Su topu nedir, 7’şer kişiden oluşan 2 takımla 2 yarı – 4 periyot süresince suda yüzerek ve topu kaleye sokmaya çalışarak oynanan bir oyundur (6 oyuncu, 1 kaleci, 7 de yedek oyuncu vardır). Oyuncu değişikliğinde sınır yoktur. Oyun 7’şer dakikalık 4 devreden oluşur. Oyuncular sadece oyun durduğunda, yani periyot aralarında ya da gollerde değiştirilebilir. Tüm oyun içinde 2 mola hakkı vardır. Periyot araları 2 dakika, molalar da 1 dakikadır. Molalarda havuzdan hiç çıkılmaz, oyuncular kendi yarı sahalarına çekilip taktiklerini alırlar. Bir oyuncu 3 şekilde oyundan atılabilir.
20 saniye kuralı: 20 saniye ya da bir atak boyunca oyuncu dışarıda kalır. Bir oyuncu en fazla üç kez bu cezayı alabilir. Üçüncü kez aldığında bir daha oyuna dönemez ve yerine yedek oyunculardan biri girer.
Değişmeli atılma kuralı: Atılan oyuncunun yerine yedek oyuncu girer.
Değişmesiz atılma kuralı: Direkt olarak rakibi sakatlamaya yönelik yumruk ve kafa darbeleri gibi hareketler oyundan ihraç ettirir ve yerine oyuncu giremez.
Su topu, süratli bir takım oyunudur ve oyuncuların iyi yüzücüler olmalarının yanı sıra, ciğer kapasitelerinin de çok yüksek olması gerekir.
Su topu, 1870’li yıllarda İngiltere’de ortaya çıkmış; kuralları belirlenmiş olarak ise ilk kez 1890 yılında İngiltere ile İskoçya arasında oynanmıştır. 1900 yılında da Olimpiyat Oyunları’nda yer almıştır. Su topunun uluslararası yönetim organı, Amatör Yüzme Federasyonu’na (FINA) bağlı Uluslararası Su topu Yönetim Kurulu olup, 1908’de kurulmuştur. 1920’li yıllarda su topunun güç ve yetenek isteyen spor dalı olmasını sağlayan derin havuzlar kullanılmaya başlanmıştır. 1937 yılında ise FINA, su topu oyununun tam şişirilmiş, pas yapma becerisi yüksek topla oynanmasını karara bağlamıştır. Günümüzde Amerika ve İngiltere dışında, İtalya BDT ve Macaristan’da da çok yaygın bir spor dalıdır.
Su topu yurdumuzda 1930 yılında ele alınmaya başlandı. Başlangıçta yüzme antrenörüTegethoff’un büyük çabaları görüldü: ancak bu çalışmalar kulüplerdeki eleman azlığı ve havuz yokluğu nedeniyle gelişemedi.
İlk sutopu maçı 1931’de açılışı aynı yıl yapılan, Büyükdere Yüzme Havuzu’nda düzenlendi. Bu karşılaşmalara Beykoz, Beylerbeyi, Deniz Lisesi ve Galatasaray takımları katıldı. 1932 yılında Fenerbahçe ve ISK su topu takımları kuruldu. Su topunda yurt dışında da ilk milli maç 1934 yılında Sovyetler Birliği ile yurt içinde yabancılarla ilk maç ise 1937’de Macarlar ile oynandı. 1966 Avrupa Şampiyonası’na katılan takımımız elenirken, 1975 yılında Galatasaray, Avrupa Şampiyon Kulüpler Turnuvası’nda katılan ilk takımımız oldu. 1979 yılında İYİK ilk defa Avrupa Şampiyon Kulüpler Turnuvası’nda ilk 8 takım arasına kalmayı başardı. 1985 yılında İstanbul’da düzenlenen Balkan Büyükler Sutopu Şampiyonası’nda takımımız başarılı olamadı. 1992’de Türkiye Büyükler Sutopu Ligi deplasmanlı hale getirildi. 1994 yılında yapılan Avrupa Sutopu Birliği Şampiyonası elemelerinde ise 2. olan Türkiye, play-off’a kalmayı başardı. Aynı yıl federasyon tarafından düzenlenen Uluslararası İspolo Gençler Sutopu Şampiyonası’nda Ümit Genç Milli Takım birinci geldi ve ilerisi için ümit verdi.
