• Merhaba Ziyaretçi.
    "Hoşgeldin sonbahar "
    konulu resim yarışması başladı. İlgili konuya BURADAN ulaşabilirsiniz. Sizi de beğendiğiniz 2 resmi oylamanız için bekliyoruz...

İskandinav Mitolojisi

İzlanda Sagaları

Saga, Orta Çağ'da İzlanda edebiyatındadüz yazı anlatım türlerinden biridir. Geniş olarak ele alındığında "saga" terimi, her türlü düzyazı öykü veya tarihî anlatıyı (azizlerin yaşamları, diğer dillerden yapılmış çeviriler ya da başka din dışı hikâyeler) kapsar. Daha dar anlamda ise yazarın, geçmişte yaşanan olayları, hayâl gücüyle yeniden kurguladığı ve okuyucularına estetik bir şekilde aktardığı tarihsel öykülerdir.
Çağımız araştırmacıları sagaları pek çok alt gruba ayırır. Bunlardan bazıları, İskandinav hükumdarlarının yaşamlarını ele alan "kral sagaları", mitolojik ve efsanevî olaylardan bahseden sagalar ve "aile sagaları" adıyla da bilinen "İzlanda sagaları" olarak sayılabilir. Bunlar arasında en çok bilinen ve edebî olarak üstün tutulanlar İzlanda sagalarıdır. Daha ziyade soyluları ele alan sagalardan farklı olarak İzlanda sagaları genellikle çiftçilerin başına gelen olaylardan bahseder. Ana karakterler çiftçi olmasalar bile saga okuyucularından daha üst sınıfta değildirler. Tahminen 930-1050 yılları arasındaki dönemin "Sagalar Çağı" olarak anılmasını sağlayan bu sagalar yaklaşık olarak 1190-1320 yılları arasında yazıya geçirilmiştir.
İzlandacada "söylemek" anlamına gelen "segja" eyleminden türeyen "saga" sözcüğü, sözlük anlamı olarak "söylenen, söylenmiş şey" anlamlarına gelir. Bu türetme dahi başlı başına İzlanda edebiyatında sözlü anlatımın ne denli önemli yer tuttuğunun bir kanıtı niteliğindedir. Bu durum, günümüz edebiyat tarihçileri ve araştırmacılarına sagaların tarihsel olaylar ve gerçeklerden ziyade sanatsal güzellikler yansıtmak amaçlı olduklarını düşündürtse de, bir toplumun gelenek, görenek ve yaşayışlarını ele almaları bakımından sagalar eşsiz kaynaklardır. Ayrıca sagalarda, İzlanda'da Hıristiyanlık öncesi Pagan döneme dair bir önemli bilgilere de rastlanmaktadır.
Sagalarda kahramanlıklar ve sadakat gibi erdemler ön plandadır. İntikam duygusu ve özellikle kan davaları sıkça işlenen konulardır. Günümüz hikâye ve romanlarından farklı olarak karakterlerin ve tiplerin davranışlarını yönlendiren iç düşüncelerine ya da yazarın kişisel bakış açısına yer verilmez.

Toplam otuz ya da kırk kadar İzlanda sagası bulunmaktadır. Bunların içinde en tanınmışları, en ünlü Orta Çağ yazarlarından Snorri Sturluson'a ait olduğu sanılan "Egils saga" (Egill'in sagası), bir kanun kaçağını konu alan "Gísla saga" (Gísli'nin sagası), sevdiği erkeğin ölümüne sebebiyet veren Gudrun'ün ve ailesinin diğer üyelerinin trajik öykülerini anlatan "Laxdæla saga" (Laxárdal [Hanesinin/Halkının] sagası) ve önemli bir kesim tarafından en iyi saga olarak kabul edilen kahraman Gunnarr ve bilge Njáll ile oğullarının öykülerinin anlatıldığı "Njáls saga" (Njáll'ın sagası) olarak sayılabilir. 13. yüzyılda bulunan Möðruvallabók adlı bir el yazmasında on bir adet İzlanda sagası bulunmaktadır.
13. yüzyıla doğru, konularını efsanelerden alan sagalar giderek yaygınlaşmıştır. Tarihsel gerçeklere bağlı kalmamakla birlikte doğaüstü öğelerle süslü olan bu sagalar İzlanda'nın keşfinden önceki İskandinav tarihini anlatır. Genellikle epey eski olayları ululaştırarak anlatan ve "Fornaldar saga" (Antik Çağ sagası) olarak bilinen bu sagaların en ünlülerinden biri Nibelungen efsanelerinin anlatıldığı 1270 tarihinde yazılan "Völsunga saga"dır.
İzlandacanın geçmişten günümüze dek çok az değişmesinin sonucu olarak sagalar, hâlen ilk yazıldıkları hâlleriyle, çeviriye gerek olmaksızın İzlandaca konuşan kişiler tarafından rahatlıkla anlaşılmaktadır.
 
İskandinav Mitolojisi Tanrıları (Aesir)

İskandinav Mitolojisinde başlıca tanrı topluluğunun genel adı. Diğer topluluğun adı Vanir'dir ve Odin'le birlikte ölümlü insanların hayatlarını yönetirler. Asgard'da yaşarlar. Tanrılar güçlü, güzel ve normal insanlardan daha iridirler. İnsanlardan uzun yaşarlar ama ölümsüz değillerdir. Her tanrı değişik alanlarda bilgiye sahiptir. İyi, sıcakkanlı ve yardım severdirler. Asgard'da çok uzun süreden beri yaşayan Vanir'ler de Aesir tanrıları arasında sayılırlar.
Aesir kelimesinin, tanrı anlamına gelen eski Töton kelimesi Ase'den geldiği düşünülmektedir.


