Mevsim-Mevsimler-Mevsimlere ait Aylar

Mevsim-Mevsimler-Mevsimlere ait Aylar

Mevsimler bir yılın farklı astronomik ve iklimsel özelliklere sahip olan bölümleridir. Orta iklimli paralellerde İlkbahar, Yaz, Sonbahar ve Kış'a ayrılırlar. Kutuplarda ve Kutuplara yakın paralellerde bir yıl sadece Yaz ve Kış mevsimi diye ikiye ayrılır. Kutuplarda ayrıca 6 ay gece ve 6 ay gündüz olur.

Mevsimler Dünyanın güneş etrafında dönmesi sonucunda, gün ve gecelerin uzunluğuna bağlı olarak belirlenen, senenin dört bölümünden her biri. Dönme sonucu ortaya çıkan değişiklik, güneşten alınan ısı miktarının da farklı olmasını doğurur. Mevsimler arası sıcaklık değişmesi, özellikle ılımlı bölgelerde kendisini en fazla gösterirken, ekvatorda bu oldukça azdır. Kutuplar ise daima soğuktur. Ancak sıcaklıkta, mevsimlere bağlı olarak bir değişiklik fark edilir.

Mevsimler, ekliptik denilen dünyanın güneş etrafındaki yörüngesinin düzlemiyle dünyanın dönme ekseninin yaptığı açı sonucu ortaya çıkar. Bu sebeple dünyanın güneş etrafındaki hareketi sırasında kuzey ve güney yarım kürelerin yönelmesi değişir. 21 Marttan 23 Eylüle kadar kuzey yarım küre, güneye göre güneşe daha dönüktür ve daha çok güneş tarafından ısıtılır. Bu durum 23 Eylül- 21 Mart arasında tersine döner. Böylece kuzey yarım küresindeki mevsimlere 21 Marttan başlayarak aşağıdaki gibi isim verilmiştir:

İlkbahar, 21 Mart-22 Haziran;
Yaz, 22 Haziran-23 Eylül;
Sonbahar, 23 Eylül-22 Aralık;
Kış, 22 Aralık-21 Mart.

Güney yarım küresinde mevsimlerin sırası tersine olup, ilkbahar 23 Eylül de başlar.


Mevsimler Dünya'nın kendi dönüşünün, güneşin etrafında döndüğü yörünge ile aynı hizada dönmemesinden kaynaklanırlar. Böylece yeryüzünden gök'e bakıldığında güneş dünyanın heryerinde farklı bir yükseklikte gökyüzünden geçer.

"Kuzey-kışı" döneminde dünyanın Güneyküresi güneşe doğru yöneliktir, ve Kuzeyküresi daha az Güneş ışığı alır. "Güney-kışı" döneminde ise dünyanın Kuzeyküresi güneşe yöneliktir ve kuzeyde sıcak mevsimler başlar. Yani dünyanın Kuzeyküresinde Yaz başladığı zaman Güneyküresinde (örneğin Güney Afrika ya da Avustralya'da) kış başlar.

21 HAZİRAN (SOLSTİS:GÜNDÖNÜMÜ)

• Güneş ışınları yengeç dönencesine dik düşer.
• K.Y.K.’de yaz , G.Y.K.’de kış mevsimi başlar.
• Aydınlanma dairesi kutup dairelerine teğet geçer.
• K.Y.K.’de en uzun gündüz, G.Y.K.’de en uzun gece yaşanır. Bu tarihten sonra yurdumuzda gündüzler kısalmaya başlar. Bu durum 21 Aralık tarihine kadar devam eder.
• Aynı meridyen üzerinde kuzeye doğru gidildiğinde gündüzler, güneye doğru gidildiğinde geceler uzar.
• Ekvatorda yıl boyunca gece gündüze eşittir. Sebebi; aydınlanma çizgisinin bütün yıl ekvatorun tam ortasından geçmesidir.
• Aynı meridyen üzerindeki merkezlerden daha kuzeydekinde güneş erken doğar, geç batar.

23 EYLÜL (EKİNOKS : GECE –GÜNDÜZ EŞİTLİĞİ)

• Güneş ışınları ekvatora dik düşer.
• K.Y.K.’de sonbahar , G.Y.K.’de ilkbahar başlar.
• Aydınlanma dairesi Kutup noktalarına teğet geçer.
• Güneş tam doğudan doğup, tam batıdan batar.
• Gece –gündüz eşitliği yaşanır. Bu tarihten sonra K.Y.K.’de 12 saatten daha uzun gece yaşanmaya başlar. Bu durum 21 Mart tarihine kadar devam eder.
• Aynı meridyen üzerindeki bütün merkezlerde güneş aynı anda doğar, aynı anda batar.
• Güneş ; Kuzey kutup noktasında batarken, Güney kutup noktasında doğar .

21 ARALIK (SOLSTİS: GÜNDÖNÜMÜ

• Güneş ışınları oğlak dönencesine dik düşer.
• K.Y.K. ‘de kış, G.Y.K.’de yaz mevsimi başlar.
• Aydınlanma dairesi kutup dairelerine teğet geçer.
• K.Y.K.’de en uzun gece, G.Y.K.’de en uzun gündüz yaşanır. Bu tarihten sonra yurdumuzda geceler kısalmaya, gündüzler uzamaya başlar. Bu durum 21 Haziran tarihine kadar devam eder.
• Kuzeye doğru geceler, güneye doğru gündüzler uzar.
• Aynı meridyen üzerindeki noktalardan daha güneydekinde güneş daha erken doğar, daha geç batar.

21 MART (EKİNOKS : GECE –GÜNDÜZ EŞİTLİĞİ)

• Güneş ışınları ekvatora dik düşer.
• K.Y.K.’de ilkbahar, G.Y.K.’de sonbahar başlar.
• Aydınlanma dairesi Kutup noktalarına teğet geçer.
• Gece –gündüz eşitliği yaşanır. Bu tarihten sonra K.Y.K.’de 12 saatten daha uzun gündüzler yaşanmaya başlar. Bu durum 23 Eylül tarihine kadar devam eder.
• Aynı meridyen üzerindeki bütün merkezlerde güneş aynı anda doğar, aynı anda batar.
• Güneş ; Kuzey kutup noktasında doğarken, Güney kutup noktasında batar .