Sesin Yayılması
Ses, günlük hayatımızın birçok alanında yer alır. Çevredeki ses kaynakları sürekli olarak çeşitli sesler yaymaktadır. İnsanların çıkardıkları sesler, araçların çıkardıkları sesler, rüzgâr sesi, dalga sesi, kuşların, böceklerin ve ağaçların sesleri duyduğumuz seslerdendir.
Ses kaynaklarını oluşturulduğu kaynağa göre; doğal ses kaynakları ve yapay ses kaynakları olarak ayırabiliriz.
[ATTACH=full]88250[/ATTACH]
Ses Kaynakları
Doğal ses kaynakları, doğada kendiliğinden ses çıkarabilen kaynaklardır. İnsan sesi, hayvan sesi, kuş sesi, su sesi, rüzgâr ve yağmur sesleri doğal seslerdir.
Yapay ses kaynakları, insanlar tarafından üretilmiş ses kaynaklarıdır. Radyo, televizyon, araba ve müzik aletlerinin sesi gibi sesler yapay seslerdir.
Ses Nedir? Nasıl Oluşur?
Gözle görülmeyen ses dalgalarının varlığı ortaya koyduğu etkilerle anlaşılabilmektedir. Ses bir enerjidir ve cisimlerin titreşim hareketi yapması sonucunda oluşur. Ses bir titreşimdir. Gırtlağımızda bulunan ses tellerimizin titreşmesi sonucunda sesimiz çıkar. Kaynaktan çıkan ses dalgalar halinde ve her yönde yayılır.
Herhangi bir cismin hareketinden dolayı ortaya çıkan ses dalgaları kendisiyle temasta olan katı, sıvı ve gaz ortamlardaki madde taneciklerinin titreşmesini sağlar. Bu titreşimle madde tanecikleri dalgalar hâlinde hareket eder ve sesin madde içinde tüm yönlere doğru yayılmasını sağlar.
[ATTACH=full]88249[/ATTACH]
Ses Dalgaları Su Dalgalarına Benzer
Bir su birikintisine taş atıldığında su yüzeyinde dalgalanma meydana gelir. Taşın suya değdiği noktadaki su, her yönde dalgalar hâlinde yayılır. Ses dalgaları da her yönde dalgalar hâlinde yayılır. Bu sayede sesler kulağımıza kadar gelir ve sesleri işitebiliriz.
Güneş’te sürekli patlamalar meydana gelmektedir. Bu patlamaları duyamamamızın sebebi uzayda sesin yayılmasını sağlayacak bir madde olmamasıdır.
Ses Hangi Ortamlarda Yayılır?
Sesin titreşim sonucu oluştuğunu öğrendik. Oluşan sesin duyulabilmesi için yayılması gereklidir. Ses, yayılabilmek için maddesel bir ortama ihtiyaç duyar. Madde tanecikleri titreşimleri ve ses enerjisini bir noktadan başka bir noktaya taşıyarak iletir. Sesin bu şekilde maddesel ortamda ilerlemesine sesin yayılması denir.
