Miras konuları, genellikle karmaşık bir süreç gibi algılansa da, belirsiz olmaktan ziyade kanunlar tarafından belirlenmiş bir sistem içerir.
Türkiye'de miras paylaşımları uzun yıllardır sorun teşkil etmiş ve bu durumun önümüzdeki yıllarda da devam etmesi muhtemeldir.Miras hukukunun çizdiği çerçeve genellikle sorunsuzdur, ancak uygulama aşamasında çeşitli zorluklar ortaya çıkabilmektedir. Bu sorunlar genellikle mirastan daha fazla pay sahibi olmak isteyenler veya miras bırakanlar arasında kaynaklanmaktadır. Miras paylaşımının nasıl olması gerektiği, miras paylarının nasıl dağıtılacağı ve mirastan daha az pay alan kişilerin ne yapması gerektiği gibi konular da sıkça sorulmaktadır.
Adaletsiz Paylaşım Arasında Kardeşler:
Anadolu'da, geleneksel olarak erkek ve kız çocukları arasında miras konusunda belirgin bir ayrımcılık olduğu görülmektedir. Bu ayrımcılık oranları son yıllarda azalmış olsa da, hala miras paylaşımında adaletsizlikler yaşanabilmektedir. Kız çocukları, anne-babalarından kalan mirasa bazen hiç hak iddia edememekte veya çok düşük bir pay almaktadır. Aynı şekilde, erkek kardeşler arasında da mirastan daha fazla pay alanlar olabilmektedir.
Miras Azlığına Karşı Hukuki Adımlar:
Mirasın yetersiz olarak bölüştüğünü düşünen bir kişi, kesinlikle herhangi bir paylaşım anlaşmasına imza atmamalıdır. İlk olarak, hakkını talep etmek amacıyla mahkemeye başvurmalıdır. Bu süreçte, saklı pay kavramı önemli bir rol oynamaktadır. Saklı paylar devlet güvencesindedir ve bir başkasına devredilemez; devredilmişse dahi geri alınır. Bu nedenle, mahkemeye başvurmak, haklı taleplerin korunması açısından yeterli olacaktır.
Bir babanın tüm mal varlığının yarısı, çocukları arasında eşit olarak paylaştırılacak olan saklı paydır. Ancak, saklı paya dahil olmayan kısım için miras bırakan istediği tasarrufta bulunabilir. Örneğin, bir çocuğa yüzde 50'lik bir pay bırakabilir; ancak bu pay yüzde 50,01 olduğunda saklı paya müdahale edilmiş olur ve miras paylaşımı saklı payla sınırlı kalacak şekilde bozulabilir.
Veraset İlamı ve Miras Paylaşımı:
Miras paylaşımında adaletin sağlanması için önemli bir adım, vefat eden kişinin mirasının tamamının hangi mirasçının ne kadar pay alacağını ayrıntılı bir şekilde belirleyen "Veraset İlamı"nın çıkarılmasıdır. Üstsoyun vefat etmesi durumunda, malların adil bir şekilde paylaşılabilmesi için Sulh Hukuk Mahkemeleri ve Noterler tarafından düzenlenen Veraset İlamı elde edilmelidir. Bu belge, miras paylaşımının doğru ve adil bir şekilde gerçekleşmesine yardımcı olacaktır.
Kaynak: Nihat Saraç
