Vazektomi, geri dönüşü olmayan bir aile planlaması yöntemidir. Erkekte tohum hücrelerini (spermleri) taşıyan kanallar basit bir cerrahi işlemle bağlanarak döllenme önlenir.
Bu işlem sonrasında ejekülasyon (boşalma) esnasında boşalan sıvının miktarında, renginde, hacminde hiç bir değişiklik olmaz. Ancak mikroskopla görülebilecek küçüklükteki sperm hücrelerinin geçişi engellendiği için boşalan sıvıda sperm hücresi yoktur. Bu yüzden de hamilelik oluşmaz. Sperm hücreleri üretildikleri yerde vücut tarafında absorbe edilir yani emilir.
İyi bir aile planlaması yöntemidir. Ancak bu yöntem kanallarda önemli hasar oluşturduğu için tüplerin eski haline döndürülmesi çok zordur.
Uygulanması uygun kesim
İlerde çocuk sahibi olmak istemediğinden emin olan orta yaştaki bekâr veya dul erkekler,
İstenmeyen gebeliklerden korunmada sorumluluk almak isteyen erkekler,
Ailesini tamamlamış, diğer doğum kontrol yöntemlerini gözden geçirmiş ve daha uygun bir yönteme karar verememiş çiftler
Düzenli ve stabil bir ilişkisi olan ve kadın yaşının doğurganlığının sonlarına yaklaştığı çiftler.
Uygulanması
Lokal anestezi altında ve muayenehane şartlarında üroloji uzmanları tarafından yapılır. Oldukça kolay ve güvenli bir işlemdir. Testisler erkek vücudu dışında skrotum adı verilen torbaların içinde bulunur. Lokal anestezi yapıldıktan sonra o bölge tamamen hissiz bir hale gelince ,skrotum derisi üzerinde küçük bir kesi yapılarak vasdeferenslar (sperm kanalı) cilt dışına alınır. Bağlandıktan sonra kısa bir parça kesilir ve kalan uçlar koter ile yakılarak tahrip edilir. İşlem yaklaşık 30 dakika sürer.
Hastanede yatmayı gerektirmez. Takip eden dönemlerde şiddetli ağrılar olabilir.
Olası komplikasyonlar
Ağrı
İlk 24 saatten sonra ağrı kesici pek gerekmez. Nadir de olsa bazı kişilerde ilerleyen dönemde ağrı kesici gerekebilir.
Enfeksiyon
Çok nadir olarak antibiyotik gerektirecek enfeksiyonlar gelişebilir.
Kanama
Vazektomi işlemi sonrasında ödem ve kanama olabilir.
Kronik ağrı
Nadiren de olsa işlemden sonra biriken sperm ve sıvıya bağlı olarak testislerde ağrı olabilir. Bu durum 6 ay içerisinde kendiliğinden düzelir
Cinsel isteksizlik
Nadir olarak görülen bu durum fiziksel olmayıp, sadece psikolojiktir.
Allerjik reaksiyonlar
Vazektomi işleminden önce uygulanan anestezi ilaçlarına karşı alerji ve bunun sonucunda geçici bir kaşıntı olabilir.
Hematom
Skrotum içine kanama olur ve durmaz ise kan içeride pıhtılaşarak bir kitle oluşabilir. Nadir olarak görülen bu durum, yeniden cerrahi bir yöntemle hematomon boşaltılmasını gerektirebilir.