Odin - Aesir'in efendisi. Bilgelik ve savaş tanrısı. Eşi: Frigg.
Thor - Gökgürültüsü ve savaş tanrısı. Eşi: Sif.
Loki - Düzenbaz, yaramazlık, sorun ve ateş tanrısı. Eşi: Sigyn
Frey - (Vanir)Erkeklik gücü tanrısı. Eşi: Gerd
Tyr - Savaş ve savaşçı tanrısı.
Heimdall - Asgard'ın koruyucusu.
Balder - Aydınlık, barış, yeniden doğum ve adalet tanrısı. Eşi: Nanna
Ull - Beceri, av ve duello tanrısı. Sif'in oğlu.
Bragi - Şiir tanrısı. Eşi: Idunn
Vali - İntikam tanrısı. Odin'in oğlu
Vili - Üç yaratılış tanrısından biri. Odin ve Ve'nin kardeşi.
Ve - Üç yaratılış tanrısından biri. Odin ve Vili'nin kardeşi.
Njord - (Vanir)Deniz, rüzgar, balık ve bolluk tanrısı.
Vidar- Dev Grid ve Odin'in oğlu.
Forseti - Adalet, barış ve doğruluk tanrısı. Balder'in ve Nanna'ın oğlu.
Hermod - Odin'in oğlu.
Hod - Kış tanrısı.
Hoenir - Sessiz tanrı.
Meili - Thor'un kardeşi.


Tanrıçalar
Asynjur'da denilen Aesir tanrıçalarına Asgard'da yaşayan vanir tanırçaları ve dişi devlerde dahil edilmektedir. Tanrıçaların bir kısmı Aesir tanrılarıyla evlidir geri kalanlarında kendilerine özgü başka rolleri vardır.
Frigg - Evlilik ve annelik tanrıçası. Eşi: Odin
Freyja - (Vanir)Bereket, sağlık, aşk, güzellik, sihir, kehanet, savaş, çarpışma ve ölüm tanrıçası. Eşi: Od
Sif - Thor'un karısı.
Hel - İskandinav mitolojisindeki yeraltı diyarı Hel'in kraliçesi.
Idunn - Gençlik tanrıçası. Eşi: Bragi.
Nanna - Balder'in karısı ve Forseti'nin annesi.
Skadi - (Dev)Kış tanrıçası Njord'ün eski karısı.
 
Kurt Fernis ve Loki

Birçok İskandinav efsanesinde, Tanrı Loki kimi zaman tanrıların yanında olmuş kimi zaman onlara karşı çıkmıştır. Loki bir anlamda kaostur. Kötülük tarafı daha ağır basan LokiBaldr’ın ölümü ile diğer tanrılar ile Loki arasında amansız bir çatışma başlar.

Tanrıları kendisine tamamen düşman kesildiğini anlayan Loki, özel bir kale yapar.

Dört kapılı olan bu kalenin her kapısı ayrı yöne bakmaktadır. Kurnaz olan Loki bu düşüncesiyle her yönden gelebilecek saldıryı bu planı sayesinde fark edebileceğini düşünmüştür. Kalden çıktığında, tanınmamak için farklı şekillere bürünür. İnsanların dostluğunu kazanıp, günün birinde Odin’ in yerini alabilmek için, insanlara yardım eder ve çeşitli araçlar yapmaya başlar. O zaman kadar bilinmeyen ve insanlığa büyük kolaylık sağlayan balık ağını yapar.

Birgün yine kalesinin kıyısına oturmuş balık ağı örerken, tanrıların yaklaşmakta olduğunu görür. Hemen balık ağını ateşe atıp yakar. Kendisini yalın balığı biçimine sokar. Tanrılar kaleye vardıklarında ocakta yanan ağ kalıntılarını bulurlar. Bu parçaları hemen taklit ederek devasa bir ağ oluşturular, bu ağ ile Lokiyi yakalayan tanrılar.
Loki’ yi bir mağraya kapatıp, kayalara zincirlerler. Başının üzerinede bir yılan koyarlar. Yılan sürekl, Loki nin başından aşaığıya zehir akıtır. Bu cezanın dünyanın sonuna kadar devam etmesini ve dünyanın son günü yapılıcak tanrılar ile jotunlar arasındaki savaşta Loki’nin jotunlara kumanda etmesini karalaştırılır.

Daha sonra Loki nin oğlu kurt Fenris de yakalanır ancak bu hiç kolay olmaz. Vahşi hayvan biçiminde olan kurt Fenris boynuna vurulan her tasmayı bir çırpıda parçalar. Sonunda iki cüce, son derece yumuşak, ince fakat sağlam bir tasma yapar. Bu tasmayı kedi adımlarının gürültüsünü, kadınların sakalını, dağların köklerini, balıkların nefesini ve kuşların tükürüğünü eriterek meydana getirdikleri ip ile yaparlar. Kedilerin yürürken ses çıkarmayışının, kadınların sakalsız, dağların köksüz oluşunun, balıkların solumayışının, kuşların tükürüğünün olmayışının nedeni budur.

Fenris’e normal yollardan tasmayı geçiremezler. Tanrılar çeşitli oyunlarla, bin dereden su getirip hayvanı kandırmaya çalışırlar ancak başaramazlar. En sonunda Fenris bir şekilde ikna edilir ancak tanrılara güvenmediği söyler ve tasmayı tek bir şart ile takıcağını söyler. Svaşcı ve cesur aynı anda korku bilmez bir tanrı olan Tyr’ın elini ağzının içine koymasını ister. Tanrılar ve Tyr bu isteği kabul eder ve Tyr elini kurt Fenris’in ağzına koyar. Diğer tanrılarda bu arada tasmayı takar. Fenris bu tasmanın diğer tasmalardan olmadığını fark eder, bu tasma ne koar ne kırılır cinstendi. Bunu fark edip deliye dönen Fenris ağzını kapatır ve tek hamle ile Tyr’ın elini koparır. Güçte olsa Tanrılar tarafından, zapt edilen devasa kurt Fenris, önce bir kayaya bağlanır. Ardından dili ile damağı arasına bir kılıç sokup, kurt Fenrisi kazdıkları bir çukurdan yer altına yollarlar. Fenris’te babası ile aynı sona mahkum edilir. O da Loki gibi dünyanın sonuna dek kapalı kalacaktır. Dünyanın sonu geldiğinde yapılıcak savaşta (Ragnarok), Loki’nin yanında tanrılara karşı dövüşmesine izin verilir. Ancak o gün yer altı diyarından çıkabilecektir.

