Kuzgun, diğer adlarıyla Bayağı Kuzgun, Karakarga ya da Kelağ, kargagiller familyasından Corvus cinsi, zekası, büyüklüğü ve simsiyah olması ile tanınan bir kuş türüdür.
Kanat açıklığı 1,5 metreyi bulabilir. İri ve uzun gagası, baklava biçimli kuyruğu, onun uçarken ayırt edilmesini sağlar. Vücudundaki tüm tüyler siyah, boyun altı tüyleri diktir. Yerleşik ve gezici kuşlardır. Boyları ortalama 64 cm'dir. 3 ile 6 arası yumurta yumurtlarlar. Kuluçka süreleri 12 gün, yavru kuşların uçma süreleri 16 gündür. Gagaları kalın, çok kuvvetli ve siyah renktir. Ötüşleri, uçarken "korrk" şeklinde, uyarı içinse "rrab, klong" biçimindedir. Uçarken kuyrukları kama şeklinde durur. Basit, çalı çırpıyla yaptıkları yuvalarını ağaçların ya da kayalıkların üzerine yaparlar. Sürü oluştururlar ve bir arada bulunmayı seçerler. Kendilerinden daha kuvvetli olan kuş türlerine saldırabilmektedirler.
Kuzgunların zekasıyla ilgili anlatılan çok sayıda öykü duyulabilir; çünkü kargagiller arasında en akıllı kuşlar oldukları düşünülmektedir. Bunda, oyunculuklarının ve akrobasi yeteneklerinin yanında, çeşitli sorunlarla çözüm üretebilme özelliklerinin de katkısı vardır. Sorunlarını çözümlerken doğada bulunan materyallerden de yararlanmaları zekalarının ne denli gelişmiş olduğunun ispatıdır. Kuzgunlar aynı zamanda hırsız kuş olarak da tanınırlar. Bunun sebebi dişilerini etkilemek için özellikle parlak, beyaz ve mavi renkteki nesneleri yuvalarına taşımalarıdır.
Böcekler, solucanlar, midyeler, balıklar, bitkisel maddeler ve tohumları besin olarak tüketirler. Palearktik'de yaygındırlar. Türkiye'nin her yerinde bulunabilen yerleşik kuşlardır. Fundalıklarda, daha çok ormanlık, dağlık kesimlerde ve hayvan yetiştirilen yerlerde barınırlar. ABD'de Alaska eyaletindeki Hayda ve Tlingit Kızılderilileri ile Yupik ve İnyupik Eskimolarının geleneksel inancı olan şamanizmde insanlar kuzgun tarafından yaratılmıştır.
Efsaneye göre, Nuh’un gemisi Ağrı Dağı’na oturduktan sonra, Nuh Peygamber ilk önce bir kuzgun göndermiş, kuş daireler çizerek uçup gitmiş ve geri gelmemiştir. Nuh, bu sefer bir güvercin göndermiş, o da tüneyecek hiçbir yer bulamadığı için gemiye dönmüştür. Yedi gün sonra gönderdiği bir başka güvercin, gagasında bir zeytin dalıyla gelmiştir. İlk başta rengi beyaz olan kuzgun, geri dönmediği için lanetlenmiş ve rengi siyaha dönmüştür. Bir İngiliz söylencesine göre de saksağan, Nuh tarafından gönderilen ilk güvercin ve kuzgunun melezidir ve bu sebeple tüyleri siyah-beyazdır.
Kuzgun, Adem ve Havva’ya ilk defin törenini nasıl gerçekleştireceklerini göstermiştir. Habil öldüğünde, ne yapacaklarını bilemezler. O sırada bir kuzgun, kendi cinsinden birini öldürür, sonra toprağa bir çukur kazarak cesedi gömer, bunun üzerine Adem ve Havva’da onu taklit ederek oğullarını gömerler.
