Makam Nedir ? Makam türleri (Türk Müziği)

Haklısınız YoRuMSuZ...
Hüzzam Makamı, en güzel makamların başında gelir.

- Hicaz makamından besteler:
Acaba şen misin, kederin var mı (Bimen Şen)
Anladım sevmeyeceksin beni sen nazlı çiçek (Selahattin Pınar)
Anlatılmaz bin dert ile geçiyor çileli ömrüm (Erdoğan Yıldızel)
Açık bırak pencereyi, örtme perdeyi bu gece (Şekip Ayhan Özışık)
Adalardan bir yar gelir bizlere (Yesari Asım Arsoy)
Ağlar gezerim sahili, sanki benimlesin (Alaeddin Yavaşça)
Artık bu solan bahçede bülbüllere yer yok (Alaeddin Yavaşça)
Ayrılık ateşten bir ok (Fahri Kayahan)
Ben gamlı hazan sense bahar (Melahat Pars)
Beni canımdan ayırdı, gönlümü yıktı temelden (Muzaffer İlkar)
Bir ateşim yanarım, külüm yok dumanım yok (Avni Anıl)
Bir bahar akşamı rastladım size (Selahattin Pınar)
Bir gün karşılaşırsak ayrıldığımız yerde (Yusuf Nalkesen)
Değdi saçlarıma bahar gülleri (Azeri Bekirof)
Dil yâresini andıracak yare bulunmaz (Şevki Bey)
Dil şad olacak diye kaç yıl avuttu felek (Avni Anıl)
Elveda meyhaneci artık kalamıyorum (Kerem Güney)
Enginde yavaş yavaş günün minesi soldu (Sadettin Kaynak)
Çatılmış kaşlarınla kime düşman gibisin (Yusuf Nalkesen)
Firkatin aldı bütün neşve-ü tâb'ım bu gece (Bimen Şen)
Gittin de bıraktın beni aylarca kederde (Münir Nurettin Selçuk)
Gölgesinde mevsimler boyu oturduğumuz (Yusuf Nalkesen)
Gönül penceresinden ansızın bakıp geçtin (Muzaffer İlkar)
Gönül yarasından acı duyanlar (Selahattin Pınar)
Gülünce gözlerinin içi gülüyor (İrfan Özbakır)
Hançer-i aşkınla ey yar gönlüm üzre vurma hiç (Ekrem Güyer)
Kader, kime şikayet edeyim seni, bilemem (Avni Anıl)
Kapıldım gidiyorum bahtımın rüzgarına (Kaptanzade Ali Rıza Bey)
Madem ki gidiyorsun bırakıp burda beni (Muzaffer İlkar)
Muhabbet bağına girdim bu gece (Sadettin Kaynak)
Nasıl geçti habersiz o güzelim yıllarım (Teoman Alpay)
Ne boş yere yanmışım, meğer ben aldanmışım (Sadettin Kaynak)
Ömrüm artar sana baktıkça (Bimen Şen)
Sazlar çalınır Çamlıca'nın bahçelerinde (Yesari Asım Arsoy)
Seni sevda çiçeğim, tac-ı serim (Mısırlı İbrahim Efendi)
Severim her guzeli senden eserdir diyerek (Lem'i Atlı)
Sırma saçlı yarimin can bahşederken işvesi (Mısırlı İbrahim Efendi)
Solsan da sararsan yine gül penbe dehensin (Mısırlı İbrahim Efendi)
Son ümidim de bitti, kuş gibi uçtu gitti (Sadettin Kaynak)
Söyleyemem derdimi kimseye, derman olmasın diye (Şükrü Tunar)
Tadı yok sensiz geçen ne baharın ne yazın (Muzaffer İlkar)
Yadeller aldı beni, taşlara çaldı beni (Sadettin Kaynak)
Yalancının birine kapıldı kaldı gönül (Necdet Tokatlıoğlu)
Gülşen-i hüsnüne kimler varıyor (Rıfat Bey)

Gülşen-i hüsnüne kimler varıyor
Kim ayağın öperek yalvarıyor
Bağrımı şane gibi kim yarıyor
Sevdiğim zülfünü kimler tarıyor