Alıntıdır.
 
Iskandinav Mitleri

KUZEY MİTLERİNDE YARATILIŞ


Başlangıçta yalnızca büyük bir boşluk vardı (Ginnungagup). Yeryüzü biçimlenmeden önce, ölüler dünyasından (Niflheim) başka hiçbir şey yoktu ve burası içinde 11 nehri barındıran büyük bir kuyuydu. Niflheimın güneyi aşırı sıcaktı ve muhafızlığı Sutr (zifir anlamında) adlı bir dev tarafından yapılırdı. Niflheimın geri kalanındaki tüm nehirler donmuştu ve bu nehirler Ginnungagup tarafından çepeçevre sarılıyordu. Ta ki sihirli kıvılcımlar donmuş nehirlerin üzerine düşene ve onları eritene dek. Eriyen sulardan sızan damlalar Ymirin, bir devin, şeklini alır ve Ymirin terinden diğer dişi ve eril devler meydana gelirler. Mitolojinin bir başka anlatımına göre eriyen damlalar Audumbla adlı bir ineği oluşturur, Ymir bu ineğin sütüyle beslenir. Audumbla, ayrıca tuzlu buz parçalarını yalayarak ilk tanrı Buriye biçim verir. Bir zaman sonra, Burinin oğlu Bor, Bolthorr adlı devin kızıyla evlenerek Odin, Vili ile Veden oluşan tanrılar birliğini meydana getirirler.

Odin ve erkek kardeşleri tanrıların düşmanı olan Ymiri ve ondan meydana gelen devleri öldürdükten sonra iki kutsal ağacın gövdesine sahip oldukları maharetlerinden bazılarını sunarlar: düşünme, nefes alma, işitme, görme Gerçekte bu ağaçlar insan ırkının arketipidir. Erkek Askrdır (kül ağacı) ve kadın Embladır (sarmaşık).

KADER AĞACI: YGGDRASILArdından Asgardı, tanrıların krallığını inşa ederler. Snorri diğer versiyonlarda kader ağacı Yggdrasilin nasıl dünyanın merkezinden filizlenip büyüdüğünü anlatır. Ağacın altındaki dişi olarak tarif edilen kader kuyusunda insan yaşamının yönü tayin edilir. Bir diğer versiyonda, tanrılar meclisi ağacın etrafında toplanır. Ağaç iki kökten destek almaktadır; köklerden biri yeraltı dünyasına uzanır (Hel), diğeri buz devlerinin dünyasına ve sonuncusu insan varlıklarının dünyasına Tüm dünyanın refahı Yggdrasil adlı bu ilkel ağaçla ilişkilidir.

TANRILAR KRALLIĞI


Viking tanrıları iki ana grupta toplanırlar: Aesirler ve Vanirler. Aesirlerin en önemlileri, Odin, Thor ve bazen de Tyrdir. Vanirler arasında onlara derece eşit önemdekilerse Njord, Frey ve Freyadır. Vanirler, zenginliği ve bereketi sembolize ederler. Denizi ve toprağı yönetirler. Aesirler ise başka kavramlara karşılık gelirler: Odin büyücüdür, tanrıların başıdır ve tüm kahramanların lideridir. Thor, çekiçli tanrı, yıldırımlara hükmeder. Birçok viking efsanesi barış içinde yaşayan ve ortak evrenlere sahiplik eden iki tür tanrının çevresinde şekillenir. Ancak kayda değer bazı versiyonlarda, Aesir ve Vanirlerin arasında geçen çetin savaşların olduğu göze çarpmaktadır. Birçok uzman bu savaşların Germenlerle yerli halk arasındaki sıcak temasın bir yansıması olduğunu düşünmektedir.

Kuzey mitlerinde en büyük mücadele baş tanrılar Odin ve Thorun Vanirlerin tanrısal konuma sahip oluşlarına karşı çıkmalarıyla başlar. Aesirler, Vanirleri çöküşe uğratmak için Gullveig (altın içki) adlı kadını aracı ederler. Ve savaş böylece başlar. Her iki grubun da tamamen güçten düşmesiyle, tanrılar taraf değiştirirler. Vanirler, Njord ve oğlu Freyi; Aesirler ise Mimir ve Hoeniri değiş tokuş için gönderirler. Ateşkesi kutlamak üzere toplanan tanrıların tümü bir kaseye tükürerek, aralarındaki ahengin ve barışın alameti olan Kvasir adlı devi yaratırlar. Kvasir bir süre sonra kurban edilir ve yeni tanrıların meydana getirilebilmesi için kanından güçlü bir içki yapılır. Kvasir, tanrıların yeni içeceği olur ve birçok şiire de ilham kaynaklığı eder böylelikle.

ŞEYTAN LOKİ

Mitolojinin önemli bir bölümü Balder ve Loki adlı tanrılara ilişkindir. Odinin oğlu Balder, zekanın, dindarlığın ve bilginin kaynağı olarak karşımıza çıkar. Balderin Glitnir adı verilen cennette bir sarayı vardır. Tanrılar ve insanlar yasal konuları danışmak, onun fikrini almak ve sonsuz adaletinden istifade etmek için Balderin kapısını çalarlardı sık sık. Loki, Aesirler tarafından evlat edilen bir devdi. O ve Odin bir dostluk andı etmişlerdi.

