TANIM
Taşınır ve taşınmaz sanat eserlerinin ve kültür varlıklarının korunması, bakımı ve onarımı için gerekli çalışmaları yapan kişidir.
GÖREVLER
Restoratör, mimar ve arkeolog gibi konu uzmanlarının direktifleri doğrultusunda;
- Onarılacak ve yenilenecek eserin fiziksel ve kimyasal yapısını, üretim teknolojisini inceler, bozulma nedenlerini araştırır,
- Tarihi yapıların malzeme ve inşaat teknolojilerini inceler, geleneksel yapı tekniklerine uygunluğunu araştırır,
- Tarihi binaların ve içerisinde bulunan süsleme elemanlarının çizimlerinin yapılması ve malzeme hesabını çıkarır,
- Malzeme hesabı çıkarılan süsleme elemanlarının (kalem işleri, ahşap süsleme, alçı işleri, taş oymacılığı vb.) bakım ve onarımlarını yapar,
- Bakımını ve onarımını yaptığı sanat eserlerinin daha sonra çevre etkilerinden zarar görmemesi için gereken koruyucu işlemleri uygular,
- Yapılan çalışmaları fotoğraf vb. tekniklerle belgeler,
- Yapılan çalışmaların raporlarını hazırlar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Mala, çekiç, duvarcı gönyesi, metre,
- Plastik ve meşin eldivenler, toz maskeleri, koruyucu gözlükler,
- Çalışma şekillerine göre değişen nitelikte alet ve donanımlar,
- Kalem işleri için; boya, fırçalar, baston, eskiz, aydınger, kurşun kalem, kömür tozu vb. malzemeler,
- Ahşap, alçı ve diğer çalışmaları için; alçı kalıpları, oyma kalemleri, elmas uçlu mermer oyma kalemleri, marangoz el aletler, alçı oyma bıçakları.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Restorasyon teknisyeni olmak isteyenlerin,
· Resim yeteneği olan,
· Şekiller arasındaki ayrıntıları algılayabilen,
· Görme keskinliğine sahip,
· Göz ve ellerini eşgüdümle, el ve parmaklarını ustalıkla kullanabilen,
· Estetik görüşü olan,
· Dikkatli ve sabırlı
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Zaman zaman müze ve büro gibi kapalı ortamlarda, bazen de açık havada çalışırlar.Tarihi binalarda tozlu ve boyalı ortamlarda, çoğunlukla iskele üzerinde çalışırlar. Zaman zaman restorasyon çalışmaları yapan mimari bürolarda restorasyon projeleri çizerler. Birinci derecede madde ile ilgilidirler. Kullandıkları kimyasal maddelerden dolayı bulundukları ortam tozlu ve kokulu olabilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
- Meslek elemanları tarihi binaların, camilerin, köprülerin, çeşmelerin onarımı ve korunmasıyla ilgili Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde bulunan Rölüve Anıtlar Müdürlükleri, İstanbul Restorasyon ve Konservasyon Müdürlüğü ve Vakıflar Genel Müdürlüğü gibi devlet kurumlarında,
- Özel sektörde restorasyon çalışmaları yapan mimari bürolarda, ahşap oyma, sedef, kakma ve vitray atölyelerinde, kalem işleri yapan firmalarda çalışabilirler.
- İş bulma olanakları tarihi değerlerin bulunduğu yerlerde (Arkeolojik kazı alanlarında, kazı ekipleri içerisinde yer alabilir ve taşınır kültür varlıklarının onarımı ve konservasyonun da çalışabilir) daha fazladır.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi; Endüstri Meslek liseleri, Yapı Meslek Lisesi ve Anadolu Meslek Liselerinin Restorasyon bölümünde verilmektedir
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için;
- Meslek ve Yapı Meslek liselerine girebilmek için; ilköğretim okulu mezunu, 19 yaşını doldurmamış, başarı ve sağlık durumu girmek istediği mesleğe uygun olmak,
- Anadolu meslek liseleri için Ortaöğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı’nda bu bölümü tercih etmek ve gerekli puanı almak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
- Mesleğin eğitim süresi meslek liselerinde 4 yıl, Anadolu meslek liselerinde de 4 yıldır.
- Restorasyon bölümü öğrencileri, taşınabilir ve taşınmaz kültür varlıklarının (tarihi binalardaki bezemeler, ahşap oyma, taş oyma, altın varak, sedef vb eserleri) malzemelerin bozulma şekillerini, müdahale yöntemlerini, gerekli olan malzemelerle orjinaline uygun olarak bakım, koruma ve sağlamlaştırılmasını, ayrıca binaların ve süsleme elemanlarının rölevelerin çıkarılması (çizimlerinin yapılması ve malzeme hesabının çıkarılması) konularında bilgi ve beceri kazanırlar.