Gülşen-i hüsnüne kimler varıyor
Kim ayağın öperek yalvarıyor
Bağrımı şane gibi kim yarıyor
Sevdiğim zülfünü kimler tarıyor

Güfte: Muallim Ahmet Feyzi
Beste: Rıfat Bey

- Nihavend makamından besteler:
Ağlamakla inlemekle ömrüm gelip geçiyor (Sadi Hoşses)
Ahımı hicranımı sakladım gizli tuttum (Selahattin İnal)
Aşk bu değil yapma güzel (Avni Anıl)
Aşk nedir, nasıldır, bilen var mı (Avni Anıl)
Aşka gönül vermem, aşka inanmam (Baki Çallıoğlu)
Aşkımın ilk baharı, ilk heyecanım benim (Arif Sami Toker)
Aşkın susuz bağında pınar gibi çağlarım (Sadettin Kaynak)
Ayrıldı gönül şimdi yine bir tek eşinden (Zeki Duygulu)
Ayrılmak ne kadar zor, unutulmak çok acı (Ekrem Güyer)
Bahar bitti güz bitti, artık bülbül ötmüyor (Sadettin Kaynak)
Bahar geldi gül açıldı, ruhuma neşe saçıldı (Teoman Alpay)
Bakmıyor çeşm-i siyeh feryade (Hacı Arif Bey)
Bekledim de gelmedin, sevdiğimi bilmedin (Yesari Asım Arsoy)
Benim gönlüm sarhoştur yıldızların altında (Kaptanzade Ali Rıza Bey)
Biraz kül biraz duman, o benim işte (Avni Anıl)
Bir demet yasemen aşkımın tek hatırası (Zeki Müren)
Bir ihtimal daha var, o da ölmek mi dersin (Osman Nihat Akın)
Bu gün yine gönlümün bahçesinde gezindim (Emin Ongan)
Doymadım sana ağlarım ah ederek yana yana (Nevzat Akay)
Ellerim böyle boş boş mu kalacaktı (Şekip Ayhan Özışık)
Geçti hayal içinde bunca yıl bir gün gibi (Osman Nihat Akın)
Gizli aşk bu, söyleyemem derdimi hiç kimseye (Zeynettin Maraş)
Gök yüzünde yalnız gezen yıldızlar (Teoman Alpay)
Güzel bir göz beni attı bu derin sevdaya (Osman Nihat Akın)
Hala yaşıyor kalbimin en gizli yerinde ( Selahattin Pınar)
İçimde nice uzun yılların özlemi var (Avni Anıl)
İnleyen nağmeler ruhumu sardı (Zeynettin Maraş)
Kalbe dolan o ilk bakış, unutulmaz unutulmaz (Erol Sayan)
Körfezdeki dalgın suya bir bak, göreceksin (Osman Nihat Akın)
Leylakları sünbülleri, soldurdun gonca gülleri (Zekai Tunca)
Mihrabım diyerek sana yüz vurdum (Avni Anıl)
Mümkün mü unutmak güzelim, neydi o akşam (Rakım Elkutlu)
Ne dert kalır ne hüzün, bir sudur akar zaman (Sadettin Kaynak)
Sevil neşelen, sevme yanarsın (Sadettin Öktenay)
Şarkılar seni söyler, dillerde nağme adın (Muzaffer İlkar)
Unutturamaz seni hiç bir şey, unutulsam da ben (Ekrem Güyer)
Yine bu yıl Ada sensiz içime hiç sinmedi (Osman Nihat Akın)
Yok başka yerin lütfu ne yazdan ne de kıştan (Münir Nurettin Selçuk)
Gözlerin bir aşk bilmecesi sorar gibi (Avni Anıl)


Gözlerin bir aşk bilmecesi sorar gibi
Bakışın eski günleri arar gibi
Ben sana her şeyini geri vermedim mi
Öyleyse neden kalbin hala yanar gibi
Bakışın eski günleri arar gibi

