TARIM KESİMİNDE FİYATLARIN BELİRLENMESİ
Tarımsal Ürünler piyasası, dengesiz ve kompleks bir piyasadır. Bu nedenle, tarımsal fiyatlar da çok defa belirsizdir.
Tarımsal Ürün fiyatlarının belirsizliğinin en büyük nedeni, aşağıda kısaca belirttiğimiz; tarım ürünlerinin kendisine özgü özellikleridir. Fiyatlardaki bu belirsizlikler iç piyasa için söz konusu olduğu kadar dış piyasa bakımından da geçerlidir.
İnsanlar, hangi cins ve hangi tür tarımsal üretimin nerede, ne zaman, ne miktarda ve nasıl yapılacağını belirlerken serbest seçim yapma olanağına sahip değillerdir. Doğal kaynaklar ve iklim koşullan bu seçimete ve yetiştirilen ürüniin kalitesi üzerinde doğrudan etkili olur.
İklim koşullarının etkisi nedeniyle, tarımsal üretim de mevsim değişmelerine göre kesikli bir seyir izler.
Tarımsal Üretimin mevsimlik özellik ve bağımlılık arzetınesi, üretim hacmini ve Üretimin sÜrekliliğini etkilendiğinden, ürünlerin piyasaya sÜrümünüde zaman yönünden etkilemektedir.
Tarım makinalarının kullanımı, hem üretim zamanına hem de arazi koşullarına ve işletme büyüklüğüne bağlı olarak değişir. Bu nedenle, tarımdayaygın makine kullanımı için elverişli koşullar her zaman mevcut değildir. Sermaye mallarının kış aylarında atıl kalmaları, ciddi bir maliyet unsurudur.
Üretimin (fiziksel ve biyolojik) doğadan ve atmosfer olaylarından etkilenmesi nedeniyle, tarımsal üretim planlaması büyük ölçüde belirsizlik koşulları altında yapılabilir. Gelecek dönemlerdeki üretimi ve üretim koşullarını ex-ante belirlemek güç olduğundan; miktar kalite, fiyat ve gelir beklentilerinde de belirsizlikler vardır.
Tarımda maliyetlerin ex-ante öngörümlenmesi ve ex-post itibariyle hesaplanması zordur. Bu nedenle, tarım ürünlerinde fiyat oluşumu, maliyetler göre değil, piyasa koşullarına veya politik amaçlara göre gerçekleşir. Maliyetlerin ve öztüketim oranının hesaplanması zor olduğundan, işletmenin kar ve zararını hesaplamak da güçtür.
Tarımsal üretimde Azalan Verim Yasası daha çabuk ve daha yaygın şekilde işler. Tarımsal üretimde faktörlerin mobilitesi zayıftır. Bu zayıflık hem mekan hem de kesimler itibariyle geçerlidir.
Tarımsal etkinlik alanında teknolojik ilerleme ancak gecikmeli olarak üretime girer ve yayılır.