Bir gece Balder oldukça rahatsız edici bir düş görür. Düşe göre yaşamı büyük bir tehdit altındadır. Bu durumu hemen Aesirler'e haber vermesi üzerine, annesi Frigg ateş ve sudan, tüm metallerden, kuş ve vahşi hayvanlardan, toprak ve taştan oğluna zarar vermemeleri için söz alır. Daha sonra Balderi aralarına alan Aesirler ona ok ve taş atarak eğlenmeye başlarlar. Çünkü verilen söz onu tüm zararlara karşı korumaktadır. Loki bu durumu sezer ve durumu sorgulamaya başlar. Kardeşinin neden acı çekmediğini araştırdığında annesi ona doğanın yeminini anlatır. Ayrıca doğada yalnızca ökseotunun bu sözü vermediğini de ekler. Loki ökseotunu bulup hemen Aesirlerin arasına getirir ve onu Balderin kardeşi, kör tanrı Hodere, kötü oyununa ortak olması için sunar. Hoder ökseotuyla Baldere saldırınca, Balder oracıkta ölür. Aesirler intikam almak isterler ancak sarayın kutsiyeti nedeniyle bunu yapamazlar.

Bir Viking rölyefinden örnek. 'Ölülerin Son Yolculuğu'


Çünkü Balder bir savaşçı değildir, bir savaşta ölmemiştir, bu yüzden ölü kahramanların toplandığı devasa salona, Valhallaya gidemeyecektir. Balder, ölülerin koruyucusu Helin eline düşer. Odin, Balderin serbest kalmasını talep ettiğinde Hel, dünyada ölü veya canlı her şey Balder için ağlarsa onun Aesirlere dönebileceğini söyler, aksi takdirde daima Hel ile kalacaktır. Aesirler mesajı doğanın, insanların, tanrıların ve hayvanların Baldere ağlaması için dünyaya yayarlar. Tümü buna olumlu cevap verirler; Balderin Helin krallığında kalmasını isteyen dev kadın, Thokk hariç (aslında kılık değiştiren Lokiden başkası değildir).

"BÜYÜK SAVAŞ: RAGNARÖK "

Aesirler sonunda Lokiyi yakalamayı başarırlar ve şeytani numaralarını yapmasını engellemek için her yanını zincirlerler. Loki kılık değiştiremez ama bir gün zincirlerini kırar. Bu tüm kötülüklerin, canavarların ve devlerin tanrılara saldıracağının alametidir aslında. Tanrıların şafağında büyük Ragnarok savaşı başlamıştır. Odin, daha sonra oğlu Vidar tarafından öldürülecek olan kurt Fenrir tarafından yenir. Korkunç mücadelelerin tanrılar ve kötü kuvvetlerin arasında yarattığı öfke tanrı Heimdall ve Lokinin yüzyüze gelmeleri ve birbirlerini öldürmeleriyle son bulur. Dünya ateşle yok edilir ve bütün kainat sulara gömülür. Bu son yıkımı bir yeniden doğuş, dünyanın denizden yeniden yükselmesi, yeşille çepeçevre sarılması ve bitkilerin ortaya çıkması izler. Ölen Aesirlerin oğulları Asgarda, hükümdarlıklarına geri dönerler. Tıpkı babalarının yaptığı gibi.

"VALHALLA"


Vikinglerin, ölülerin toplandığı salon olarak tahayyül ettikleri Valhalla, kesinlike bizim anladığımız cennet kavramına benzemez. Çünkü dünyada iyilikler yaparak yaşayanların öldükten sonra ikamet edecekleri bir mekan değildir. Asgardın 12 krallığından biridir ve Ragnarok savaşına kadar tanrılara ev sahipliği yapmıştır. Bundan sonra tanrılar, Odinle birlikte devlere karşı savaş yapabilmek için yola çıkmışlardır.

Kahramanlar zorlu bir mücadelenin ardından öldüklerinde Valhallaya getirilirler. Savaş meydanlarında ölenleri taşıma işi Valkyrylere düşer. Bu savaşçı kadınlar Odinin hizmetkarlarıdır, ancak asıl görevleri savaşlara gözetmenlik yapmak ve kimin ölüp kimin yaşayacağına karar vermektir.

Valhallada yapılan ziyafet sofralarının en başında her iki omzundaki kuzgunuyla Odin oturur. Kuzgunlardan biri Huginn (düşünce) ve diğeri Muninndir (hafıza). İkisi de dünyadan Odin'e mesaj getirirlerdi.
--------------------
Tanrılar Krallığında Kim Kimdir, Nedir?

Aegir: İsminin anlamı genellikle suyla bağdaştırılmıştır. Diğer isimleri HLER ve GYMİR (Kör eden). Aegir deniz kıyısının veya okyanusun tanrısıydı. Kızdığında fırtınalar yaratırdı. Aegir Vanir'lerden bir devdi. Babası MİSTARBİLİNDİ (Sis körü), ve kardeşleri LOGİ (Ateş ve bazılarına göre LOKİ) ve KARİ (Hava)'ydi. Karısı (ve kardeşi) RAN'dı ve Hlesey adasının yakınlarındaki denizde yaşarlardı. Ran ve Aegir'in herbiri birer dalga olan dokuz çocukları vardı.

Aegir tanrılar için bira mayalardı. Her kış tanrılar Aegir'in evinde bira içerlerdi ve o misafirperverliğiyle ünlüydü. Evinde ışık sağlamak için ateş yakmak yerine yere altın koyarlardı. Bu yüzden altına "Aegir'in ateşi" denir. Aegir'in Fimafeng ve Eldir adında iki hizmetçisi vardı. BALDER'in ölümünden sonra Tanrılar Aegir'in evinde ziyafet için toplandılar. Loki kendini gösterdi ve odadaki herkese küfür etti. Fakat tanrılar oranın kutsal bir yer olmasından dolayı Loki'ye hiçbirşey yapamadılar.

Asgard: İskandinav mitolojisinde Tanrıların yaşadıkları yerin adıdır. Yunan mitolojisindeki Olympus Dağı'dır. Cennetin olduğu yerdir ve sadece gökkuşağı köprüsünden geçilerek ulaşılabilir.Köprünün adı Bifrost olarak bilinir. Buradaki saray ve evlerin çoğu altın ve gümüşten yapılmıştır. En ünlüsü Odin'in sarayı Valhalla' dır. İskandinav mitolojisi, devler ve şeytanların tanrılara karşı açtığı son savaş Ragnarok (tanrıların alaca karanlığı)'da Asgard'ın yerle bir edilidiğini anlatır.

