Kıbrıs ve Halk Dansları (Folklör)
Kıbrıs'ın kendine özgü yaşayışında önemli bir yer tutan folklorün belkide en önemli kısmı halk danslarıdır Asırlar boyunca adada yaşan uygarlıkların etkisiyle çeşitli formlarda bugünlere olgunluğunu tamamlamış olarak gelen halk danslarımız özellikle Akdeniz Bölgesine has ritm ve coşkusunu figürlerle dansçıların ayaklarına taşımış
Geleneksel davranış ve eğlencelerin motifleriyle düzenlenen danslar özellikle önemli olayları konu alır bunlardan en popüler olanı kuşkusuz düğünlerdir Düğün kapsamında Kına sirtosu Kozan Çifte telli ve tercihe göre diğer oyunlar oynanır Bu oyunlarda ilgi çeken diğer motifler ise kıyafetler ve çalgılardır Yine zamana yaşa cinsiyete ve sosyal yaşama göre değişen kıyafetler halk danslarında da aynı değişiklikleri gösteriyor Kıbrıs folklöründe önemli bir yere shaip olan davul zurna darbuka ve keman yapılan müziğin iskeletini oluşturur Zaman içerisinde oyun müziklerine zenginlik katarak ud tef akordeon ve cümbüş'te kullanılmaya başlanmış Eğer otantik güzelliklere ve değişik kültürlere meraklıysanız Kıbrıs'a gezinizde mutlaka bir folklör gösterisini izleyin
Folklör Oyunlarından
* Susta
* Potakal
* Orak
* Kozan
* Bardak
* Abdal Zeybeği
* Kına Sirtosu
* Sarhoş Zeybeği
* Çiftetelli
* Bekri
* Karşılamalar
Erkek Giysileri:
Fes - Kalın çuha kumaştan yapılan bordo renkli bir başlıktır Çevresine oyalı yemeni sarılır
Yelek - Önü mavi arkasıda kırmızı çuhadan yapılır Ön kısmı siyah kaytan işlemeli arkası renkli ipliklerle işlenmiş kuş ve çiçek motiflidir
Gömlek - Beyaz üzerine renkli çizgileri olan gölekler kullanılır gölekler hakim yaka denilen küçük yaka çıkıntılıdır Bu gömleklere eskiden mintan da denilirdi
Dizlik - İşlemesiz erkek şalvarı olup siyah kumaştan yapılır ve diz altına kadar uzanır
Kuşak - Bele sarılır genellikle kırmızı yün kuşak kullanılır
Çorap - Çoraplar üzerine renkli ipliklerle kuş karanfil veya lale motifleri işlenmiştir
Çangar Çizmesi - Keçi derisinden yapılan burnu sivri dize kadar çizme ile Frenk çizmesi olarak adlandırılan burnu yuvarlak parlak model olmak üzere iki çeşittirler
Köstek - Boyundan aşağıya doğru uzanan ve ucunda saat olan süslü gümüş ve zincirli saattir Saat kuşak arasına veya yelek cebine konur
Mendil - Beyaz renkte ve lefkara işlemeli olup ucu önden görünecek şekilde kuşak arasına konur
Kadın Giysileri:
Başlık - Başa zengin oya süslemeleriyle bağlanan yemeniler veya yarım fes üzerine oyalı yemeni veya renkli şal örtülen ve altınla süslenen başlıklardır Bu şekilde süslenmiş kadın başlıkların ön kısmına da Mahmudiye adı verilir
Yelek - Kadife Atlas yada saten gibi parlak kumaşlardan yapılır Yeleklerin önüarkası ve kolları sim işlemelidir
Entari - Çiçekli ve basma kumaştan yapılan entarilerin diz altındaki etek uçlarısayvanlı olur
Üçetek - PArlak renki veya yollu desenli kumaştanypılmaktadır Düz renkten yapılan etek çevresi kol çevreleri omuz bağları ve etek kenarları nakış işlemelidir Yanları yırtmaçlı önü açık olan giyisi üç parçalı görünümünden dolayı üçetek adını almıştır
Dantelli Don - Düz veya beyaz renk kumaştan yapılmış olup çevresine bir veya iki sıra dantel konur
İç Entari - Etek boyu diz altına kadar uzanır üçetek altından giyilir
Kuşak - Bele beyazımsı anfes kumaştan yapılmış uçları çiçek motifleriyle işlenmiş uzun bir kuşak olarak sarılmaktadır
Ayakkabı - İskarpin olarak bilinen ayakkabı çeşidi giyilir Ayakkabıların üzeri deriden güllüdür
Takılar - Beşibirlik olarak adlandırılan altınlar takılır ayrıca dudaklara kırmızılık yanaklara hafif allık sürülür
