen Paris Barış Konferansı'nda öngörülen antlaşmalardan biridir. İtilaf Devletleri'yle Bulgaristan arasında 27 Kasım 1919 tarihinde imzalanmıştır.
Bu antlaşmaya göre Bulgaristan topraklarından bir kısmını Sırp-Hırvat-Sloven Krallığına, Güney Dobruca'yı Romanya'ya, Gümülcine ve Dedeağaç'ı Yunanistan'a bırakmıştır. Antlaşma ayrıca Bulgaristan ordusunun 20 bin kişiyi aşamayacağı hükmü getirmektedir.
San Francisco Barış Antlaşması
San Francisco Barış Antlaşması , II. Dünya Savaşının ardından Müttefik Kuvvetler ile Japonya arasında 8 Eylül 1951de San Francisco Kaliforniyada imzalanan antlaşma.[1] 49 ülke arasında imzalanmış ve 28 Nisan 1952 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. Antlaşmayla II. Dünya Savaşı resmen sona ermiş, Japonyanın emperyalist bir güç olarak konumu lağvedilmiştir. Ayrıca antlaşmayla Japonyanın elindeki müttefik savaş esirlerinin maruz kaldıkları insan hakları ihlallerinden dolayı tazmin edilmeleri karara bağlanmıştır. Bu antlaşmayla beraber Japonyanın ABD ile ikili ilişkileri yeni bir aşamaya geçmiş ve modern Japonya tarihi bu doğrultuda şekillenmiştir.
İmzacı ülkeler
İmzacı ülkeler şöyledir: Arjantin, Avustralya, Belçika, Bolivya, Brezilya, Kamboçya, Kanada, Kolombiya Şili, Kosta Rika, Küba, Çekoslovakya, Dominik Cumhuriyeti, Ekvador, Mısır, El Salvador, Etiyopya, Fransa, Yunanistan, Guatemala, Haiti, Honduras, Endonezya, İran, Irak, Japonya, Laos, Lübnan, Liberya, Lüksemburg, Meksika, Hollanda, Yeni Zelanda, Nikaragua, Norveç, Pakistan, Panama, Paraguay, Peru, Filipinler, Polonya, Suudi Arabistan, Sovyetler Birliği, Sri Lanka, Güney Afrika, Suriye, Türkiye, İngiltere, ABD, Uruguay, Venezuela, Vietnam.
Burma, Hindistan ve Yugoslavya ise çağrılı olmalarına rağmen katılmazlar.Çin İç Savaşı yeni sonuçlandığı için ve Tayvan ile Çin Halk Cumhuriyetinin hangisinin yasal temsiliyet sahibi olduğu konusunda uluslararası kamuoyu nezdinde belirsizlik olduğu için iki ülke de antlaşmaya çağrılmamıştır. Kuzey Kore de çağrılmayan ülkeler arasındadır. İtalya ise Haziran 1945de anti-faşist Badoglio hükümeti Japonyaya savaş ilan etmesine rağmen davet edilmeyecektir. Savaş zamanında bağımsız bir ülke olarak var olmayan ancak sonradan bağımsızlığını kazanan ve Japon işgaline karşı savaşan Pakistan da katılacaktır.
Sovyetler Birliğinin muhalefeti
Sovyetler Birliği Konferansa katılır ve Sovyet delegasyonu Dışişleri Bakan Yardımcısı Andrey Gromiko liderliğinde görüşmelerde yer alır. Konferansın başından itibaren Sovyetler Birliği özellikle ABD ve İngiltere tarafından hazırlanan antlaşma taslağına muhalefet ederler. Sovyetler Birliği temsilcisi Gromyko 8 Eylül 1951 günü uzun bir yazılı açıklama yaparak antlaşmaya karşı olma sebeplerini açıklar. Buna göre;
Anlaşma Japonyada militarizmin yeniden yükselmesine karşı bir önlem içermemekte
Japon saldırganlığının en büyük mağduru olan komünist Çin Halk Cumhuriyeti konferansa davet edilmemekte
II. Dünya Savaşının yükünün büyük kısmını çeken Sovyet Birliğinin anlaşma taslağının hazırlanması sürecine dahil edilmemesi
Anlaşmaya göre Japonya neredeyse bir Amerikan üssü olması ve Sovyetler Birliğine karşı kışkırtılması
Anlaşmanın daha önce müttefikler tarafından kendi aralarında yapılan protokole aykırı olarak ayrı bir barış anlaşması olması
Anlaşmanın Çin Halk Cumhuriyetinin aleyhine ve Tayvan lehine hükümler içeriyor olması
Anlaşmaya göre birçok Japon adasının ABD ile ilgisi olmamasına rağmen ABDye devredilmesi
Anlaşmanın Yalta Konferansı hükümlerini çiğneyecek şekilde Güney Sahalin ve Kuril Adalarındaki Sovyet egemenliğini tanımaması
olarak sıralanabilir.
