• Merhaba Ziyaretçi.
    "Hoşgeldin sonbahar "
    konulu resim yarışması başladı. İlgili konuya BURADAN ulaşabilirsiniz. Sizi de beğendiğiniz 2 resmi oylamanız için bekliyoruz...

Türkçe oluş – durum - iş

dilara10

Özel Üye
Özel üye
Aşağıdakilerden hangileri “oluş – durum - iş” fiillerine sırasıyla örnek olabilir?

A) doğmak – yolmak – sevmek
B) yaşlanmak – açmak – götürmek
C) koklamak – atmak – solmak
D) büyümek – yatmak – kırmak
 
Çözüm
Doğru cevap D) büyümek – yatmak – kırmak

Fiiller, anlam özelliklerine göre üçe ayrılır: İş (Kılış), Durum ve Oluş fiilleri.
  • İş (Kılış) Fiilleri: Nesne alabilen, bir eylemi, bir işi ifade eden fiillerdir. "Ne?" sorusuna cevap verirler. Fiilin başına "onu" kelimesi getirilebilirse o fiil iş fiilidir. Örneğin: okumak (onu okumak), yazmak (onu yazmak), kırmak (onu kırmak).
  • Durum Fiilleri: Nesne alamayan, bir durumu ifade eden fiillerdir. Fiilin başına "onu" kelimesi getirilemez. Örneğin: uyumak (onu uyumak olmaz), oturmak (onu oturmak olmaz), yatmak (onu yatmak olmaz). Bu fiiller genellikle öznenin kendi iradesiyle gerçekleştirdiği ve bir süreklilik gösteren durumları ifade eder.
  • Oluş Fiilleri: Öznenin...
Doğru cevap D) büyümek – yatmak – kırmak

Fiiller, anlam özelliklerine göre üçe ayrılır: İş (Kılış), Durum ve Oluş fiilleri.
  • İş (Kılış) Fiilleri: Nesne alabilen, bir eylemi, bir işi ifade eden fiillerdir. "Ne?" sorusuna cevap verirler. Fiilin başına "onu" kelimesi getirilebilirse o fiil iş fiilidir. Örneğin: okumak (onu okumak), yazmak (onu yazmak), kırmak (onu kırmak).
  • Durum Fiilleri: Nesne alamayan, bir durumu ifade eden fiillerdir. Fiilin başına "onu" kelimesi getirilemez. Örneğin: uyumak (onu uyumak olmaz), oturmak (onu oturmak olmaz), yatmak (onu yatmak olmaz). Bu fiiller genellikle öznenin kendi iradesiyle gerçekleştirdiği ve bir süreklilik gösteren durumları ifade eder.
  • Oluş Fiilleri: Öznenin iradesi dışında gerçekleşen, zaman içinde kendiliğinden meydana gelen değişiklikleri ifade eden fiillerdir. Örneğin: büyümek, yaşlanmak, paslanmak, solmak, sararmak.
Şıkları inceleyelim:
  • A) doğmak – yolmak – sevmek:
    • doğmak: Oluş (kendiliğinden gerçekleşen bir durum)
    • yolmak: İş (bir eylem gerektirir, "onu yolmak" denilebilir)
    • sevmek: İş (bir eylem gerektirir, "onu sevmek" denilebilir)
  • B) yaşlanmak – açmak – götürmek:
    • yaşlanmak: Oluş (kendiliğinden gerçekleşen bir durum)
    • açmak: İş (bir eylem gerektirir, "onu açmak" denilebilir. Ancak "çiçek açtı" örneğinde oluş fiili olabilir.)
    • götürmek: İş (bir eylem gerektirir, "onu götürmek" denilebilir)
  • C) koklamak – atmak – solmak:
    • koklamak: İş (bir eylem gerektirir, "onu koklamak" denilebilir)
    • atmak: İş (bir eylem gerektirir, "onu atmak" denilebilir)
    • solmak: Oluş (kendiliğinden gerçekleşen bir durum)
  • D) büyümek – yatmak – kırmak:
    • büyümek: Oluş (kendiliğinden gerçekleşen bir durum)
    • yatmak: Durum (bir durumu ifade eder, "onu yatmak" denilemez)
    • kırmak: İş (bir eylem gerektirir, "onu kırmak" denilebilir)
Bu açıklamalara göre, doğru sıralama D seçeneğinde verilmiştir.
 
Çözüm
Geri
Top