- Öğrenciler teorik eğitimlerini haftada iki gün eğitim kurumunda, uygulama eğitimini ise haftada üç gün işletmelerde (Anıtlar ve Müzeler Müdürlüğü, Vakıflar Genel Müdürlüğü ile içerisinde Restorasyon bölümünün ağaç oyma, taş işçiliği, bezeme, sedef kakma, alçı işleri vb kısımları olan meslek birimlerinde) görürler.
MESLEKTE İLERLEME
- Restorasyon Teknisyenleri, çalıştıkları kuruluş ve işletmelerde ustabaşı ve şef olabilirler.
- Meslek liselerinin Restorasyon bölümünü bitiren öğrenciler istedikleri ve belirli şartları taşımaları halinde Meslek Yüksek Okullarının; duvar süsleme sanatları, restorasyon, restorasyon ve konservasyon bölümlerine sınavsız olarak yerleştirileceklerdir.
- Ön lisans programını başarı ile bitirenler de ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda başarılı oldukları takdirde; Eski Çini Onarımları, Geleneksel Türk El Sanatları, Geleneksel Türk El Sanatları Öğretmenliği, İç Mimarlık lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
İşletmelerde uygulamalı eğitim gören öğrencilere asgari ücretin %30’undan az olmamak üzere ücret ödenir.
Bir kısım öğrenciler vakıfların ve çeşitli kuruluşların verdikleri burs imkanlarından yararlanabilirler.
- Kamu kuruluşlarında çalışan restorasyon teknisyenleri 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre ücret alırlar.Teknik hizmetler sınıfında 12. derecenin 3. kademesinde göreve başlarlar. Tarihi sanat eserlerinin sergilendiği devlet kuruluşlarında sözleşmeli olarak çalışabilirler.
- Özel sektörde ise işe yeni başlayan bir kişi asgari ücretle işe başlar. İşyerinin durumuna ve kendisinin bu işteki başarısına bağlı olarak asgari ücretin 2 veya 3 katı ücret alabilir.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.
Taşınır ve taşınmaz sanat eserlerinin ve kültür varlıklarının korunması, bakımı ve onarımı için gerekli çalışmaları yapan kişidir.
GÖREVLER
Restoratör, mimar ve arkeolog gibi konu uzmanlarının direktifleri doğrultusunda;
- Onarılacak ve yenilenecek eserin fiziksel ve kimyasal yapısını, üretim teknolojisini inceler, bozulma nedenlerini araştırır,
- Tarihi yapıların malzeme ve inşaat teknolojilerini inceler, geleneksel yapı tekniklerine uygunluğunu araştırır,
- Tarihi binaların ve içerisinde bulunan süsleme elemanlarının çizimlerinin yapılması ve malzeme hesabını çıkarır,
- Malzeme hesabı çıkarılan süsleme elemanlarının (kalem işleri, ahşap süsleme, alçı işleri, taş oymacılığı vb.) bakım ve onarımlarını yapar,
- Bakımını ve onarımını yaptığı sanat eserlerinin daha sonra çevre etkilerinden zarar görmemesi için gereken koruyucu işlemleri uygular,
- Yapılan çalışmaları fotoğraf vb. tekniklerle belgeler,
- Yapılan çalışmaların raporlarını hazırlar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Mala, çekiç, duvarcı gönyesi, metre,
- Plastik ve meşin eldivenler, toz maskeleri, koruyucu gözlükler,
- Çalışma şekillerine göre değişen nitelikte alet ve donanımlar,
- Kalem işleri için; boya, fırçalar, baston, eskiz, aydınger, kurşun kalem, kömür tozu vb. malzemeler,
- Ahşap, alçı ve diğer çalışmaları için; alçı kalıpları, oyma kalemleri, elmas uçlu mermer oyma kalemleri, marangoz el aletler, alçı oyma bıçakları.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Restorasyon teknisyeni olmak isteyenlerin,
· Resim yeteneği olan,
· Şekiller arasındaki ayrıntıları algılayabilen,
· Görme keskinliğine sahip,
· Göz ve ellerini eşgüdümle, el ve parmaklarını ustalıkla kullanabilen,
· Estetik görüşü olan,
· Dikkatli ve sabırlı
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Zaman zaman müze ve büro gibi kapalı ortamlarda, bazen de açık havada çalışırlar.Tarihi binalarda tozlu ve boyalı ortamlarda, çoğunlukla iskele üzerinde çalışırlar. Zaman zaman restorasyon çalışmaları yapan mimari bürolarda restorasyon projeleri çizerler. Birinci derecede madde ile ilgilidirler. Kullandıkları kimyasal maddelerden dolayı bulundukları ortam tozlu ve kokulu olabilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
- Meslek elemanları tarihi binaların, camilerin, köprülerin, çeşmelerin onarımı ve korunmasıyla ilgili Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde bulunan Rölüve Anıtlar Müdürlükleri, İstanbul Restorasyon ve Konservasyon Müdürlüğü ve Vakıflar Genel Müdürlüğü gibi devlet kurumlarında,
- Özel sektörde restorasyon çalışmaları yapan mimari bürolarda, ahşap oyma, sedef, kakma ve vitray atölyelerinde, kalem işleri yapan firmalarda çalışabilirler.
