Thomas Robert Malthus
d. 13 Şubat 1766 - ö. 23 Aralık 1834
İngiliz nüfusbilimci ve ekonomi politik teorisyeni.
Hayatı
1766 yılında varlıklı bir ailenin çocuğu olarak doğan Thomas Robert Malthus, ilk eğitimi evde aldı. 1784'de Jesus College, Cambridge'e girdi. Latince ve Yunanca eğitimi alırken, asıl alanı matematikti. 1791 yılında aynı okuldan master derecesi aldı, 1797'de ise bir Anglikan kır vaizi olarak ruhban sınıfına katıldı.
1804 yılında evlendi ve bu evliliğinden üç çocuğu oldu. 1805'de ise İngiltere'nin ilk ekonomi politik profesörü oldu (East India Company College'da). Kalıtsal olarak doğuştan yarık damaklıydı ve bunun verdiği utanç ile 1833 yılına kadar portresinin yapılmasına izin vermedi. Bu yılda yapılan portresinde ise ressam bu deformasyonu zekice gizlemiştir.
Thomas Robert Malthus 23 Aralık 1834'de öldü, İngiltere'deki Bath Abbey'e gömüldü.
Nüfus kuramı
1789 yılında, nüfusbilimi için çok önemli kurallara imza atan çalışması, "Nüfus Artışı Hakkında Araştırma"yı yayımladı. Daha sonra 1803 yılında bu eserini gözden geçirip tekrar yayımladı. Çalışması büyük yankılar uyandırmış ve birçok yeni tartışmaya neden olmuştur. Çalışmasına göre uygun şartlarda herhangi bir popülasyon, besin maddelerinin artışından daha hızlı bir oranda artar ve böylece zamanla kişi başına düşen besin miktarı azalır. Bu fikrinin temeli şudur: uygun şartlarda herhangi bir kısıtlayıcı faktör (salgın vb.) yoksa popülasyon geometrik dizi biçiminde artar (2, 4, 8, 16, 32, 64, ...), oysa besin maddeleri aritmetik dizi biçiminde artar (1, 2, 3, 4, 5, 6, ...). Doğada aradaki bu fark, popülasyonda bazı bireylerin ölümlerine neden olur ve bir denge sağlanır.
Bu düşünceleri nedeniyle Malthus geç evlenmek, az sayıda çocuk sahibi olmak vb. hareketlerin teşvik edilmesi gerektiğini düşünüyordu. Yine Malthus'a göre toplumsal sefaletin en büyük nedeni alt sınıflardı ve bu yüzden bu tür bir nüfus planlaması üst sınıflardan ziyade alt sınıflara uygunlanmalıydı. Liberal bir anlayışın hakim olması gerekliliğini savunurken, fakir halk kesimlerine yapılan (özellikle kamusal) yardım programlarına karşı çıkmıştır. Her türlü toplumsal müdahaleye ve yardıma muhalif olmuştur.
Malthus'un düşünceleri daha kendisi hayattayken büyük tartışmalara neden olmuştur. Bugün hala Malthus'u savunanlar bulunurken, onu eleştirenlerin de sayısı hayli fazladır. Her ne kadar Malthus'un ve Neo-Malthusçuların 20. yüzyıl için öngördükleri sefalet ve kriz (aşırı nüfus artışı karşısında yetersiz gıda üretimi) yaşanmamış olsa da, bu tür bir krizin yaşanmamasında gelişen teknolojinin payı büyüktür derler.
