Yayla, kışlak, ağıl, kom, oba, dalyan gibi köyden küçük yerleşmelerin yılın yalnızca belli bir döneminde geçici olarak kullanılmasının pek çok nedeni bulunmaktadır. İşte bu nedenlerden bazıları:
1. Hayvancılık ve tarım faaliyetleri için uygun iklim şartları: Yayla, kışlak gibi yerleşmeler genellikle yaz aylarında tercih edilir çünkü bu dönemde hayvanların otlatılması ve tarım faaliyetlerinin yürütülmesi için daha uygun iklim koşulları vardır. Kış aylarında ise daha sert hava koşulları bu faaliyetleri zorlaştırabilir.
2. Meraların ve su kaynaklarının bolluğu: Yaylalar genellikle meraların bol olduğu alanlarda bulunur ve hayvanların otlatılması için idealdir. Ayrıca su kaynaklarının bolluğu da hayvancılık ve tarım faaliyetlerini destekler. Bu nedenle yaylalar genellikle yaz aylarında kullanılır.
3. Göçebe yaşam tarzı: Bazı topluluklar geleneksel olarak göçebe bir yaşam tarzını sürdürmektedir. Bu tarzda yaşayan insanlar yaylalardan kışlaklara, kışlaklardan yaylalara göç ederek hayvanlarını otlatır ve tarım yaparlar. Bu göçebe yaşam tarzı da yılın belirli dönemlerinde farklı yerleşmelerin kullanılmasını gerektirir.
4. Ekonomik nedenler: Bazı köylerde yayla, kışlak gibi yerleşmeler ekonomik nedenlerle sadece belirli dönemlerde kullanılır. Bu dönemlerde burada hayvancılık ya da tarım faaliyetleri yapılarak gelir elde edilir. Diğer dönemlerde ise daha merkezi bölgelere göç edilir ve farklı işlerde çalışılır.
Bu nedenlerden dolayı yayla, kışlak, ağıl, kom, oba, dalyan gibi küçük yerleşmeler genellikle belirli dönemlerde geçici olarak kullanılır ve bu yerleşmelerin kullanım amacı ve süresi bölgenin iklim koşulları, ekonomik yapısı ve kültürel gelenekleri gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir.