Köpeklerde Parazit
Yuvarlak parazitler, çoğu memeliyi etkileyen nematodes grubuna dahildir. Dört ve yirmi santimetre arasında uzunluğu değişebilir. Erişkin oluncaya kadar larvaları dört evre geçirir. Her larvanın vücut içinde farklı bir yeri olabilir. Çoğu göçebedir.
Erişkinler köpeğin besinlerinden faydalanmak için duvarlarına tutundukları ince bağırsağa yerleşir. Köpekleri etkileyen yuvarlak solucanlar Toxocara ya da Toxascaris türündendir. Diğer türleri domuz, at, sığır, kedi ve vahşi hayvanları enfekte eder.
Erişkinler ince bağırakta yumurtlar ve larvalar bağırsak duvarını delerek karaciğere giden kan dolaşımına karşışırlar. Kan dolaşımı ile birlikte kalbe ve oradan da akciğerlere ulaşırlar. Larvalar ardından bronşlara ulaşarak nefes borusunda öksürme refleksine neden olur. Öksürme ile tekrar yutularak miğde ve ince bağırsaklarda gelişimlerini tamamlayarak üremeye baştan başlarlar.
Bazı larvalar plasentaya girmeyi başararak hamile anneden yavrulara ulaşır. Bazıları ise yıllarca köpeğin dokularında kalabilir. Kullandığımız parazit ilaçlarıyla bu larvaları öldürmek çok güçtür. Bu nedenle standart ilaçlarla tedavi edilseler bile her doğumda anne parazitli yavrular emzirmeye devam eder. Diğer bir faktör ise anne yavrularının dışkılarını yalayarak temizer ve düzenli olarak yumurtaları almaya devam eder. Araştırmalar etkili bir ilaç üretmek için hala devam etmektedir.
Yavru köpeklerdeki belirtiler:
Karın şişliği
Aşırı gaz üretimi
Kötü kokulu ishal
Kanlı dışkı
Zayıf yavru
Kronik öksürük
Zayif ve kuru tüyler
İştah
Kusmuk ve dışkı ile erişkin parazitlerin dışarı atımı
Göz içlerinin enflamasyonu (anterior uveitis)
Tanısı: Ya yavru erişkin parazitleri dışkı ve kusma yolu ile dışarı atar ya da dışkı analizi ile yumurtalar tespit edilir.
Kontrolü: Yuvarlak solucanları öldürmekte kullanılan en ayygın ilaçlar Piperazine ve Pamoatedir. Bu ilaçlar ağızdan verilir ve sadece erişkinleri öldürdüğünden yavruyu bu parazitlerden kurtarmak için üç haftalık aralarla iki kez uygulanmalıdır.
İlk İlaç Verimi İkinci İlaç Verimi
1. Hafta 2.Hafta 3.Hafta
Erişkin ve Erişkinler Etkilenmeyen Larvalar Geriye Hiç
Larvalar Mevcut Ölür Erişkin Olur Parazit Kalmadı
Yuvarlak parazitlerin engellenmesinde yavruların dışkılarının hemen temizlenmesi önemli bir rol oynar. Dışkılarındaki yumurtalar bir kaç gün sonra diğer köpekleri enfekte edecek hale gelir. Üreticiler ürettikleri yavrulara önce iki- üç haftalıkken daha sonra da tekrar üç hafta sonra paraziter ilaç vererek enfestasyon olasılığını düşürmeye çalışırlar.Yavrunuz onaltı haftalık oluncaya kadar sık sık dışkı analizi yaptırmakta fayda vardır.
Ne yazık ki bir kez toprağa geçtiklerinde yuvarlak solucanların yok edilmeleri kolay değildir. Normal dezenfektanlar onları öldürmekten uzaktır. Direkt güneş ışığı ve kireç faydalı olur.
İnsana Zararı: Yuvarlak parazitler insanları özellikle de çocukları etkileyebilirler. Bulaşma yolu fesal-oral'dır. Bu, insanın enfekte dışkıyı ya da toprağı ağzına götürmesi demektir. Kulağa ne kadar korkunç gelse de küçük çocuklar bunu yapabilmektedir. Bazen de erişkinler köpeklerinin dışkısını temizledikten sonra ellerini yıkamayı unutabilir. Sindirim sistemimizde yumurtadan çıkan larvalar bir köpeğin içinde olduklarını umduklarından yollarını kaybederek karaciğer, böbrek, beyin ve göze gidebilir. Askarit larvasının insanda neden olduğu bu duruma Toxocariasis ya da Visceral Larva Migrans denir. Dikkatli paraziter ilaç kullanımı ile bu durumun önüne kolayca geçebilirsiniz.
Yuvarlak parazitler, çoğu memeliyi etkileyen nematodes grubuna dahildir. Dört ve yirmi santimetre arasında uzunluğu değişebilir. Erişkin oluncaya kadar larvaları dört evre geçirir. Her larvanın vücut içinde farklı bir yeri olabilir. Çoğu göçebedir.
Erişkinler köpeğin besinlerinden faydalanmak için duvarlarına tutundukları ince bağırsağa yerleşir. Köpekleri etkileyen yuvarlak solucanlar Toxocara ya da Toxascaris türündendir. Diğer türleri domuz, at, sığır, kedi ve vahşi hayvanları enfekte eder.
Erişkinler ince bağırakta yumurtlar ve larvalar bağırsak duvarını delerek karaciğere giden kan dolaşımına karşışırlar. Kan dolaşımı ile birlikte kalbe ve oradan da akciğerlere ulaşırlar. Larvalar ardından bronşlara ulaşarak nefes borusunda öksürme refleksine neden olur. Öksürme ile tekrar yutularak miğde ve ince bağırsaklarda gelişimlerini tamamlayarak üremeye baştan başlarlar.
Bazı larvalar plasentaya girmeyi başararak hamile anneden yavrulara ulaşır. Bazıları ise yıllarca köpeğin dokularında kalabilir. Kullandığımız parazit ilaçlarıyla bu larvaları öldürmek çok güçtür. Bu nedenle standart ilaçlarla tedavi edilseler bile her doğumda anne parazitli yavrular emzirmeye devam eder. Diğer bir faktör ise anne yavrularının dışkılarını yalayarak temizer ve düzenli olarak yumurtaları almaya devam eder. Araştırmalar etkili bir ilaç üretmek için hala devam etmektedir.
Yavru köpeklerdeki belirtiler:
Karın şişliği
Aşırı gaz üretimi
Kötü kokulu ishal
Kanlı dışkı
Zayıf yavru
Kronik öksürük
Zayif ve kuru tüyler
İştah
Kusmuk ve dışkı ile erişkin parazitlerin dışarı atımı
Göz içlerinin enflamasyonu (anterior uveitis)
Tanısı: Ya yavru erişkin parazitleri dışkı ve kusma yolu ile dışarı atar ya da dışkı analizi ile yumurtalar tespit edilir.
Kontrolü: Yuvarlak solucanları öldürmekte kullanılan en ayygın ilaçlar Piperazine ve Pamoatedir. Bu ilaçlar ağızdan verilir ve sadece erişkinleri öldürdüğünden yavruyu bu parazitlerden kurtarmak için üç haftalık aralarla iki kez uygulanmalıdır.
İlk İlaç Verimi İkinci İlaç Verimi
1. Hafta 2.Hafta 3.Hafta
Erişkin ve Erişkinler Etkilenmeyen Larvalar Geriye Hiç
Larvalar Mevcut Ölür Erişkin Olur Parazit Kalmadı
Yuvarlak parazitlerin engellenmesinde yavruların dışkılarının hemen temizlenmesi önemli bir rol oynar. Dışkılarındaki yumurtalar bir kaç gün sonra diğer köpekleri enfekte edecek hale gelir. Üreticiler ürettikleri yavrulara önce iki- üç haftalıkken daha sonra da tekrar üç hafta sonra paraziter ilaç vererek enfestasyon olasılığını düşürmeye çalışırlar.Yavrunuz onaltı haftalık oluncaya kadar sık sık dışkı analizi yaptırmakta fayda vardır.
Ne yazık ki bir kez toprağa geçtiklerinde yuvarlak solucanların yok edilmeleri kolay değildir. Normal dezenfektanlar onları öldürmekten uzaktır. Direkt güneş ışığı ve kireç faydalı olur.
İnsana Zararı: Yuvarlak parazitler insanları özellikle de çocukları etkileyebilirler. Bulaşma yolu fesal-oral'dır. Bu, insanın enfekte dışkıyı ya da toprağı ağzına götürmesi demektir. Kulağa ne kadar korkunç gelse de küçük çocuklar bunu yapabilmektedir. Bazen de erişkinler köpeklerinin dışkısını temizledikten sonra ellerini yıkamayı unutabilir. Sindirim sistemimizde yumurtadan çıkan larvalar bir köpeğin içinde olduklarını umduklarından yollarını kaybederek karaciğer, böbrek, beyin ve göze gidebilir. Askarit larvasının insanda neden olduğu bu duruma Toxocariasis ya da Visceral Larva Migrans denir. Dikkatli paraziter ilaç kullanımı ile bu durumun önüne kolayca geçebilirsiniz.