Bu spor dalı, “Su Topu Federasyonu”na bağlıdır.
20 saniye kuralı: 20 saniye ya da bir atak boyunca oyuncu dışarıda kalır. Bir oyuncu en fazla üç kez bu cezayı alabilir. Üçüncü kez aldığında bir daha oyuna dönemez ve yerine yedek oyunculardan biri girer.
Değişmeli atılma kuralı: Atılan oyuncunun yerine yedek oyuncu girer.
Değişmesiz atılma kuralı: Direkt olarak rakibi sakatlamaya yönelik yumruk ve kafa darbeleri gibi hareketler oyundan ihraç ettirir ve yerine oyuncu giremez.
Su topu, süratli bir takım oyunudur ve oyuncuların iyi yüzücüler olmalarının yanı sıra, ciğer kapasitelerinin de çok yüksek olması gerekir.
Su topu, 1870’li yıllarda İngiltere’de ortaya çıkmış; kuralları belirlenmiş olarak ise ilk kez 1890 yılında İngiltere ile İskoçya arasında oynanmıştır. 1900 yılında da Olimpiyat Oyunları’nda yer almıştır. Su topunun uluslararası yönetim organı, Amatör Yüzme Federasyonu’na (FINA) bağlı Uluslararası Su topu Yönetim Kurulu olup, 1908’de kurulmuştur. 1920’li yıllarda su topunun güç ve yetenek isteyen spor dalı olmasını sağlayan derin havuzlar kullanılmaya başlanmıştır. 1937 yılında ise FINA, su topu oyununun tam şişirilmiş, pas yapma becerisi yüksek topla oynanmasını karara bağlamıştır. Günümüzde Amerika ve İngiltere dışında, İtalya BDT ve Macaristan’da da çok yaygın bir spor dalıdır.
Su topu yurdumuzda 1930 yılında ele alınmaya başlandı. Başlangıçta yüzme antrenörüTegethoff’un büyük çabaları görüldü: ancak bu çalışmalar kulüplerdeki eleman azlığı ve havuz yokluğu nedeniyle gelişemedi.
İlk sutopu maçı 1931’de açılışı aynı yıl yapılan, Büyükdere Yüzme Havuzu’nda düzenlendi. Bu karşılaşmalara Beykoz, Beylerbeyi, Deniz Lisesi ve Galatasaray takımları katıldı. 1932 yılında Fenerbahçe ve ISK su topu takımları kuruldu. Su topunda yurt dışında da ilk milli maç 1934 yılında Sovyetler Birliği ile yurt içinde yabancılarla ilk maç ise 1937’de Macarlar ile oynandı. 1966 Avrupa Şampiyonası’na katılan takımımız elenirken, 1975 yılında Galatasaray, Avrupa Şampiyon Kulüpler Turnuvası’nda katılan ilk takımımız oldu. 1979 yılında İYİK ilk defa Avrupa Şampiyon Kulüpler Turnuvası’nda ilk 8 takım arasına kalmayı başardı. 1985 yılında İstanbul’da düzenlenen Balkan Büyükler Sutopu Şampiyonası’nda takımımız başarılı olamadı. 1992’de Türkiye Büyükler Sutopu Ligi deplasmanlı hale getirildi. 1994 yılında yapılan Avrupa Sutopu Birliği Şampiyonası elemelerinde ise 2. olan Türkiye, play-off’a kalmayı başardı. Aynı yıl federasyon tarafından düzenlenen Uluslararası İspolo Gençler Sutopu Şampiyonası’nda Ümit Genç Milli Takım birinci geldi ve ilerisi için ümit verdi.
Bu spor dalı, “Su Topu Federasyonu”na bağlıdır.
Genel Kurallar:
- Havuzun boyu 33 metre (minik takımlar ve kadınlar için 25 metre) ve eni 20 metre olmalıdır. Sutopu derinliği en az 1.90 ile 2.00 metre arasındaki havuzlarda oynanır.
- Kaleler yükseklik olarak 90 santimetre ve iki yan direğin arası 3 metre olarak yapılmıştır.
- Her takımda toplam olarak 13 oyuncu bulunur. Bunların 7’si (1 kaleci ve 6 oyuncu) oyuna başlar.
- Takımlardan biri mavi ve diğeri de beyaz takkeler (bone) takmak zorundadırlar. Hakemlerin daha rahat iletişim kurmaları için bu bonelerin üzerinde 1 ile 13 arasında numaralar bulunur.