Güfte: Ülkü Aker
Beste: Avni Anıl

- Kürdilihicazkar Makamı'ndan besteler:
Avuçlarımda hala sıcaklığın var inan (Yusuf Nalkesen)
Beni kör kuyularda merdivensiz bıraktın (Münir Nurettin Selçuk)
Bir sabah bakacaksın ki bir tanem (Selahattin İçli)
Bitmez tükenmez bu dert, ömür diyorlar buna (Selahattin İçli)
Bu akşam bütün meyhanelerini dolaştım İstanbul'un (Avni Anıl)
Bu akşam yine dertlerimle başbaşa kaldım (Suat Sayın)
Bu ateşi sen yaktın içime, gel de sen söndür (Necdet Tokatlıoğlu)
Çamlar arasından süzülürken mehtap (Muzaffer İlkar)
Çiçek nedir görmeden bozkırlara dalmışsan (Selâhattin İçli)
Geçmesin günümüz sevgilim yasla (Alaeddin Yavaşça)
Gel sen bize akşam, yine mehtap görünsün (Muzaffer İlkar)
Güneşin battığı yerde bir dönülmez ufka gittin (Selâhattin İçli)
Hani nerde dünümüz, tükeniyor ömrümüz (Yusuf Nalkesen)
Her şeyinle güzelsin gönüllerde gezersin (Erol Sayan)
Her tel saçı bir ter dudağın değdiği yerdir (Kaptanzâde Ali Rızâ Bey)
Ne o bensiz edebilir, ne temelli gidebilir (Yusuf Nalkesen)
Ne senin aşkına muhtaç, ne esirin olacağım (Muzaffer İlkar)
Nereden sevdim o zalim kadını (Selahattin Pınar)
Ömrümce o saf aşkını kalbimde yaşatsam (Yesari Asım Arsoy)
Öyle dudak büküp hor gözle bakma (Avni Anıl)
Saymadım kaç yıl oldu sen ellerin olalı (Yusuf Nalkesen)
Sefalar getirdiniz, sefa geldiniz dostlar (Avni Anıl)
Sen henüz bir ilkbaharsın (Mediha Şen Sancakoğlu)
Seni ben ellerin olsun diye mi sevdim (Baki Duyarlar)
Sevmek acı bir arzu derler (Avni Anıl)
Söyle naz mı bu kaş çatış (Yusuf Nalkesen)
Şarap mahzende yıllanır, aşkın kalbimde yıllanıyor (Sadi Hoşses)
Uzun yıllar bekledim, hakikat oldu rüyam (Zeki Müren)
Yıldızlara baktırdım, fallarda çıkmıyorsun (Zekai Tunca)
Yıldızlı semalardaki haşmet ne güzel şey (Sadi Hoşses)
Yok artık tahammülü bu ateşte gönlümün (Selahattin İnal)
Zil, şal ve gül (Endülüs'te raks) (Münir Nurettin Selçuk)
Dertleri zevk edindim, bende neşe ne arar (Selahattin İnal)


Dertleri zevk edindim bende neşe ne arar
Elem dolu kalbimden gitmiyor hatıralar
Maziden kalan her iz beni içten yaralar
Elem dolu kalbimden gitmiyor hatıralar

Güfte: Sırrı Uzunhasanoğlu
Beste: Selahattin İnal

Uşşak Makamı

Durağı: Dügah Perdesi
Güçlü: Neva Perdesi
Seyri: Çıkıcı
Yedeni: Rast Perdesi
Donanım: Segah perdesi (Si )
Dizisi: Dügah perdesi üzrindeki Uşşak 4'lüsüne Neva perdesinde Buselik 5'lisinin eklenmesi ile oluşur.


Uşşak Makamı Seyri: Çıkıcı bir makam olduğu için durak veya civaından seyre başlar. Genelde genişleme bölgesinde olan Yegah'ta Rast 5'lisini gösterir. Uşşak 4'lüsü seslerinde dolaştıktan sonra,Neva perdesinde yanm karar yapılır. Daha sonra Neva perdesi üzerindeki Buselik 5'lisi gösterilir. Çargahta-çargahlı, Segahta-Segahlı, Dügahta-Uşşak ve Rastta-Rastlı asma kalışlar gösterir.Tekrar diziyi oluşturan seslerde dolaşılarak Dügah üzerindeki Uşşak 4'lüsüyle karar verilir.