Balder: Aesirlerden biridir ve isminin anlamı "muzaffer"dir. Aynı zamanda Gözyaşı Tanrısı olarak da çağrılan Balder Odin ve Frigg'in oğluydu ve çok yakışıklı ve adil bir tanrıydı.

Bir gün Balder bir rüya görür ve Odin rüyanın anlamını öğrenmek için Hel'in diyarına gider. Hel ona Balder'in ölümünü kehanet eder. Bunu üzerine Frigg yaşayan herşeye Balder'e zarar vermemesi için yemin ettirir. Fakat daha çok genç bir bitki olan ökseotunu unutur. Loki yaşlı bir kadın kılığına girer, Frigg'i ziyaret eder ve Balder'in ökseotu hariç herşeye karşı ölümsüz oduğunu öğrenir.Daha sonra ökseotundan bir ok yapar ve bunu Balder'e atması için kör tanrı HOD'u kandırır ve ölümüne yol açar.Haberci Hermod Hel'in diyarına gider ve yaşayan herşeyin Balder için ağladığı zaman Balder'in dönebileceğine dair söz alır. THOKK adlı bir dişi dev (şekil değiştirmiş Loki) Balder için ağlamayı reddeder . Balder böylece ölü kalır ve cenaze kayığında (hringhorni) yakılır.

Bil: Snorri onu tanrıçalardan biri olarak adlandırır. Snorri dünyadan aya giderken ona eşlik eden Bil ve Hjuki adlı iki çocuğun hikayesini anlatır. Babaları Vidfinn'dir. Bil aynı zamanda kaderi dokuyan tanrıçasıdır.

Bor: Buri'nin oğlu. Karısı buz devi Bolthorn'un kızı olan Bestla'dır. Bor Odin ,Vili ve Ve'nin babasıdır.

Bragi: Şiir tanrısıdır. Odin ve dev Gunlod'un oğludur.Odin'in baş şairiydi ve çok adildi. İdun'la evliydi ve dilinin üzerine kazınmış rünler vardı.

Buri: İlk tanrı.İnek Audhumla kendini büyük buz parçalarını yalayarak besledi. gün be gün yaladıkça tanrı buzdan çıktı. Buri Bor'un babasıydı.

Delling: Şafak tanrısı olarak kabul edilir ve isminin anlamı "parlayan" dır. Nott'un (Gece) üçüncü kocasıydı. Dag (Gün) adında bir oğulları vardı.

Eir: Sağlık tanrıçası ve en iyi doktordu. Sanatını Eski İskandinavya'da doktor olan kadınlara öğretti.

Fenrir: Loki ve dişi dev Angerboda'nın oğlu. Tanrılar onu zaptedebilmek için Gleipher denilen sihirli bir zincire vururlar. fakat o bu sırada tanrı Tyr'in sağ elini koparır.

Forseti: Adalet tanrısı. Balder ve NANNA'nın oğlu. İsminin anlamı "yöneten"dir.Evi Glidnir (Parıldama)'dir .

Frejya (Freya): Güzellik ve aşk tanrıçası. Çok güzel mavi gözlü bir genç kadın olarak tasvir edilmiştir. Frey'in kız kardeşi ve ileri de Odin'in karısı olacak Frejya savaşta ölen kahramanların yarısını Asgard'daki kendi sarayı olan Folkvang'a götürmek için toplar. Bir çok hikayesi devlerin onu kaçırma teşebbüsleriyle doludur. Alman mitolojisindeki tanrıça Frigg'le eşdeğerdir. Ve Cuma günü Friday (Frejya's day ) onun adından gelir.

Frigg: En yüce tanrıça olan Frigg Odin'in esas eşidir ve gök tanrıçasıdır. Yunanlı Hera ve Romalı Juno gibi evlilikleri de yönetir. Çok sessiz ve sakin olarak resmedilmiştir.

Gejfon: Bakire tanrıça. Aynı anda Aesir ve Vanir'in bir üyesi. Ölen bütün bakireler ona giderler. Aynı zamanda verimlilik tanrıçasıdır. İsminin anlamı "Verici"dir.

Gullveig: Vanir tanrıçası. Aesir'in onu öldürme çabaları dünyadaki ilk savaşın çıkmasına yol açtı ve bu savaşı Vanir kazandı. Bu iki kabile aralarında tanrıları takas ettiler ve birlikte hükmetmeye devam ettiler. Gullveig (altının gücü) bazen üçlü tanrıça bazen de Heid (cadı) olarak çağrılmıştır.

Heimdall: Şafak tanrısı ve gökkuşağı köprüsü Bifrost'un nöbetçisidir. Kilometrelerce ilerdeki dünyada rüzgarla dalgalanan çimenlerin sesini duyabilecek bir duyu gücüne sahiptir.

Hel: Ölüm tanrıçasıdır Loki'nin çirkin kızı. Alt dünya (cehennem) Niflheim'in sıcaklığına ve karanlığına hükmeder.Vücudunun yarısı mavi yarısı siyahtır .Masası " açlık", bıçağı " açlıktan ölmek" , yatağı " üzüntü" ve hizmetçileri " gecikme" ve " yavaşlık"tır. Bazı eski hıristiyanlara göre evi cehennemdir.

Hermod: Tanrıların habercisi. Balderin ölümünden sonra Hel'in diyarına giderek Balder'in geri dönmesi için Hel'i ikna etmeye çalıştı.

Hod: Odin'in oğlu. Loki tarafından Balder'i öldürmek için kandırılan kör kış tanrısıdır. İsminin anlamı "savaş"tır.Vali, Odin'in oğullarından biri Hod'u öldürerek Balder'in intikamını aldı.

Hoenir: Aesir ve Vanir arasındaki savaştan sonra Vanir'e rehine olarak yollandı. İlk insanlara duyguyu veren tanrıdır.