- İş bulma olanakları tarihi değerlerin bulunduğu yerlerde (Arkeolojik kazı alanlarında, kazı ekipleri içerisinde yer alabilir ve taşınır kültür varlıklarının onarımı ve konservasyonun da çalışabilir) daha fazladır.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi; Endüstri Meslek liseleri, Yapı Meslek Lisesi ve Anadolu Meslek Liselerinin Restorasyon bölümünde verilmektedir
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için;
- Meslek ve Yapı Meslek liselerine girebilmek için; ilköğretim okulu mezunu, 19 yaşını doldurmamış, başarı ve sağlık durumu girmek istediği mesleğe uygun olmak,
- Anadolu meslek liseleri için Ortaöğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı’nda bu bölümü tercih etmek ve gerekli puanı almak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
- Mesleğin eğitim süresi meslek liselerinde 4 yıl, Anadolu meslek liselerinde de 4 yıldır.
- Restorasyon bölümü öğrencileri, taşınabilir ve taşınmaz kültür varlıklarının (tarihi binalardaki bezemeler, ahşap oyma, taş oyma, altın varak, sedef vb eserleri) malzemelerin bozulma şekillerini, müdahale yöntemlerini, gerekli olan malzemelerle orjinaline uygun olarak bakım, koruma ve sağlamlaştırılmasını, ayrıca binaların ve süsleme elemanlarının rölevelerin çıkarılması (çizimlerinin yapılması ve malzeme hesabının çıkarılması) konularında bilgi ve beceri kazanırlar.
- Öğrenciler teorik eğitimlerini haftada iki gün eğitim kurumunda, uygulama eğitimini ise haftada üç gün işletmelerde (Anıtlar ve Müzeler Müdürlüğü, Vakıflar Genel Müdürlüğü ile içerisinde Restorasyon bölümünün ağaç oyma, taş işçiliği, bezeme, sedef kakma, alçı işleri vb kısımları olan meslek birimlerinde) görürler.
MESLEKTE İLERLEME
- Restorasyon Teknisyenleri, çalıştıkları kuruluş ve işletmelerde ustabaşı ve şef olabilirler.
- Meslek liselerinin Restorasyon bölümünü bitiren öğrenciler istedikleri ve belirli şartları taşımaları halinde Meslek Yüksek Okullarının; duvar süsleme sanatları, restorasyon, restorasyon ve konservasyon bölümlerine sınavsız olarak yerleştirileceklerdir.
- Ön lisans programını başarı ile bitirenler de ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda başarılı oldukları takdirde; Eski Çini Onarımları, Geleneksel Türk El Sanatları, Geleneksel Türk El Sanatları Öğretmenliği, İç Mimarlık lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
İşletmelerde uygulamalı eğitim gören öğrencilere asgari ücretin %30’undan az olmamak üzere ücret ödenir.
Bir kısım öğrenciler vakıfların ve çeşitli kuruluşların verdikleri burs imkanlarından yararlanabilirler.
- Kamu kuruluşlarında çalışan restorasyon teknisyenleri 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre ücret alırlar.Teknik hizmetler sınıfında 12. derecenin 3. kademesinde göreve başlarlar. Tarihi sanat eserlerinin sergilendiği devlet kuruluşlarında sözleşmeli olarak çalışabilirler.
- Özel sektörde ise işe yeni başlayan bir kişi asgari ücretle işe başlar. İşyerinin durumuna ve kendisinin bu işteki başarısına bağlı olarak asgari ücretin 2 veya 3 katı ücret alabilir.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.