İmza süreci
Konferans sürecine katılan 52 ülkeden 49u anlaşmayı imzalayacak; Çekoslovakya, Polonya ve Sovyetler Birliği imzalamayacaktır. Kolombiya, Endonezya ve Lüksemburg ise anlaşmayı imzalasalar da onaylamayacaklardır. Anlaşmaya davet edilmeyen Tayvan 28 Nisan 1952de Japonya ile ayrı bir barış anlaşması imzalayacaktır.
Japonyanın denizaşırı sömürgelerinin durumu
Antlaşmaya göre Japonya; Kore, Tayvan, Hong kong, Kuril Adaları, Pescadores ve Spratly Adaları, Antarktika ve Sahalin Adalarındaki haklarından feragat etmektedir.
Antlaşmanın 3.maddesi gereğince Bonin ve Ryukyu takım adalarının denetimi ABDye geçmiştir. Takım adalara dahil olan kentler arasında Okinawa da bulunmaktadır.
Antlaşmanın 11.maddesi gereğince Japonya, Uzak Doğu Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi ve diğer mahkemelerin kararlarını kabul etmeyi taahhüt etmekte ve Japon vatandaşlarıyla ilgili verilen kararları uygulamayı kabul etmektedir.
Antlaşmaya göre savaş esirleri ülkelerine dönecek, ülke Birleşmiş Milletler Antlaşması izinde gelecekte askeri saldırgan politikaları reddetmekte ve sadece savunma amaçlı bir ordu barındıracaktır.
Sovyetler Birliği antlaşmayı imzalamayacak, Japonya ile 1956 yılında savaş halini ortadan kaldıran ortak bir bildiri imzalansa da barış antlaşması imzalanmayacaktır. Antlaşma Sovyetler Birliğinin 1991 yılında dağılmasından sonra Rusya ile de imzalanmayacak ve toprak talepleri sorunu devam edecektir.
Müttefik devlet mensuplarının savaş esirlerinin tazmini
Japonyanın denizaşırı malvarlığının devri
Antlaşmanın 14.maddesi uyarınca Japonyanın ada haricindeki sahip olduğu firma, kurum ve özel kişilere ait tüm varlıklara Müttefiklerce el konmuştur. Bu kapsamda Çin Halk Cumhuriyeti Mançurya ve Moğolistandaki demiryolu ve madenlere el koyacaktır. Japonyanın; Kore, Tayvan ve Çinde el konulan varlıklarının toplam değeri 25 milyar dolar mertebesindedir.
Savaş esirlerinin tazmini
Antlaşmanın 16.maddesine göre Japonya savaş sırasında esir ettiği Müttefik personelinin maruz kaldığı zorlukları tazmin etmek amacıyla Kızıl Haç örgütüne 4,5 milyon pound ödeme yapacaktır.
Japon işgalindeki Müttefik topraklarının durumu
Antlaşmanın 14.maddesine göre Japon işgali altında bulunan ve bu yüzden maddi hasara uğrayan kentler için tamir bedeli ödemekle mükellef olan Japonya, Burma, Filipinler, Endonezya ve Vietnama toplamda 1 milyar doların üzerinde ödeme yapar. Bu tazminat kapsamındaki en son ödeme Filipinlere 22 Temmuz 1976da yapılacaktır.