İdun: Bragi'nin karısı olan tanrıçadır. Tanrıları sonsuza dek genç tutacak olan elmaların koruyucusudur. Fırtına devi TJASSE onu kaçırır ve Loki onu öldürüp İdun'u geri alana kadar tanrılar yaşlanırlar.Gençlik tanrıçasıdır.İsminin anlamı "gençleştiren kişi"dir.

Jord (FJORGYN): Toprak tanrıçasıdır.Annesi Nott (Gece) ve babası Annar'dır. Thor ve Frigg'in annesidir.

Lodur: İlk insanlara konuşma kabiliyetini ve görünümlerini veren tanrıdır.

Lofn: İhtiraslı aşklarla ilgilenen tanrıçadır.Odin ve Frigg'den evlenmeleri yasak olan çiftlere bile bunu yapabilme izni almıştır.

Loki: İskandinav mitinde Loki kıskançlık ve tüm kavgaların ruhudur. Bir devin oğludur fakat tanrılarla beraber Asgard'da yaşar. Sürekli olarak tanrıların başına bela olur ama aklıyla da onlara hep yardım eder. Balder'i bir şekilde öldürmeyi başardıktan sonra tanrılar hain Loki'yi zehirli bir yılanın altına bağlarlar.Karısı Siguna yılanın Loki'nin yüzüne damlattığı zehir damlalarını bir kaba toplar ama kabı boşaltmak için döndüğünde Zehir Loki'nin canını öyle yakar ki bağırmasıyla bir depremler olur. Depremde karısının elindeki kap Loki'nin suratına dökülür Loki yine acı içinde kıvranır. Loki şeytani kuvvetlerin başı olacağı büyük savaş Ragnarok'a kadar hapis kalacak ve en sonunda tanrılara karşı büyük savaşı başlatacaktır.

Mimir: Bilge bir kişi ve Bolthor'un oğlu.Bazı efsanelerde bir tanrı ve bazılarında bir dev.Vanir'e rehine olarak yollanmıştır.Vanir bunu görünce çıldırır ve onun kafasını keserler.Odin onun kafasını saklar ve bilgeliğe ihtiyaç duyduğunda danışabilmek için Mimir'in kuyusunun yakınlarına koyar.

Modi: Thor'un oğlu.Ragnarok'ta sağ kalacaklardan biri. İsminin anlamı "cesaret"tir.

Nanna: Ay tanrıçası.Balder'in karısı ve Forseti'nin annesi.Balder'in ölümünden sonra kalp krizinden öldü ve Balder'le birlikte yakıldı.

Niflheim: İskandinav mitinde yeraltı,soğuk ve ölümün yeri olarak geçer.Dokuz dünyadaki ölüm takipçisi Hel tarafından yönetilir.

Njord: Deniz ve rüzgarın tanrısı.Frey ve Freya'nın babası.Vanirlerdendir ve evi Noatun'dur.Karısı dev Skadi'dir.Babası Thjatsi'nin ölümü üzerine tanrılar Skadi'ye kocasını seçme hakkını tanıdılar.Skadi sadece ayaklara bakarak seçeceği kocasının Balder olmasını istiyordu ama kazara Njord'u seçti.Njord ve Skadi nerede yaşayacakları konusunda anlaşmazlığa düştüler ve ayrıldılar.

Odin: İskandinav mitolojisinde Odin bütün tanrıların şefi ve evrenin kurallarını koyan tanrıdır.Odin donmuş dev BOR ve Besstla'nın oğluydu.İlk başlarda kardeşleri Villi ve Ve ilk dev Ymir'i yendiler ve dünyayı yarattılar. Odin karısı Frejya ve diğer önemli İskandinav tanrılarından Thor ve Tyr ile birlikte Asgard'da yaşar. Ragnarok'da tanrılar Odin'in yönetiminde Loki'nin yönettiği devlerle çarpışırlar.Bu savaşta Odin kurt Fenrir tarafından yenilir. Ama sonra oğlu Vidar onun öcünü alır. Odin'in kutsal kuşu kuzgundur ve ana silahı da mızraktır(Gungir). Odin'in iki tane kurtu vardır .Geri ve Freki (anlamları açgözlüdür ). İki tane de kuzgunu vardır. Biri Huginn ( düşünceli) , diğeriyse Muninn (akıllı) isimlerinde olan bu kuzgunlar dış dünyada gördükleri ve duydukları herşeyi gelip Odin'e anlatırlar. Odin'in aynı zamanda 8 bacaklı Sleipnir adında bir atı vardır. Odin her yerde uzun boylu ,sakallı, ve tek gözlü olarak tasvir edilir. Efsaneye göre tek gözünü akıl ve bilgelik için değiş tokuş etmiştir.Hristiyanlık öncesi İskandinavya'sında Odin genelde insan kurban edilmesiyle anılır. Odin sık sık tatillere çıkar. Ve bazı söylencelere göre gençken iki kere sürgüne yollanmıştır. Bu gezilerinde adını değiştirir. Genellikle yeşil bir pelerin giyer, bir şapka ve maske takar. Odin şekil değiştirip kuş,balık, solucan gibi çeşitli hayvan kılıklarına bürünebilirdi. Bu gezilerinden en ünlü olanları Grimnisnal ve Vafprudnismal' dır.Adı Almanca' da Woden veya Wotan'dır. İngilizcedeki Wednesday (Çarşamba) " Odin'in günü"nden yani " Wodan's day" den gelir.

Ragnarok: Dünyanın yok oluşudur. Tanrılar ve devler arasında çıkan bu büyük savaşta herkes birbirini acımasızca katleder. İzlanda Eddalarına göre ,devler hain tanrı Loki tarafından yönetilecek ve tanrıların evine yani Asgard'a saldıracaklardır. Devlerin gelişlerini Heimdall borazanıyla bir şarkı çalarak herkese haber vericektir. Bu yokoluştan sonra yeni bir dünya oluşacak ve hayat yeniden başlayacaktır.

