Yolcu Uçaklarının Çoğunlukla Beyaz Olmasının Altında Yatan Şaşırtıcı Sebep
Yolcu uçaklarına hepimiz aşinayız. Ancak bu hayat kolaylaştıcı araçlar neden hep beyaz renkte? Tabi arada farklı renklere sahip yolcu uçakları da görmüyor değiliz ancak yolcu uçaklarının yüzde doksana yakınında hakim renk hep beyaz. Bunun altında yatan en önemli sebep tabi ki, bilimsel bir dayanağa sahip;
Isınmayı engellemesi
Bildiğiniz gibi renk skalasındaki tüm renklerin ışıkla olan ilişkisi farklıdır. Beyaz renk tüm diğer renklere kıyasla oldukça iyi bir yansıtıcı olma özelliğine sahiptir. Yani beyaz renk üzerine değen ışığı çok başarılı bir oranda geri yansıtır. Bunun uçağa olan faydası ise, yüksek irtifalarda, yoğun gün ışığına maruz kalan uçakların bu ışık sonucu ısınmasını en iyi şekilde engelleyecek rengin beyaz olmasıdır. Beyaz renk ışığı kendi içerisine çekmek yerine dışa yansıttığından, uçak uvuzlarında genleşme meydana gelmez yahut oldukça düşük bir genleşme gerçekleşir. Yani beyaz renk uçaklar için en güvenli renktir.
Maliyetinin düşük olması
Beyaz renk yapısı gereği kolay kolay solma gerçekleştirmez. Solma olsa dahi uzun bir zaman dahilinde ve krem rengine doğru olacaktır ve bu estetik açıdan diğer renklere oranla daha az çirkin bir görüntü yaratacaktır. Oysa ki, solmuş bir kırmızı veya mavi rengi hem estetik açıdan daha kötü bir görüntü yaratacak hem de beyaza oranla daha çabuk solma gerçekleştirdiği için sık boyama maliyeti sebebiyle, daha fazla para harcanmasına neden olacaktır. Bu da büyük bir mali külfet demektir.
Örneğin ortalama bir yolcu uçağının boyanması bir haftaya yakın zaman alabilir ve bir uçağın boyanmasının maliyeti ortalama 50.000 bin dolar civarı bir masrafa neden olur. Yani hem para hem de zaman kaybı. Bu sebeple daha az sıklıklarla boyanmaya ihtiyaç duyması beyaz rengi yolcu uçakları için ideal kılar.
Gövdedeki hasarların kolayca fark edilebilmesi
Uçakla yolcu taşımacılığında en önem verilmesi gereken nokta güvenliktir. Bu sebeple yoğun olarak uçak gövdesi ve çevresinde hasar, çatlak veya çizik tespitleri yapılır. İşte bu hasar tespitin en az süre içerisinde gerçekleştirilmesi beyaz renk idealdir. Çünkü beyaz boya üzerinde meydana gelen hasar veya çizikler koyu bir iz bırakacağından beyaz gövde üzerinde hızlı bir şekillde tespit edilebilir. Aynı şekilde yağ vb. maddelerin sızıntısı da beyaz gövde üzerinden kolayca gözlemlenebilir.
Tüm bu sebeplerden ötürü beyaz renk diğer renklere göre daha avantajlıdır ve birçok havayolu gövde rengi olarak beyazdan şaşmaz.
Peki ama askeri uçaklar?
Askeri amaçlı kullanılan uçaklarda yukarıda faydalarını saydığımız beyaz renk üstünlüğü geçerli görülmez. Çünkü askeri uçaklarda maliyet hesabı yapılmaz ya da minimum düzeyde yapılır.
Askeri amaçlı uçak üretiminde amaç en hızlı ve en dayanıklı uçakları yaratmaktır ve buna yönelik materyaller fiyatına ve maliyetine dikkat etmeksizin tercih edilir. Çünkü temel amaç kar elde etmek değil, üstünlük elde etmektir. Ancak yolcu taşımacılığının temel amacı yolcu uçaklarının olabilecek en az maliyetle işletmek ve kar elde etmektir. Bu sebeple büyük çoğunlukla beyaz rengi tercih ederler.
Filoji
Yolcu uçaklarına hepimiz aşinayız. Ancak bu hayat kolaylaştıcı araçlar neden hep beyaz renkte? Tabi arada farklı renklere sahip yolcu uçakları da görmüyor değiliz ancak yolcu uçaklarının yüzde doksana yakınında hakim renk hep beyaz. Bunun altında yatan en önemli sebep tabi ki, bilimsel bir dayanağa sahip;
Isınmayı engellemesi
Bildiğiniz gibi renk skalasındaki tüm renklerin ışıkla olan ilişkisi farklıdır. Beyaz renk tüm diğer renklere kıyasla oldukça iyi bir yansıtıcı olma özelliğine sahiptir. Yani beyaz renk üzerine değen ışığı çok başarılı bir oranda geri yansıtır. Bunun uçağa olan faydası ise, yüksek irtifalarda, yoğun gün ışığına maruz kalan uçakların bu ışık sonucu ısınmasını en iyi şekilde engelleyecek rengin beyaz olmasıdır. Beyaz renk ışığı kendi içerisine çekmek yerine dışa yansıttığından, uçak uvuzlarında genleşme meydana gelmez yahut oldukça düşük bir genleşme gerçekleşir. Yani beyaz renk uçaklar için en güvenli renktir.
Maliyetinin düşük olması
Beyaz renk yapısı gereği kolay kolay solma gerçekleştirmez. Solma olsa dahi uzun bir zaman dahilinde ve krem rengine doğru olacaktır ve bu estetik açıdan diğer renklere oranla daha az çirkin bir görüntü yaratacaktır. Oysa ki, solmuş bir kırmızı veya mavi rengi hem estetik açıdan daha kötü bir görüntü yaratacak hem de beyaza oranla daha çabuk solma gerçekleştirdiği için sık boyama maliyeti sebebiyle, daha fazla para harcanmasına neden olacaktır. Bu da büyük bir mali külfet demektir.
Örneğin ortalama bir yolcu uçağının boyanması bir haftaya yakın zaman alabilir ve bir uçağın boyanmasının maliyeti ortalama 50.000 bin dolar civarı bir masrafa neden olur. Yani hem para hem de zaman kaybı. Bu sebeple daha az sıklıklarla boyanmaya ihtiyaç duyması beyaz rengi yolcu uçakları için ideal kılar.
Gövdedeki hasarların kolayca fark edilebilmesi
Uçakla yolcu taşımacılığında en önem verilmesi gereken nokta güvenliktir. Bu sebeple yoğun olarak uçak gövdesi ve çevresinde hasar, çatlak veya çizik tespitleri yapılır. İşte bu hasar tespitin en az süre içerisinde gerçekleştirilmesi beyaz renk idealdir. Çünkü beyaz boya üzerinde meydana gelen hasar veya çizikler koyu bir iz bırakacağından beyaz gövde üzerinde hızlı bir şekillde tespit edilebilir. Aynı şekilde yağ vb. maddelerin sızıntısı da beyaz gövde üzerinden kolayca gözlemlenebilir.
Tüm bu sebeplerden ötürü beyaz renk diğer renklere göre daha avantajlıdır ve birçok havayolu gövde rengi olarak beyazdan şaşmaz.
Peki ama askeri uçaklar?
Askeri amaçlı kullanılan uçaklarda yukarıda faydalarını saydığımız beyaz renk üstünlüğü geçerli görülmez. Çünkü askeri uçaklarda maliyet hesabı yapılmaz ya da minimum düzeyde yapılır.
Askeri amaçlı uçak üretiminde amaç en hızlı ve en dayanıklı uçakları yaratmaktır ve buna yönelik materyaller fiyatına ve maliyetine dikkat etmeksizin tercih edilir. Çünkü temel amaç kar elde etmek değil, üstünlük elde etmektir. Ancak yolcu taşımacılığının temel amacı yolcu uçaklarının olabilecek en az maliyetle işletmek ve kar elde etmektir. Bu sebeple büyük çoğunlukla beyaz rengi tercih ederler.
Filoji