- Uşşak Makamı'ndan besteler:
Bir güneş bahtıma birgün doğacaktır sanırım (Osman Nihat Akın)
Sönmez artık yüreğimde yanan bu sonsuz ateş (Kadri Şençalar)
Derdimi anlatırdım ıssız geceler (Tahsin Karakuş)
Cana rakibi handan edersin (Giriftzen Asım Bey)
Dalında solarken akşamın gülü (Arif Sami Toker)
Gamzedeyim deva bulmam (Kemani Tatyos Efendi)
Mehtaplı gecelerde hep seni andım (Sevim Şengül)
Bir gönül hikayesi anlatırdı gözlerin (Zeki Müren)
Menekşe gözler hülyalı (Yesârî Âsım Arsoy)
Siyah ebrûlerin durûben çatma (Lemi Atlı)
Bu yaz geçen günlerimiz (Yesârî Âsım Arsoy)
Anar ömrümce gönül giden sevgilileri (Şükrü Tunar)
Bağ-ı hüsnün o güzel gülleri soldu (Kemal Emin Bara)
Bir çapkın elinde oyuncak oldum (Yesari Asım Arsoy)
Sevgi dolu şu gönlüm bir kuş gibi kanatlı (Bilge Özgen)
Bir tatlı tebessümün bin vuslata bedeldir (Zeki Müren)
Akşam oldu hüzünlendim ben yine (Semahat Özdenses)
Gözlerin hayran bakarmış görmeyip ısrarımı (Şerif İçli)
Telgrafın tellerine kuşlar mı konar (İstanbul Türküsü)
Ömrün şu biten neşvesi tâm olsun erenler (Süleyman Erguner)
Âheste çek kürekleri mehtâb uyanmasın (Münir Nureddin Selçuk)
Yalnız bırakıp gitme bu akşam yine erken (Mısırlı İbrahim Efendi)
Zulmetle ayrılık bestesi yapan (Geceler) (Kemal Gürses)

Zulmetle ayrılık bestesi yapan
Beni düşünceye salan geceler
Ruhumda titreyen son nuru kapan
Neşeyi ümidi çalan geceler
Geceler geceler geceler ah geceler

Yeter yeter artık bu kadar çile
Nedamet hissiniz gelmez mi dile
Ufukta beliren ilk ışık ile
Ağarmış saçımı yolan geceler
Geceler geceler geceler ah geceler

Güfte: Ali Haydar Abdullahoğlu
Beste: Kemal Gürses

- Karcığar Makamı'ndan besteler:
Bilmem ki safa neş'e bu ömrün neresinde (Leon Hancıyan)
Bir goncaya bir hare nigah eyledi bülbül (Hacı Arif Bey)
Dile düştüm senin yüzünden yine (Selâhaddin Pınar)
Mest oldu gönül gözlerini gördüğüm akşam (Şerif İçli)
Gül açar bülbül öter yaz geçer (Cevdet Çağla)
Kara bulutları kaldır aradan (Sâdeddin Kaynak)
Bu gece çamlarda kalsak ne olur (Artaki Candan)
O ahu bakışlara bir anda kandın gönül (Fehmi Tokay)
Hüsnüne etvar-ı nazın şan senin (Lemi Atlı)
Hem seversin hem yanarsın (Sâdi Hoşses)
Bu kış hanım Istanbul'a taşın da (İsmet Ağa)
Tanburamın ince kıvrak beli var (Sadeddin Kaynak)
Bir yareli kuş çırpınıyor sanki telinde (Hacı Arif Bey)
Sana gönül verdim beni bırakma (Selâhaddin Pınar)
Bir gün gelecek sende beni anlayacaksın (Sâdi Hoşses)
Kalbimdeki tek hâtıranın rengi solarken (Zeki Müren)
Bana okadar yakınsın ki sen bilirsin (Cevdet Çağla)
Bir kuş uçmaz kervan geçmez ellerde (Mustafa Nâfiz Irmak)
Unutmadım seni ben, her zaman kalbimdesin (Şekip Ayhan Özışık)


Unutmadım seni ben unutmadım
Her zaman kalbimdesin
Aylar yıllar geçti söyle sen ner'desin
Anlaşıldı sen geri dönülmeyen yerdesin
Anlaşıldı sen geri gelmeyeceksin
Unutmadım unutamadım seni ben
Her zaman bendesin