Eski Türkçe’de kuz sözcüğü karanlık, gölgelik yerleri için kullanılır. Güneş görmeyen, karanlık yerlerin çoğunda kuz kökünü görebiliriz. Sözgelimi kuzey sözcüğü bunlardan biridir. Benzer şekilde Karadeniz de, rengi kara olduğu için değil, Türkiye’nin kuzeyinde olduğu için kara adını taşır.Kuzgun da, tüylerinin rengi siyah olduğu için bu adı almıştır
Kaynakça / İçeriği Geliştiren Uzmanlar
Kanat açıklığı 1,5 metreyi bulabilir. İri ve uzun gagası, baklava biçimli kuyruğu, onun uçarken ayırt edilmesini sağlar. Vücudundaki tüm tüyler siyah, boyun altı tüyleri diktir. Yerleşik ve gezici kuşlardır. Boyları ortalama 64 cm'dir. 3 ile 6 arası yumurta yumurtlarlar. Kuluçka süreleri 12 gün, yavru kuşların uçma süreleri 16 gündür. Gagaları kalın, çok kuvvetli ve siyah renktir. Ötüşleri, uçarken "korrk" şeklinde, uyarı içinse "rrab, klong" biçimindedir. Uçarken kuyrukları kama şeklinde durur. Basit, çalı çırpıyla yaptıkları yuvalarını ağaçların ya da kayalıkların üzerine yaparlar. Sürü oluştururlar ve bir arada bulunmayı seçerler. Kendilerinden daha kuvvetli olan kuş türlerine saldırabilmektedirler.
Kuzgunların zekasıyla ilgili anlatılan çok sayıda öykü duyulabilir; çünkü kargagiller arasında en akıllı kuşlar oldukları düşünülmektedir. Bunda, oyunculuklarının ve akrobasi yeteneklerinin yanında, çeşitli sorunlarla çözüm üretebilme özelliklerinin de katkısı vardır. Sorunlarını çözümlerken doğada bulunan materyallerden de yararlanmaları zekalarının ne denli gelişmiş olduğunun ispatıdır. Kuzgunlar aynı zamanda hırsız kuş olarak da tanınırlar. Bunun sebebi dişilerini etkilemek için özellikle parlak, beyaz ve mavi renkteki nesneleri yuvalarına taşımalarıdır.
Böcekler, solucanlar, midyeler, balıklar, bitkisel maddeler ve tohumları besin olarak tüketirler. Palearktik'de yaygındırlar. Türkiye'nin her yerinde bulunabilen yerleşik kuşlardır. Fundalıklarda, daha çok ormanlık, dağlık kesimlerde ve hayvan yetiştirilen yerlerde barınırlar. ABD'de Alaska eyaletindeki Hayda ve Tlingit Kızılderilileri ile Yupik ve İnyupik Eskimolarının geleneksel inancı olan şamanizmde insanlar kuzgun tarafından yaratılmıştır.
Efsaneye göre, Nuh’un gemisi Ağrı Dağı’na oturduktan sonra, Nuh Peygamber ilk önce bir kuzgun göndermiş, kuş daireler çizerek uçup gitmiş ve geri gelmemiştir. Nuh, bu sefer bir güvercin göndermiş, o da tüneyecek hiçbir yer bulamadığı için gemiye dönmüştür. Yedi gün sonra gönderdiği bir başka güvercin, gagasında bir zeytin dalıyla gelmiştir. İlk başta rengi beyaz olan kuzgun, geri dönmediği için lanetlenmiş ve rengi siyaha dönmüştür. Bir İngiliz söylencesine göre de saksağan, Nuh tarafından gönderilen ilk güvercin ve kuzgunun melezidir ve bu sebeple tüyleri siyah-beyazdır.
Kuzgun, Adem ve Havva’ya ilk defin törenini nasıl gerçekleştireceklerini göstermiştir. Habil öldüğünde, ne yapacaklarını bilemezler. O sırada bir kuzgun, kendi cinsinden birini öldürür, sonra toprağa bir çukur kazarak cesedi gömer, bunun üzerine Adem ve Havva’da onu taklit ederek oğullarını gömerler.
Eski Türkçe’de kuz sözcüğü karanlık, gölgelik yerleri için kullanılır. Güneş görmeyen, karanlık yerlerin çoğunda kuz kökünü görebiliriz. Sözgelimi kuzey sözcüğü bunlardan biridir. Benzer şekilde Karadeniz de, rengi kara olduğu için değil, Türkiye’nin kuzeyinde olduğu için kara adını taşır.Kuzgun da, tüylerinin rengi siyah olduğu için bu adı almıştır
Kaynakça / İçeriği Geliştiren Uzmanlar
