Portre Nedir? Portre Örneği
Bir kimseyi karakteristik özellikleriyle okuyucuya tanıtmak amacıyla yazılan edebî yazılara portre denir. kişinin sadece dış görünüşünün (boyunun yüzünün giyinişinin hareketlerinin...) anlatıldığı portreye fizikî portre; iç dünyasının alışkanlıklarının duygularının fikirlerinin zayıf taraflarının ... anlatıldığı portreye ruhî portre (tinsel moral portre) denir. çoğu zaman fiziki portre ile ruhî portre iç içe verilir.
Fiziki portre; kişiyi diğer insanlardan ayıran dış özellikleri iyi bir gözlemle belirlendikten sonra uygun sıfatlar kullanılarak özgün bir şekilde yazılır.
İç dünyanın anlatıldığı ruhi portrede ise; kişinin ahlakı alışkanlıkları düşünceleri ilginç bir üslûpla yazılır. portreye konu kolan kişiye ait düşünceleri ve anlayışları daha etkili olarak ortaya koymak için onun sözlerine de yer verilebilir.
romanda olay kahramanları değişik bölümlerde (yeri geldikçe) gerek dış görünüşleriyle gerekse karakter özellikleriyle okuyucuya tanıtılır. okuyucunun roman kahramanlarını hayalinde canlandırması sağlanır. bu yönüyle portre bölümlerine romanlarda daha çok rastlanabileceği gibi bağımsız bir edebi tür olarak yazılmış portreler de vardır.
Portre Örneği:
ATATÜRK
Atatürk her şart içinde kendisini empoze edenlerdendi. bakışında jestlerinde ellerinin hareketinde kımıldanışlarında ve yüzünün çizgilerinde bütün bir dinamizm vardı. Bu dinamizm etrafını bir çeşit sessiz sarsıntı ile dolduruyordu. öyle ki birkaç dakikalık bir konuşmadan sonra bu mütevazi ve rahat adamın bu öğreticinin anında bir uçtan öbür uca geçebileceğini mesela en rahat ve kahkahalı bir sohbeti keserek en çetin bir kararı verebileceğini ve daha gücü bu kararı verdikten sonra yine aynı noktaya döneceğini düşünebilirsiniz. en iyisi istim üzerinde bir harp gemisi gibi çevik harekete hazır bir dinamizm diyelim.
a. h. tanpınar beş şehir’den
