Asansör varken merdivenleri tercih etmek, zor bir karar gibi gözükebilir. Özellikle de merdivenleri çıkarken nefes nefese kalıyorsanız. Düzenli olarak spor yapmanız merdiven çıkarken nefes nefese kalmayacağınız anlamına gelmez. Yani sanılanın aksine bu durum, ne kadar formda olduğunuzla ilgili değil! ? Dolayısıyla merdiven çıkarken nefes nefese kalmanızın ve yorulmanızın altında pek çok farklı sebep yatıyor olabilir. Bu nedenle kendinizi daha fazla egzersiz yapmaya zorlamadan önce bu ihtimalleri göz önünde bulundurun.
Sağlık problemleriniz olabilir
Eğer merdiven çıkarken gerçekten çabuk yoruluyorsanız, göğüs ağrısı yaşıyorsanız, bilekleriniz ya da ayaklarınız acıyorsa ya da öksürmeye başlıyorsanız bir uzmanla görüşmeniz gerekebilir. Bu tip işaretler genellikle bir sağlık probleminin göstergesidir.
Isınmamış olabilirsiniz
Spora başlamadan önce ısınma egzersizleri yapmanın önemini hepimiz biliyoruz. Kasları harekete geçiren ve kan akışını hızlandıran bu egzersizler, özellikle sakatlanmaların önüne geçiyor. Tabii merdiven çıkmadan önce ısınma egzersizi yapma şansımız olmuyor. Bu nedenle vücudumuz kaslara yeterli oksijen gönderemiyor ve kalp atış hızımız hızlanıyor. Yani merdiven çıkarken nefes nefese kalmanızın altında yatan nedenlerden biri de ısınma egzersizleri yapmamak!
Merdiven çıkmak ve kardiyo yapmak farklıdır
Sık sık kardiyo egzersizleri yaptığınız halde merdiven çıkarken neden yorulduğunuzu merak ediyor olabilirsiniz. Vücudumuz, kardiyo egzersizlerinde kullandığımız sistemin aksine merdiven çıkarken fosfojen sistem adı verilen bir enerji sistemi kullanır. Bu sistem hızlı ve yoğun bir şekilde enerjiye ihtiyaç duyduğumuz anlarda harekete geçer. Bu sistemi harekete geçirmek içinse belli moleküller gerekir, ancak bu moleküllerin sayısı sınırlıdır. Yani uzun süreli ve sabit kardiyo egzersizlerinin aksine kısa ve yoğun merdiven çıkma egzersizlerinden yorulmanız oldukça doğal bir durum! ?
Kaslarınız daha çabuk yorulur
Vücudumuzda iki tip kas lifi vardır: Yavaş kasılan kaslar ve hızlı kasılan kaslar. Eğer profesyonel bir koşucuysanız bunu yavaş kasılan kaslarınıza borçlusunuz çünkü bu kaslar hızlı kasılan kaslara göre daha az enerjiye ihtiyaç duyar ve daha yavaş yorulur. Merdiven çıkarken ise daha çabuk yorulan hızlı kasılan kasları kullanırsınız.
Düzenli olarak spor yapmayan biri de nefes nefese kalmadan merdivenleri çıkabilir
Eğer dayanıklılık antrenmanı olarak koşuyu tercih ediyorsanız bu yavaş kasılan kaslarınızı daha çok kullandığınız anlamına gelir. Yavaş kasılan kaslar ise aerobik metabolizmaya bağlıdır. Ancak merdiven çıkarken anaerobik metabolizmaya ihtiyaç duyarsınız. Bu çalışma şekli de karbondioksit ve hidrojen üretimine yol açar. Sporcular ise bu maddelere çok daha duyarlıdır. Bu nedenle daha az egzersiz yapan biri daha çok egzersiz yapan birine göre merdivenleri daha rahat bir şekilde çıkabilir.
Peki merdiven çıkmayı kolaylaştırmak için yapmanız gerekenler neler?
Yapmanız gereken ilk şey merdivenleri daha çok kullanmak! ? Ek olarak hızlı koşu, zıplama ya da bunlara benzer ani enerji gerektiren egzersizler yapabilirsiniz. Ek olarak lunge ve squat egzersizleriyle bacak ve kalça kaslarınızı çalıştırmak da faydalı olacaktır.
