Yayalarla ilgili trafik işaretleri

Trafik levhaları hem yayaların hem de sürücülerin kullandıkları ortak işaretlerdir. Bu kuralların karmaşayı ortadan kaldırıp düzenin, nizamın sağlanmasında çok önemli yerleri vardır. Trafik işaretlerinin henüz yerleşmediği zamanlarda kaza sayısı da bugünkünden kat be kat fazlaydı. Ülkemizde de hala yeterli işaretin olmadığı yerlerde kaza sayısı levha bulunan yerlere göre çok daha fazladır. Yani trafik levhaları kazaları azaltmaktadır.

Trafik levhalarının sürücüler ve yayalar için önemli oldukları noktalar vardır. Sürücüler araç kullandıkları bir yolda karşılarına nelerin çıkacağını bilip ona göre tedbirlerini önceden alabilirler. Mesela bir hayvan levhasının olduğunu gören sürücü o hayvanın karşısına çıkabileceğini bildiği için hızını ona göre ayarlar ve kaza riskini de minimuma indirmiş olur. Aynı şekilde yaya da karşısına nerede araç çıkacağını nerede geçiş hakkının kendine nerede araçlara ait olduğunu görüp ona göre önlemini alır.

Trafik işaretleri trafik kurallarının içinde yer alan en önemli parçalardır.

Karayolu Yapısının ve Trafik İşaretlerinin Korunması

Madde 21 - Karayolu yapısı ve trafik işaretleri ile ilgili olarak;

a)Karayolu yapısı üzerine;
1) Trafiği güçleştirecek, tehlikeye sokacak veya engel yaratacak,
2) Trafik işaretlerinin görülmesini engelleyecek veya güçleştirecek,
şekilde bir şey atmak, dökmek, bırakmak ve benzeri hareketlerde bulunmak,

b)Karayolu yapısını, trafik işaretlerini ve karayoluna ait diğer yapı ve güvenlik tesislerini
1)Üzerine yazı yazarak, çizerek, kırarak, delerek, sökerek veya başka şekillerde bozmak,
2) Yerlerini değiştirmek veya ortadan kaldırmak,yasaktır.

Yaratılan tehlike ve engeller trafik zabıtasınca, bulunmadığı yerlerde genel zabıtaca kaldırılır, bozukluk ve eksiklikler yolun yapım ve bakımından sorumlu kuruluşça derhal giderilir. Zarar karşılıkları ve masraflar sorumlulara ödetilir.
Işıklı trafik işaret cihazları, trafik işaret levhaları, kenar taşları,oto korkuluk ve benzeri yol ve trafik güvenliği elemanlarına zarar veren kişilerin yetkililerce tespiti halinde yolun yapım ve bakımından sorumlu kuruluşa bilindirilmesi zorunludur.


Madde 22 - Karayolu sınırı dışındaki yerlerde veya karayolu sınırı içinde, karayolu üzerinde veya kenarında;
a) Trafik işaretlerinin;
1) Görülmelerini engelleyecek,
2) Anlamlarını değiştirecek veya güçleştirecek, tereddüt doğuracak ve yanıltacak,

b) Trafik için tehlike ve engel yaratacak şekilde levhalar, ışıklar ve işaretlemeler ile ağaç, direk, yangın musluğu, çeşme, parmaklık gibi yapı elemanları ve bezerlerini dikmek, koymak ve bulundurmak yasaktır.
Yönetmeliğinde belirtilen hususlara aykırı olarak dikilen, konulan ve bulundurulan ışıklar, işaretleme ve benzerleri bütün sorumluluk ve giderler mal sahi-bine ait olmak üzere yolun yapım ve bakımından sorumlu kuruluşça kaldırılır ve yapılan masraflar sorumlulara ödettirilir.


