Tanınmayan veya Kısmen Tanınmayan Devletler Listesi
Bu tanınmayan veya kısmen tanınmayan devletler listesi çağdaş siyasi ve iktisadi coğrafya üzerindeki yönetimler hakkında genel bir bakış sağlaması için, egemen devletlerin uluslararası teamül hukuku (Montevideo Konvansiyonu prensipleri üzerinden) çerçevesinde tanınma durumunu ve tüm dünya üzerinde diplomatik olarak tanınmayan ülkelerin listelendiği maddedir.
Çoğunlukla iki kategoride incelenir. İlk olarak, bu oluşumlar kendi hakları olduğu iddia ettikleri toprakları tam veya kısmi olarak kontrol ederler, de facto olarak kendi kendilerini yönetirler ve bu tam bağımsızlık için bir arzu ifade var. İkincisi ise, bu oluşumlar kendi hakları olduğu iddia ettikleri toprakları tam kontrole sahip olmayan varlıklardır, ancak bu topraklar için de jure olarak haklı talebe sahip ülke olarak kabul edilir. Liste üzerindeki Kıbrıs Cumhuriyeti, Çek Cumhuriyeti ve Kore Cumhuriyeti gibi bazı ülkeler, Birleşmiş Milletler üyesi olup çoğunluk ülkeler tarafından tanınmasına rağmen az sayıdaki ülke tarafından tanınmadığından bu listede yer almaktadır.
Bu madde üzerindeki devletler gibi geçmişte var olmuş yönetimler için tarihteki tanınmayan ülkelere bakın ve kontrolünde olmayan toprakları yönettiğini iddia eden tanınmayan kabineler için sürgündeki hükümetler listesine bakınız.
Birleşmiş Milletler'de (BM) 192 üye ülke vardır. Ayrıca Vatikan (Holy See) genellikle uluslararası hukuk'ta egemen bir ülke olarak görülür, fakat Birleşmiş Milletler'e üye bir ülke değildir.
Hiç bir devlet tarafından tanınmayan
Dağlık Karabağ 1991 Hiç bir ülke tarafından tanınmayan Dağlık Karabağ, de jure olarak bağımsız Azerbaycan'a bağlı.
Somaliland 1991 Hiç bir ülke tarafından tanınmayan Somaliland, de jure olarak bağımsız Somali'ye bağlı.
BM üyesi olmayan devletler tarafından tanınan
Transdinyester 1990 Transdinyester'in bağımsızlığı BM üyesi olmayan Abhazya ve Güney Osetya tarafından tanınmaktadır. Tüm BM üyeleri tarafından de jure olarak Moldova'ya bağlı bölge kabul edilmektedir.
BM tarafından tanınmayan ancak BM üyesi bazı ülkelerce tanınan
Abhazya 1992 Abhazya'nın bağımsızlığı BM üyesi olan dört devlet Rusya, Nikaragua, Venezuela ve Nauru ile BM üyesi olmayan iki devlet Güney Osetya ve Transdinyester tarafından tanınmaktadır. Diğer tüm BM üyeleri tarafından de jure olarak Gürcistan'a bağlı bölge kabul edilmektedir.
Çin Cumhuriyeti 1949 Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ve Çin Cumhuriyeti (ÇC; "Tayvan" olarak anılır)'nin destekledikleri tek Çin politikası nedeniyle de jure olarak Tayvan ve civarındaki sular Çin Halk Cumhuriyeti'nin egemenliğinde ama de facto olarak ise Çin Cumhuriyeti'nin kontrolündeki topraklardır. Çin Cumhuriyeti'ni Çin'in tek meşru hükümeti olarak 22 BM üyesi devlet ve BM üyesi olmayan Vatikan tanımakta, Birleşmiş Milletler'de ise gözlemci ülke konumundadır.II. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun 2758 sayılı kararı ile, ÇHC tüm Çin'in yasal tek meşru hükümetidir, diğer BM üyesi devletler tarafından da böyle tanınmaktadır. Birçok devletin Çin Cumhuriyeti ile gayri resmi ilişkileri vardır.