Güfte: Müzehher Güyer
Beste: Şekip Ayhan Özışık

- Segah Makamı'ndan Besteler:
Açılır gonca gül yar, seni sevse bülbül yar (Erol Sayan)
Derman kar eylemez, ferman dinlemez (Sadettin Kaynak)
Gözlerinden içti gönlüm neş'eyi (Şükrü Şenozan)
Olmaz ilaç, sine-i sadpareme (Hacı Arif Bey)
Benim sen nemsin ey dilber (Ahmet Rasim)
Dertliyim ruhuma hicranımı sardım da yine (Sadettin Kaynak)
Kapat gözlerini kimse görmesin (Mustafa Seyran)
Ölürsem yazıktır sana kanmadan (Hayri Yenigün)
Kuş olup uçsam sevgilimin diyarına (Neveser Kökdeş)
Saçın yüzüne değse, telini kıskanırım (Teoman Alpay)
Bir rüzgardır gelir geçer sanmıştım (Sadettin Kaynak)
Dil harab-ı aşkınım, sensin sebep berbadıma (Tanburi Ali Efendi)
Dönülmez akşamın ufkundayız, vakit çok geç (Münir Nurettin Selçuk)
Gel gitme, kalmasın gözüm yollarda (Kaptanızade Ali Rıza Bey)
Leyla bir özge candır, kara gözlü ceylandır (Sadettin Kaynak)
Gurbet içimde bir ok, her şey bana yabancı (Teoman Alpay)
Ayrılık yaman kelime, benzetmek azdır ölüme (Sadettin Kaynak)
Ben seni unutmak için sevmedim (Amir Ateş)


Ben seni unutmak için sevmedim
Gülmen ayrılık demekmiş bilmedim
Bekledim sabah akşam yollarını
Ölmek istedim bir türlü ölmedim

Aşk bu mu, sevda bu mu, hayat bu mu
Kalp acı, dünya hüzün, gözyaşı dolu

Şimdi sen kimbilir nerelerdesin
Gelir gecelerden koşarak sesin
Bana en acı haber kiminlesin
Adını içimden hala silmedim

Aşk bu mu, sevda bu mu, hayat bu mu
Kalp acı, dünya hüzün, gözyaşı dolu

Güfte: İlhan Behlül Pektaş
Beste: Amir Ateş

Beyati Makamı

Durağı: Dügah(2.Aralık La) perdesidir.
Seyri: Çıkıcı-İnicidir.
Dizisi: Yerinde Uşşak dörtlüsüne Neva'da Buselik beşlisinin eklenmesinden meydana gelmiştir.

Güçlüsü: Uşşak makamında da olduğu gibi, Uşşak dörtlüsü ile Buselik beşlisi*nin ek yerindeki Neva perdesidir. Üzerinde Buselik çeşnili yarım karar yapılır.Asma Karar Perdeleri: Segah perdesi bu makam için de önemli asma karar perdesidir. Bundan başka bir asma karar perdesi olmamakla beraber Acem perdesi Beyati makamı için önemli bir perdedir. Beyati seyri sırasında sık sık Acem perdesi gösterilir. Bir diğer deyişle; Beyatı makamı, Neva ve Acem perdeleri arasında sıkça dolaşır. Beyatı makamının diğer önemli asma karar perdeleri Neva ve Çargah perdeleridir. Genişlemesi: Fakat Beyati makamı hemen her zaman tiz taraftan genişler ve bu özelliği ile de Uşşak makamından ayrılır.

Donanımı: Uşşak makamında olduğu gibi yalnızca si için koma bemolü donanıma yazılır.
Yedeni: Rast perdesidir.

- Beyati Makamı'ndan besteler:
Delisin deli gönlüm, bin bir bereli gönlüm (Selahaddin Pınar)
Seni ne çok sevdiğimi söylesem de bilemezsin (Erol Sayan)
Benzemez kimse sana, tavrına hayran olayım (Fehmi Tokay)
Sen vefasız bir peri sen zalimin birisin (Kadri Şarman)
Gitmiyor gözümden bir dem hayalin (Özcan Korkut)
Gül yüzlülerin şevkine gel (Tab'i Mustafa Efendi)
Nice bir aşkınla feryâd edeyim (Dede Efendi)
Giderken ağlama sakın peşimden (Mahmut Oğul)
Bülbül gülün aşkıyla perişandı seherde (Fehmi Tokay)
Ne bahar kaldı ne gül ne de bülbül sesi var (Rakım Elkutlu)
Gül hazîn, sümbül perîşan, bâğ-ı zârın şevki yok (Rahmi Bey)
Geçti sevdâlarla ömrüm ihtiyâr oldum bugün (Nuri Halil Poyraz)
Kalbim yine üzgün, seni andım da derinden (Selahaddin Pınar)


