Türemede Bitkiler
Dokuz Oğuz menkıbesine göre Dokuz Oğuzlar önce Tugla ve Selenge ırmaklarının bulunduğu Kumlançu adlı bir ülkede yaşıyorlardı. Bir gece bu ülkede iki ağacın üzerine gökten kutsal bir ışık sütunu indi. Ağaçlardan fıstıkçamı hamile kaldı. Aylar sonra ağacın karnından bir kapı açıldı ve içeride beş çocuk görüldü (Ülkütaşır, 1963: 6).
Yaratılış Destanı'nda ise ağaçla ilgili şu inanışa rastlanır: "Karahan bu büyük adayı boş bırakmamak için, adanın ortasında bir çam ağacı yükseltti. Bunun dokuz dalı vardı. Her dalın altında bir adam yarattı. Dokuz adamdan insanların dokuz ırkı üredi (Ülkütaşır, 1963:14).
Türeyiş efsanesinde, Türkler bir savaşta tamamen ölür. Bir genç kız kalır. Kız mağaraya saklanır. O esnada çok yağmur yağar. Yağmur yağarken bir buz parçası düşer ve bunun içinden iki buğday tanesi çıkar. Kız bunları yiyince hamile kalır ve iki oğlan doğurur (Ögel, 1989).
Dede Korkut'ta Segrek, kardeşini kurtarmak için annesinden izin istediğinde, annesi: "Kaba ağaçta tal budağun kurımış idi, yeşerip göğerdi ahır" der. Basat da Tepegöz'e:"Atam adım sorar olsan Kaba ağaç" diye hitabeder. Bamsı Beyrek kaybolduğunda ise kızkardeşi: "Kölgelüce kaba ağacun kesilüpdür" diye feryat eder.
Ağacın soy anlamına geldiğini Oğuz Kağan Destanı’nda da görüyoruz: "Uruz'un oğlu, Oğuz Kağan'a hitaben: "Bizim uruğumuz senin ağacının yemişindendir" der.
Halk arasında, hamileyken ayva yiyen kadının çocuğunun iyi ahlâklı ve güzel olacağına inanılır. Arpa ve buğday ise kızlı oğlanlı çocukları temsil eder. Gelin, gelin arabasından inerken hem kızı hem oğlu olsun diye başından aşağı buğday ve arpa serpilir.
Dokuz Oğuz menkıbesine göre Dokuz Oğuzlar önce Tugla ve Selenge ırmaklarının bulunduğu Kumlançu adlı bir ülkede yaşıyorlardı. Bir gece bu ülkede iki ağacın üzerine gökten kutsal bir ışık sütunu indi. Ağaçlardan fıstıkçamı hamile kaldı. Aylar sonra ağacın karnından bir kapı açıldı ve içeride beş çocuk görüldü (Ülkütaşır, 1963: 6).
Yaratılış Destanı'nda ise ağaçla ilgili şu inanışa rastlanır: "Karahan bu büyük adayı boş bırakmamak için, adanın ortasında bir çam ağacı yükseltti. Bunun dokuz dalı vardı. Her dalın altında bir adam yarattı. Dokuz adamdan insanların dokuz ırkı üredi (Ülkütaşır, 1963:14).
Türeyiş efsanesinde, Türkler bir savaşta tamamen ölür. Bir genç kız kalır. Kız mağaraya saklanır. O esnada çok yağmur yağar. Yağmur yağarken bir buz parçası düşer ve bunun içinden iki buğday tanesi çıkar. Kız bunları yiyince hamile kalır ve iki oğlan doğurur (Ögel, 1989).
Dede Korkut'ta Segrek, kardeşini kurtarmak için annesinden izin istediğinde, annesi: "Kaba ağaçta tal budağun kurımış idi, yeşerip göğerdi ahır" der. Basat da Tepegöz'e:"Atam adım sorar olsan Kaba ağaç" diye hitabeder. Bamsı Beyrek kaybolduğunda ise kızkardeşi: "Kölgelüce kaba ağacun kesilüpdür" diye feryat eder.
Ağacın soy anlamına geldiğini Oğuz Kağan Destanı’nda da görüyoruz: "Uruz'un oğlu, Oğuz Kağan'a hitaben: "Bizim uruğumuz senin ağacının yemişindendir" der.
Halk arasında, hamileyken ayva yiyen kadının çocuğunun iyi ahlâklı ve güzel olacağına inanılır. Arpa ve buğday ise kızlı oğlanlı çocukları temsil eder. Gelin, gelin arabasından inerken hem kızı hem oğlu olsun diye başından aşağı buğday ve arpa serpilir.