Kıbrıs'ın kendine özgü yaşayışında önemli bir yer tutan folklorün belkide en önemli kısmı halk danslarıdır Asırlar boyunca adada yaşan uygarlıkların etkisiyle çeşitli formlarda bugünlere olgunluğunu tamamlamış olarak gelen halk danslarımız özellikle Akdeniz Bölgesine has ritm ve coşkusunu figürlerle dansçıların ayaklarına taşımış
Geleneksel davranış ve eğlencelerin motifleriyle düzenlenen danslar özellikle önemli olayları konu alır bunlardan en popüler olanı kuşkusuz düğünlerdir Düğün kapsamında Kına sirtosu Kozan Çifte telli ve tercihe göre diğer oyunlar oynanır Bu oyunlarda ilgi çeken diğer motifler ise kıyafetler ve çalgılardır Yine zamana yaşa cinsiyete ve sosyal yaşama göre değişen kıyafetler halk danslarında da aynı değişiklikleri gösteriyor Kıbrıs folklöründe önemli bir yere shaip olan davul zurna darbuka ve keman yapılan müziğin iskeletini oluşturur Zaman içerisinde oyun müziklerine zenginlik katarak ud tef akordeon ve cümbüş'te kullanılmaya başlanmış Eğer otantik güzelliklere ve değişik kültürlere meraklıysanız Kıbrıs'a gezinizde mutlaka bir folklör gösterisini izleyin
Folklör Oyunlarından
* Susta
* Potakal
* Orak
* Kozan
* Bardak
* Abdal Zeybeği
* Kına Sirtosu
* Sarhoş Zeybeği
* Çiftetelli
* Bekri
* Karşılamalar
Erkek Giysileri:
Fes - Kalın çuha kumaştan yapılan bordo renkli bir başlıktır Çevresine oyalı yemeni sarılır
Yelek - Önü mavi arkasıda kırmızı çuhadan yapılır Ön kısmı siyah kaytan işlemeli arkası renkli ipliklerle işlenmiş kuş ve çiçek motiflidir
Gömlek - Beyaz üzerine renkli çizgileri olan gölekler kullanılır gölekler hakim yaka denilen küçük yaka çıkıntılıdır Bu gömleklere eskiden mintan da denilirdi
Dizlik - İşlemesiz erkek şalvarı olup siyah kumaştan yapılır ve diz altına kadar uzanır
Kuşak - Bele sarılır genellikle kırmızı yün kuşak kullanılır
Çorap - Çoraplar üzerine renkli ipliklerle kuş karanfil veya lale motifleri işlenmiştir
Çangar Çizmesi - Keçi derisinden yapılan burnu sivri dize kadar çizme ile Frenk çizmesi olarak adlandırılan burnu yuvarlak parlak model olmak üzere iki çeşittirler
Köstek - Boyundan aşağıya doğru uzanan ve ucunda saat olan süslü gümüş ve zincirli saattir Saat kuşak arasına veya yelek cebine konur
Mendil - Beyaz renkte ve lefkara işlemeli olup ucu önden görünecek şekilde kuşak arasına konur
Kadın Giysileri:
Başlık - Başa zengin oya süslemeleriyle bağlanan yemeniler veya yarım fes üzerine oyalı yemeni veya renkli şal örtülen ve altınla süslenen başlıklardır Bu şekilde süslenmiş kadın başlıkların ön kısmına da Mahmudiye adı verilir
Yelek - Kadife Atlas yada saten gibi parlak kumaşlardan yapılır Yeleklerin önüarkası ve kolları sim işlemelidir
Entari - Çiçekli ve basma kumaştan yapılan entarilerin diz altındaki etek uçlarısayvanlı olur
Üçetek - PArlak renki veya yollu desenli kumaştanypılmaktadır Düz renkten yapılan etek çevresi kol çevreleri omuz bağları ve etek kenarları nakış işlemelidir Yanları yırtmaçlı önü açık olan giyisi üç parçalı görünümünden dolayı üçetek adını almıştır
Dantelli Don - Düz veya beyaz renk kumaştan yapılmış olup çevresine bir veya iki sıra dantel konur
İç Entari - Etek boyu diz altına kadar uzanır üçetek altından giyilir
Kuşak - Bele beyazımsı anfes kumaştan yapılmış uçları çiçek motifleriyle işlenmiş uzun bir kuşak olarak sarılmaktadır
Ayakkabı - İskarpin olarak bilinen ayakkabı çeşidi giyilir Ayakkabıların üzeri deriden güllüdür
Takılar - Beşibirlik olarak adlandırılan altınlar takılır ayrıca dudaklara kırmızılık yanaklara hafif allık sürülür