Madde 24 -Trafik işaretlerinin bakım, onarım ve işletilmeleri dahil temin ve tesisine, yolun yapım ve bakımından sorumlu olan kuruluşlar görevli ve yetkilidir.
Ancak; trafiği düzenleme yetkisi olan kuruluş ve kişiler de geçici olarak aşağıda sayılan yer, hal ve durumlarda düzenleyici trafik işareti koymaya ve bunları kaldırmaya yetkilidir.
a) Trafik güvenliği nedeni ile,
b) Genel asayiş bakımından gerekli hallerde,konulan trafik işaretleri, iş veya hizmetin bitiminde derhal kaldırılır.

Bunun dışında hiçbir kuruluş veya kişi, standartlara uysun uymasın kendiliğinden herhangi bir yere trafik işareti koyamaz. Bu yasağa uymayanlar hakkında Karayolları Trafik Kanununun 16 .maddesi hükmüne göre işlem yapılır.

Trafik İşaretlerine Uyma​

Madde 95 - Araç ve hayvan sürücüleri ile yayalar yolu kullanırken;
a) Trafiği düzenleme ve denetlemeye yetkili üniformalı veya özel işaret taşıyan görevlilerin uyarı ve işaretlerine,
b)Işıklı ve sesli trafik işaretlerine,
c) Trafik işaret levhaları, tertipleri ve yer işaretlemelerine,
d) Trafik güvenliği ve düzeni ile ilgili olarak Karayolları Trafik Kanununda ve Karayolları Trafik Yönetmeliğinde gösterilen diğer kural,yasak, zorunluluk ve yükümlülüklere,uymak zorundadırlar.

Bunlara uymadaki öncelik yukarıda yapılan sıralamaya göredir.

TRAFİK İŞARETLERİ

1- Trafik görevlisinin işaretleri
2- Işıklı trafik işaretleri
3- Trafik işaret levhaları
4- Yol çizgileri
5- Diğer işaretleme elemanları

Trafik işaretlerinin bu sıralaması aynı zamanda bunlara uymadaki öncelik sıralamasıdır. Sesli veya yazılı ışıklar; araç trafiğine göre yayaların hareketlerini düzenleyen ışıklar olup yayalara hitap eder. Trafik işaretlerinin standart, anlam, nitelik ve nicelikleri ile diğer esasları İçişleri Bakanlı-ğı’nın görüşü alınarak Bayındırlık Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle gösterilir.


1- Trafik Görevlisinin İşaretleri


a) Trafik görevlisinin her iki kolunu veya sağ veya sol kollarından birini yere paralel olarak yana açtığı durumda; kollar doğrultusundaki araçlara geç, ön ve arka doğrultusundaki araçlara dur demektir.

b) Trafik görevlisinin sağ veya sol kolundan birini havaya kaldırması durumunda, bütün yönlerdeki araçlara dur demektir.

c) Görevli kişinin kırmızı ışığı sallaması, ışığı yönelttiği doğrultudaki karayolunu kullananlar için dur demektir.

d) Görevli kişinin kısa sesli tek veya fasılalı düdük işareti uyarma, uzun sesli tek veya fasılalı düdük işareti dur demektir.

e) Trafiği hızlandırma işareti: Trafik polisi, hızlandırmak istediği yöne sol ya da sağ yanı dönük olarak, o yönde bulunan kolunu yere paralel olacak şekilde ve dirsekten kırmak suretiyle eline kadar olan kısmı yukarıya kaldırıp, tekrar yere paralel hale getirir.

f) Trafiği yavaşlatma işareti: Trafik polisi, yavaşlatmak istediği yöne cephesi dönük durur ve sağ ya da sol kolunu (trafiğin akış yönüne göre) omuzdan, yere paralel oluncaya kadar kaldırıp, 45 derece ile 90 derece arasında seri olarak yavaş yavaş sallar.

Görevli kişiler; mecburiyet olmadıkça ışıklı işaretlerle yönetilmekte olan kavşaklarda yönetime müdahale etmemeye; yeşil ışıkta, ilerlemekte olan veya kavşaklara girmek üzere olan araçları ani işaretlerle durdurmamaya; kural, kısıtlama ve yasaklamalara aykırı uygulamalara imkan tanımamaya, özen göstermek zorundadırlar.