Kalbim yine üzgün seni andım da derinden
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden
Üzgün ve kırılmış gibi en ince yerinden
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden

Güfte: Yahya Kemal Beyatlı
Beste: Selahaddin Pınar

- Beyatiaraban Makamı'ndan besteler :
Sönmüş o güzel gözlerinin nuru nigahı (Haluk Recai)
Ağla bu uzun yollara baktıkça derinden (Necmi Pişkin)
Aşıkım ben şüphesiz mahım sana (Latif Efendi)
Bana n'oldu değişti şimdi halim (Rahmi Bey)
Gönlümün hayli zaman özge perişanlığı var (Hacı Arif Bey)
Gül bir daha yine ruhum güllerle bezensin (Suphi Ezgi)
Neyleyim nicedeyim olamam bir an (Suyolcuzade Salih Efendi)
Ömrümün neşesiz geçti baharı (Sadeddin Kaynak)
Sen tende canımmış gibi nabzımda vurursun (Yılmaz Yüksel)
Kalacak sanma bu çağın (Zeki Arif Ataergin)

Kalacak sanma bu çağın bu güzellik solacak
O samur saçlara bir günde beyazlar dolacak
Şu geçen şen seneler kalbine hicran olacak
O samur saçlara bir günde beyazlar dolacak

Güfte: Nâhit Hilmi Özeren
Beste: Zeki Arif Ataergin

Suzidil Makamı

Suz-i Dil Makamı dizisi, Zirgüleli Hicaz Makamı dizisinin Hüseyni Aşiran
perdesi üzerine göçürülmesiyle elde edilir.

a. Durak: Hüseyni Aşiran perdesidir
b. Seyir: İnicidir
c. Güçlü: Hüseyni perdesidir (İkinci derecede Buselik)
d. Yeden: Kaba Nim Hisar perdesidir
e. Donanım: Sol bakiye diyez, Re bakiye diyez

Dizinin Seyri: Suz-i Dil Makamı inici diziye sahip olduğundan seyre genellikle tiz durak civarından başlanır. Dizinin üst tarafında bulunan Hicaz dörtlüsünün seslerinde dolaşılarak genişleme seslerine geçilir. Hüseyni üzerinde Hicaz'lı olarak yapılan genişleme sesleri, inişte genellikle Buselik sesleriyle yapılır. Tiz durakta ısrarlı kalışlar yapılır. Ana dizinin seslerine geçilerek Yedeni olan Kaba Nim Hisar perdesi de
gösterilerek Hüseyni Aşiran perdesinde karar verilir.

- Suzidil Makamı'ndan besteler:
Cana gamı aşkınla perişan gezer oldum (Leon Hanciyan)
Hüsnünde bahar neş'esi var (Suphi Ziya Özbekkan)
Yüz yıl o güzel gözlere baksam (Yesârî Asım Arsoy)
Açılmıştı alevler gibi çehrendeki güller (Ali Rıza Avni)
Her bir bakışında neş´e buldum (Tanburî Ali Efendi)
Gül olsam sızsam imbiklerinden (Bimen Şen)
Bir nigah ile beni ey dil rüba (Nikoğos Ağa)
Kiminle hasbihal eyler nigahın (Emin Ongan)
Asuman ağlar hem inler giryebar oldukça ben (Leyla Hanım)
Ey gonca açıl zevkini sür faslı baharın (Şemseddin Ziya Bey)
Unutamıyorum, unutamıyorum (Avni Anıl)

Unutamıyorum, unutamıyorum
Gecem yok artık, gündüzüm yok
Tek sen varsın, senin saçların var
Dalgın, ıslak gözlerin var

Güneş seninle doğuyor her gün
Her yerde seni arıyorum
Her şeyde seni arıyorum
Brakma ellerimi, bırakma, unutamıyorum

Güfte: Tekin Gönenç
Beste: Avni Anıl