- Havuzun kenarında 2 metre, 4 metre ve 7 metreyi belirten koniler bulunur. Sutopu maçları dört tane 7 dakikalık devre olmak üzere toplam 28 dakikadan oynanır. Bu devreler arasında 2 dakikalık molalar vardır. Eğer bir oyunun mutlaka bir kazananı olması gerek ise ve durum beraber ise iki tane 3’er dakikalık devre oynanır. Eğer beraberlik hala bozulmamışsa altın gol devreleri oynanır. Ve maç bir takım gol atana kadar uzar.
- Her devre oyuncuların kaleyi yan kulvarlara bağlayan kulvarlara dizilmesiyle baslar. Hakem düdük calip topu tam ortaya bırakır. Hakemin düdüğü ile yüzmeye başlayan en hızlı oyunculardan hangisi topu ilk olarak alırsa o oyuncunun takımı devreye baslar.
- Bir atağın gol sayılabilmesi için topun hepsinin kale çizgisini geçmesi gerekir.
- Her takımın atak yapabilmeleri için 335 saniye vardır. Bu zaman havuzun kenarlarındaki oyuncular, antrenörler, hakemler ve seyirciler tarafından rahatça görüntülenen kronometrelerle belirtilir. Bu süre bittiği zaman kronometreden “gonk” sesi gelir ve hakem topu diğer takıma verir.
- Oyuncu değişikliği sadece molalarda, gollerde ve devre aralarında yapılabilir. Eğer bir oyuncu çok kötü durumda ise hakeme belirterek kalenin arkasına geçer ve onun yerine biri girer. Bir takımın sinirsiz oyuncu değiştirme hakki vardır.
- Her takım mola alma hakkına sahiptir.. Molalar ancak antrenörler tarafından istenir. Oyuncular istedikleri biçimde dizildikten sonra havuzun ortasındaki kalecinin pası atmasıyla oyun tekrar baslar.
Fauller ile ilgili Kurallar:
- Sutopundaki faul çeşitlerinden biri de normal fauldür. Normal fauller birçok kez yapılabilir. Hakemler normal faulü bunlar yüzünden verirler:
- Topu iki elle tutmak (oyuncular için),
- Topu sürerken topun suyun altına girmesi,
- Elinde top olmayan karşı takım oyuncusuna müdahalede bulunmak,
- Karşı takım oyuncusunu itmek, ve
- 35 saniye içinde topu kullanmamak.
- Hakem bir takıma normal faul verdiği zaman o takım serbest atış ile ödüllendirilir. Bu serbest atış 3 saniye içinde kullanılmalıdır. Bunu kullanmak için topun elden çıkması yeterlidir. Atisi kullanacak olan oyuncu 7 metre dışında olmadığı sürece sut çekemez.
Sutopundaki başka bir faul biçimi de atılma diye adlandırılır. Atılmaya bunlar sebep olur:
- Tekme atmak veya vurmak,
- Suratına kasti olarak su atmak,
- Serbest atış kullanılmadan topa müdahale etmek,
- Hakemle konuşmak,
- Topu tutmayan bir oyuncuya vurmak, tutmak, vb.
- Eğer bir oyuncuya atılma cezası verilmişse o oyuncu kalenin yanındaki kulvarların arasına girer ve 20 saniye boyunca oyun dışında kalır. Hakem tarafından verilen işaretle oyuncu bir daha oyuna girer. Eğer ayni oyuncu 3 kere atılma cezası alırsa oyundan tamamen çıkar ve onun yerine biri girer. Buna “değişmeli atılma” denir.
- Eğer bir oyuncuya kasti olarak ve sakatlayıcı bir biçimde müdahale olursa, hakem o oyuncuyu oyundan atar. Böylece oyuncu bir daha oyuna giremez, fakat yerine biri de giremez. Buna da “değişmesiz atılma” denir.
- Eğer gol atma şansı fazla olan bir oyuncuya 4 metre çizgisi içinde sert bir faulde bulunulursa hakem tarafından penaltı ile ödüllendirilir. Penaltı 4 metre çizgisinden kullanılır. Penaltıya bunlar sebep olur:
- Gol atma şansı olan oyuncuyu tutmak onu engellemek,
- Kaleci ya da oyuncu tarafından kale ile oynanması,
- Kalecinin topu suya batırması.