Ran: Aegir'in karısı.Denizlerin fırtına tanrıçasıydı.Boğulan insanları ağıyla denizden toplardı.

Saga: Odin'le evi Sokkvabekk'te içki içen tanrıçadır.Tarih tanrıçasıydı.İsminin anlamı "gaipten haber veren"dir.

Sif: Ekin ve verimlilik tanrıçası,Thor'un karısıdır.Bir kez Thor onun saçını çaldı ve yerine yenisini koymak zorunda kaldı.Dwarflara giderek altından bir saç yaptırdı.

Sjofn (VJOFN): Erkek ve kadının aşkı düşünmesini sağlayan tanrıça.Evli çiftler arasındaki kavgaları durdurmak onun göreviydi.

Snotra: Bilge ve nazik tanrıça olarak bilgelik ve bilgi tanrıçasıydı.

Syn: Davalarda sanıkları koruyan tanrıçadır.Frigg'in yardımcılarından biriydi ve Frigg'in sarayının kapısını korurdu.

Thor: Thor'un simgesi şimşektir. O kutsal savaş tanrısıdır. Thor Odin'in oğlu ve Odin'den sonra gelen en önemli tanrıdır. Düşmanlarına attığında kendisine geri gelen Mjolnir adında bir çekici, taktığında gücünü iki katına çıkartan bir kemeri ve Mjolnir'i rahat kullanabilmesi için demir eldivenleri vardır. İnsanlara karşı iyidir. Hemen hemen bütün hikayelerinde devlere karşı savaşır. Genelde çok kabadır.Çok büyük miktarlarda içki içer. Kızıl sakallı ,orta yaşlı ve zekasından çok kaba kuvvetine güvenen bir tanrıdır. Çok popüler bir efsaneye göre; Tanrıların evlerini yapan dev Mjolnir'le ödüllendirilecektir. Çekiç dev Thrym'in eline geçtiğinde Thor Frejya kılığına girerek ondan çekicini alır.Çünkü Thrym sadece Frejya ona gelin olarak gelirse çekici geri vereceğini söylemiştir. Thor aynı zamanda Atl veya Donar olarak da bilinir. Şimşek tanrısının günü İngilizcede Thursday, Almanca da Donnersdag'dır .

Thrud: Thor'un kızı.Dwarf Alvis onunla evlenmek istedi ama Thor onu kandırarak güneş yükselirken toprak üstüne çıkmasını sağladı ve onu taşa dönüştürdü.

Tyr: Savaş tanrısıdır.Sadece o kurt Fenrir'in ağzına elini sokacak kadar cesurdu.Bu olayın sonunda kurt sağ elini ısırarak koparır.Salı günü(Tuesday)onun günüdür.Tyr aynı zamanda Anglo Saksonlar tarafından Tiw,Tiu olarak da adlandırıldı.

Ull: Av ve okçuluk tanrısıdır.Silahı Porsuk ağacı'ndan yapılmış bir uzun oktu ve Ydal'da yaşardı.Düellolarda yardım için çağrılırdı.Thor ve Sif'in oğluydu.Sıklıkla tapılan bir tanrıydı.Hatta bir ara en yüksek tanrılardan biri kabul edilmiştir.

Vali: Vidar'ın kardeşi(bazı kaynaklara göre Odin'in oğullarının en genci).Dev Rind'in oğludur ve Aesir kendi kanından birini öldüremeyeceği için ve Balder'in intikamını almak için özellikle doğurulmuştur.Bir gecelikken Hod'u öldürdü.Ragnarok'ta sağ kalacak 7 Aesir'den biridir.

Var: Evlilik sözlerini tutmayanları cezalandıran tanrıça(Tahminen Vor'la aynı kişi).

Ve: Bor veBestla'nın oğlu,Vili ve Odin'in kardeşidir.Kardeşleriyle beraber dev Ymir'i öldürerek leşinden dünyayı yarattı.İsminin anlamı "kutsaldır".

Vidar: Odin ve Grid'in (bir dev) oğludur.Vali adında bir ikiz kardeşi vardı.Vidi'de yaşardı.Tanrıların en güçlülerindendi ve intikam tanrısı olarak kabul edilebilir.Ragnarok'ta kurt Fenrir'i öldürerek babasının intikamını alacaktır.Son savaşta sağ kalacak Aesir'den biridir.

Vili: Bor veBestla'nın oğlu,Ve ve Odin'in kardeşidir.Kardeşleriyle beraber dev Ymir'i öldürerek leşinden uzayı yarattı.İnsanlara düşünce ve hareketi verdi.İsminin anlamı "istek"tir.

Vor: İsminin anlamı "yemin" olan tanrıçadır.Ondan hiçbirşey saklanamaz çünkü çok bilgedir.Bazı kaynaklara göre evliliğin ve anlaşmaların da tanrıçasıdır.
 
Odin'in Bilgeliği :

İskandinavya Mitolojisi'nde tüm tanrıların en kudretlisi, zaferin ve bilgeliğin tanrısı Odin, tek gözü kör bir ihtiyar olarak tasvir edilir.Geçmişte olanları ve gelecekte olanları bildiği söylenir.Tüm insanların kaderi ona bağlıdır,yaşayan en bilge canlıdır...Fakat Odin'in tek gözlü olmasının ve bilgeliğinin ayrı bir öyküsü vardır :

Bir gün Odin'in diğer iki kardeşi Ve ve Vili kayboldu. Odin her yerde onları aradı, tüm Asgard diyarını baştan başa dolaştı.Fakat hiçbir ize rastlamadı.Bu yüzden çok sinirlendi ve atı sekiz bacaklı Sleipner'a bindiği gibi arkadaşı Mimer'e doğru yola çıktı.Mimer buz devi Bolthor'un oğluydu ve zamanında Vaenir tanrılarına rehine olarak yollanmıştı.Fakat Vanir onu sevmemiş ve kafasını kesmişti.Odin zamanında yetişerek Mimer'in kafasını kurtarıp ve yeri geldiğinde bilgeliğine danışmak için onu Mimer'in kuyusu adı verilen çeşmenin yakınlarına koymuştu.Mimer'in kuyusu dünyadaki tüm bilgeliğin kaynağıydı.Mimer'in bilgeliği de bu kuyunun suyundan gelirdi.

