Uzun süre aç kalma, aşırı korku, sinirlenme anı ya da aşırı sıcaklarda görülebilen bayılma ciddi hastalıkların belirtisi olabilir.
Bilinen bir sebep olmadan yaşanan ve tekrarlayan bayılmalar, kalp sağlığı konusunda vücudun sinyal vermesi anlamına gelebilir.
Memorial Ataşehir Hastanesi Kardiyoloji Bölümü'nden Uz. Dr. Güçlü Dönmez bayılma ve kalp hastalıkları ilişkisi hakkında bilgi verdi.
Ani ve tekrarlayan bayılma dikkate alınmalı
Bayılma, tam bir bilinç kaybı ile birlikte vücudun normal pozisyonunu koruyamayıp olduğu yere yığılmasını ifade eder. Baygınlık halinde ise; tam olarak bilinç kaybı yaşanmaz, kişi çevrede olup bitenlerin farkında olur. Ancak güçsüzlük, yorgunluk ve halsizlik uyaranlara yeterli yanıt verilemez. Baygınlık sırasında yere düşmeler de yaşanabilir.
Vücut önceden uyarı vermeyebilir
Epilepsi hastalığının dışında, özellikle psikolojik etki altında olan kısa süreli geçici bilinç kaybı olarak tanımlanan bayılma durumlarına "senkop" denilmektedir. Senkop, önceden uyarı vermeyecek kadar hızlı gerçekleşen, kısa süreli, tam ve ani iyileşme ile düzelen beynin kısa süreli global beslenme-kanlanma bozukluğudur.
Sıcak hava ve susuzluk bayılma nedeni olabilir
Bayılmaya, kan dolaşımını yöneten mekanizmaların bir takım tetikleyiciler nedeniyle geçici olarak iş yapmaması, aşırı duyarlı olması durumlarında reflekslerle beyne kan akımının azalması neden olabilmektedir. Tuvalette ıkınma refleksi ile oluşan ya da sıkı yakalı gömleğin boyun ve şah damarlarına yaptığı basıda yaşanabilecek bayılmalar buna örnek gösterilebilir.
Bir diğer sebep de kan hacminde genel ya da kısa süreli azalmaya bağlı, kanın kalbe dolayısıyla beyne kısa süreli az ya da düşük basınçta gitmesidir. Gençlerde ve yaşlılarda, özellikle tansiyon ilacı kullananlarda sık izlenen, bulunulan yerden aniden kalkma sonrası izlenen baş dönmesi, sendeleme ve çok ileri durumlarda bilinç kaybı durumudur.
Sıcak havalarda, susuz kalındığında, uzun süre ayakta kalındığında ve bacaklarda varis varlığında senkop daha belirgin ve şiddetli yaşanabilir. Kalbe ait ciddi rahatsızlıklar da bayılmalara sebep olabilmektedir. Bu rahatsızlıklar; kalp kapağı hastalıkları, kalp içinde yer işgal eden kitleler ve ritim bozuklukları olabilmektedir.
Kalbe ait ciddi rahatsızlıklar varsa...
Bayılma şikayeti olan kişide kalbe ait ciddi rahatsızlıkların da olması dikkate alınmalıdır. Çünkü yaşam süresini kısaltma potansiyeli olan hastalıklar bu grupta bulunmaktadır. Çarpıntı, kalpte yapısal bozukluğun izleniyor olması, ailede ani ölüm öyküsü ve şikayetlerin fiziksel zorlanma sırasında ya da istirahatteyken olup olmadığı, bayılma riskinin belirlenmesinde yardımcı olmaktadır.
Ritim bozukluğu bayılmalara sebep olabilir
EKG, ekokardiyografi, T table testi (eğilebilir masa testi), EKG holter incelemesi ve bazen koroner anjiyografi ya da elektrofizyolojik çalışma, bayılma sebebinin bulunmasında yardımcı olabilecek testlerdir.
Özellikle senkop bayılmaya en çok neden olan ve en tehlikeli sebebi oluşturan aritmi teşhisi konulursa; ilaç tedavisi, kalp pili ya da şok cihazı uygulamaları, ablasyon gibi tedavi yöntemleri uygulanmaktadır. Kişi sebepsiz ve ani gelişen bayılma atakları yaşadığında vakit kaybetmeden doktora başvurmalıdır.
Senkop adı verilen bayılmanın; kan şekeri düşüklüğü, epilepsi, ortopedik kökenli düşüşler ve psikoloji kökenli nöbetlerden doğru bir şekilde ayırt edilmesi ve tedavinin bu yönde planlanması gerekmektedir.
