Renk teorisi nedir ? Renk armonisi nedir ?

Renk teorisi nedir ?​

Renk teorisi bir çok tanımı, kavramları ve bir çok tasarım uygulamalarını kapsar.

Renk teorisi hakkındaki tüm bilgiler birkaç ansiklopediyi dolduracak kadar fazladır. Renk teorisine bir giriş olarak, bir kaç temel kavram vardır.

Renk Tekerleği​

12 bölüm renk tekerleği



Geleneksel sanatta bir renk dairesi, sarı, mavi ve kırmızı renklere dayalıdır. İlk renk diyagramı Sir Isaac Newton tarafından 1666 yılında geliştirildi. O zamandan beri bir çok bilim adamı ve sanatçı bu diyagram üzerine çalıştı ve bu kavramın çeşitli varyasyonlarını tasarladılar. Hangi formatın geçerli olduğu üzerine birçok tartışma yaşandı, fakat bütün renk tekerlekleri ya da renk daireli belirli bir mantık içerisinde dizilmiş renk tonlarından oluşur.

Ana renkler​

Kırmızı, sarı ve mavi

Geleneksel renk teorisine göre, Kırmızı, sarı ve Mavi temel renklerdir ve başka hiçbir rengin karışımından bu 3 renk elde edilemez. Diğer bütün renkler bu 3 rengin tonlarından türetilir.

İkincil (Orta) Renkler​

Yeşil, turuncu ve mor

Bu renkler, temel üç rengin karışımı ile oluşur.

Üçüncül Renkler​

Sarı-turuncu, kırmızı-turuncu, kırmızı-mor, mavi-mor, mavi-yeşil ve sarı-yeşil.

Bu renkler ana renkler ile ikincil renklerin karışımından meydana gelir. Bu nedenle renk tonları iki renk ismi birlikte adlandırılır

RENK ARMONİSİ​

Armoni parçaların hoş bir biçimde yerleştirilmesi olarak adlandırılabilir, gerek müzik, gerek şiir gerekse güzel bir kremalı dondurma harmonik olarak değerlendirilir

Görsel deneyimleme olarak armoni, göze hoş görünen herşey olabilir. Armoni kendisine bakan kişi ile bir bağ kurar ve kişide hoş bir hissiyat, bir denge duygusu yaratır. Ne zaman armonisi olmayan birşey olsa bize çok sıkıcı ve kaotik görünür, kendisine bakan ile herhangi bir kuramaz, insan beyni böyle bir görüntüye bakmaya çok fazla izin vermez, onu düzenlemek çok yorucu bir iş olacağından görüntü ile iletişimi keser

Görsellik mantıklı bir sıralama gerektirir. Renk armonisi görsel bir ilgi ve düzen duygusu uyandırır. Yani izleyiciyle bir bağ kurarak dinamik bir denge bağı oluşturur.

Renk uyumu yaratmak için bazı formüller

Renk uyumu yaratmak üzerine birçok teori vardır. Aşağıdaki resimler ve açıklamalar bazı temel formüller içermektedir. Doğayı gözlemlemenin renk armonisi yaratmak için yeterli olacağını göreceksiniz



Benzer renkleri dayalı bir renk şeması:

12 parçalı renk çemberinde birbirine komşu 3 rengin yan yana dizilir örneğin; sarı-yeşil-sarı ve sarı-turuncu gibi..
Genellikle bu üç renkten biri baskın olandır.

Tamamlayıcı renklere dayalı bir renk şeması​

Tamamlayıcı renk uyum örneği


12′li renk çemberinde birbirinin karşısında yer alan renkler tamamlayıcı renklerdir, örneğin kırmızı ve yeşil, kırmızı-mor ve sarı-yeşil

Yukarıdaki resimde, bunun çeşitli varyasyonları vardır, yaprakları yeşil-sarı ve mor-kırmızı çiçekler.

Bu karşıt renkler maksimum karşıtlık (kontrast) ve maksimum denge oluşturur.

Doğaya dayalı renk şeması​

Doğadaki renk uyumu

Doğa renk uyumu konusunda mükemmel bir çıkış noktası sağlar. Yukarıda fotoğrafta kırmızı sarı ve yeşil teknik anlamda renk uyumunun ne olduğuna bakmaksızın bir renk armonisi yaratır.

Renk Kavramı​

Renkler nasıl oluyorda diğer renkler ile farklı bir ilişki içerisinde bulunabiliyor?

Şekiller renk uyumu konusunun kompleks bir alanıdır. Aynı kırmızı kare için farklı renk arkaplanlarında ki kontrast etkileri karşılaştırın.



Kırmızı siyah ardalan üzerinde beyaz artalandakine göre daha parlak görünmektedir. Buna karşın turuncu üzerinde çok cansız görünür, ve mavi üzerinde kırmızı garip bir parlaklık sergiler.

Kırmızı karenin diğer renklerdekine göre siyah artalanda daha büyük göründüğüne dikkat edin!
Aynı renklerle farklı görünümler



Eğer monitörünüz yeterli bir monitörse yukarıdaki büyük karelerin içerisinde yer alan iki küçük karenin renklerinin aynı olmasına rağmen soldaki küçük karenin kırmızı-mor arası bir renge sahip gibi göründüğünü farkedebilirsiniz.

Aşağıdaki grafiğe baktığınızda ikisinde aynı renge sahip olduğunu daha açık görebilirsiniz.


Renklerin birbiri üzerine etkilerini gözlemlemek, onların birbirleri ile ilişkilerini anlamak için bir başlangıç noktası sayılabilir.

Renklerin tonları arasındaki ilişkiler, doyum miktarları, sıcaklıkları ve soğuklukları bizim onları algılamamızda büyük farklar yaratır