Sonunda Odin geldiğinde Mimer'in kafasını selamladı ve dedi ki : '' Hey Mimer,kuyunun suyundan biraz içmem lazım ki kardeşlerimin nerde olduğunu öğreneyim! '' Mimer reddetti : ''Her isteyene bilgeliğin kaynağından su içirirsek ne olacağını zannediyorsun Odin? Böylece herkes olacakları önceden bilir ve bunu istediğini sanmıyorum. ''

Odin yıkıldı,ne yapacağını bilemedi.Kendi kendine bu kuyudan bir damla su içmek için her şeyi yapabileceğini, hatta tek gözünü feda edebileceğini mırıldandı.

Mimer birden bağırdı : '' Anlaştık! '' Odin'in yüzü sarardı,sadece kendi kendine mırıldanmıştı ama yine de anlaşmaya sadık kalarak tek gözünü çıkarıp kuyunun içine attı.

Ve o zamandan beri Odin'in gözü kuyunun dibinden, dışarı, dünyaya bakar.Böylece Odin hem geçmişi hem de geleceği görüp,bilinmeye değer her şeyi bildi.

Balder'in Ölümü :

Balder bir Aesir tanrısıdır. Gökkuşağı veya ışık tanrısı olarak da anılır.İsminin anlamı ise 'muzaffer'dir.Balder tüm tanrıların en güçlüsü bilge Odin ve en sevdiği karısı,gök tanrıçası Frigg'in oğludur.Ases tanrıları arasında en çok sevilen tanrı, Balder'dir.Çok yakışıklı, aynı zamanda dürüst ve adil bir tanrıdır.Çoğu zaman diğer tanrılar bir anlaşmazlığa düştüklerinde Balder'e gelirler.Çünkü onun adaletine güvenirlerdi.Balder'in karısı ay tanrıçası Nanna'dır.Balder ve Nanna'nın bir oğlu vardır: Adalet tanrısı Forseti.Forseti babasının en önemli özelliklerini miras almıştır. İsminin anlamı 'yöneten'dir ve evi Glidnir'dir.

Balder o kadar çok güzel bir tanrıdır ki babasının ölümünden sonra dev (devlerin her mitolojide olduğu gibi İskandinavya Mitolojisinde de büyük önemi vardır!) Skadi tanrılardan istediğini koca olarak alma hakkına sahipken kocasının Balder olmasını istiyordu,fakat ayaklara bakarak yaptığı seçimde yanlışlıkla deniz ve rüzgarların tanrısı Njord'u seçmiştir.

Bir gün Balder anlaşılmaz bir rüya görünce,babası Odin'e danışır.Odin rüyanın anlamını öğrenmek için Loki'nin çirkin kızı,ölüm tanrıçası Hel'in yaşadığı Niflheim (cehennem de denilebilir) 'a gider ve Hel ona Balder'in yakın zamanda ölümünü kehanet eder.Bunu üzerine oğlunu çok seven karısı Frigg yaşayan tüm canlı varlıklara Balder'e zarar vermemeleri için yemin ettirir.Böylece oğlunu güvenceye aldığını zanneder.Fakat bitkiler arasında unuttuğu çok genç bir bitki vardır:ökseotu!

Balder'in öleceği öngörüsünü kızı Hel'den öğrenen Loki yaşlı bir kadın kılığına girerek (çok usta bir büyücüdür ve İskandinavya Mitolojisindeki tüm kötülükleri temsil eder) Frigg'e ziyarette bulunur.Ondan Balder'in artık ölümsüz olduğunu öğrenir,fakat biraz araştırınca Balder'in ökseotuna karşı koyamayacağını keşfeder.Bunun üzerine ökseotundan bir ok yapar ve Balder'i öldürmesi için Odin'in oğullarından kış tanrısı kör Hod'u (isminin anlamı 'savaş'tır.) kandırır.Hod Balder'in ölümsüz olduğunu bildiğinden Balder'i vurur ve Balder,tanrıların en sevileni oracıkta can verir.

Balder'in ölümü tüm tanrıları kedere boğar ve Odin tanrıların habercisi Hermod'u Niflheim'a Hel'e gönderir.Çünkü Balder'in ruhu ölüm tanrıçası Hel'in yönettiği alt dünyada bulunur.Hermod uzun süre Hel'i Balder'in geri dönmesi için ikna etmeye çalışır.Hel Hermod'a şunu söyler : '' Ancak yaşayan her şey Balder için gözyaşı dökerse o çok sevdiğiniz Balder geri dönebilir.Fakat bir kişi bile ağlamazsa ruhu benimdir.''

Ve dediği gerçekleşir.Bir kişi dışında herkes ağlar.O da Thokk adında bir devdir. Fakat aslında bu dev Loki'nin ta kendisidir.Loki büyü yoluyla kendini bir dev kılığına sokar ve Balder için ağlamayı reddeder. Böylece gözyaşı tanrısı Balder ölü kalır ve hringhorni adı verilen cenaze kayığında, onun ölümünden sonra kalp krizi geçirip ölen karısı Nanna ile birlikte yakılır.

Fakat Odin Balder'in intikamını aldırır.Sadece bu iş için Ases tanrıları tarafından dev Rind'e doğurtulan Vali adındaki tanrı,sadece bir gecelikken kör Hod'u öldürür ve Balder'in intikamı alınmış olunur.Her şeyi başlatan Loki ise Odin tarafından zincire vurulur ve denir ki Loki, Ragnarök'e kadar hapis tutulacak ve en sonunda devlerle birleşerek tanrılara karşı büyük savaşı başlatacaktır.

Kaynak:The Prose Edda – Snorri Sturluson"
 
Geri
Top