Kosova 2008 Kosova'nın bağımsızlık ilanı 60 BM üyesi, BM üyesi olmayan Çin Cumhuriyeti ve çeşitli uluslararası kuruluş tarafından tanınmaktadır.I Diğer tüm BM üyeleri de jure olarak Sırbistan'a bağlı olduğunu kabul etmektedir. Birleşmiş Milletler bölgeyi 1999 tarihinde beri Birleşmiş Milletler Kosova Geçici Yönetimi Misyonu (UNMIK) aracılığıyla kontrol etti. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1244 sayılı kararına göre "tüm üye ülkeler Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'nin toprak bütünlüğünü ve egemenliğini taahhüt eder," denilmekte ve Sırbistan onun şu anki ardıl yönetimidir.
Kuzey Kıbrıs 1983 Kuzey Kıbrıs, BM üyesi olan Türkiye tarafından tanınmaktadır. Diğer tüm BM ülkeleri de jure olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'ne bağlı bölge kabul etmektedir. Kuzey Kıbrıs aynı zamanda İslam Konferansı Örgütü'nde gözlemci üye olarak yer almaktadır.
Filistin Devleti 1988 Filistin Devleti 103 BM üyesi devlet, BM üyesi olmayan Vatikan (Holy See), Arap Birliği, ve İslam Konferansı Örgütü tarafından tanınmaktadır, daha sonradan Filistin Bağımsızlık Deklarasyonu, Filistin Kurtuluş Örgütü tarafından ilan edilmiştir. Filistin misyonlukları, diplomatik veya özel durum amaçlı olarak diğer 22 BM üyesi ülkelerde ve Avrupa Birliği'nde bulunmaktadır. İsrail yönetimi Filistin Devleti'ni tanımamaktadır. Bununla birlikte Oslo Anlaşması ve İsrail-Filistin Geçici Anlaşması'nın bir sonucu ile, İsrail hükümeti bazı yetkileri ve kendi sorumluluklarını kendi kendilerini yönetebilmeleri için Filistin Yönetimi hükümetine verdi ve günümüzde Batı Şeria ve Gazze Şeridi alanlarında etkisi bulunmaktadır. BM'de üye devlet olarak tanınmayan Filistin, gözlemci üye olarak Birleşmiş Milletler görüşmelerinde yer alır.
Sahra Arap Demokratik Cumhuriyeti (SADR) 1976 Batı Sahra üzerinde hak iddiaları vardır: Fas tüm ülkenin kendi hakkı olduğunu iddia ederken, Sahra Arap Demokratik Cumhuriyeti (SADC) sadece Serbest Bölge'yi kontrol edebilmektedir ama tüm bölge üzerinde hak iddia etmektedir. Batı Sahra'nin SADC'nin kontrolündeki bağımsızlığını 49 BM üyesi ve Afrika Birliği tarafından tanınmaktadır. Batı Sahra'nın de jure olarak Fas'a ait olduğunu 25 BM üyesi ve Arap Birliği kabul etmektedir. Diğer tüm BM üyelerine göre ise de jure olarak sorun bölgeyi kontrol eden hükümeti ilgilendirmektedir; çünkü 1960'lı yıllarda İspanyol Sahrası olarak Birleşmiş Milletler kendi kendini yönetemeyen bölgeler listesine eklenmişti.
Güney Osetya 1991 Güney Osetya'nın bağımsızlığı BM üyesi olan dört devlet Rusya, Nikaragua, Venezuela ve Nauruile BM üyesi olmayan iki devlet Abhazya ve Transdinyester tarafından tanınmaktadır.Diğer tüm BM üyeleri tarafından de jure olarak Gürcistan'a bağlı bölge kabul edilmektedir.
BM üyesi ülkeler olan fakat bazı ülkelerce tanınmayan
Çin Halk Cumhuriyeti 1949 Çin Halk Cumhuriyeti, BM üyesi olmayan Çin Cumhuriyeti tarafından tanınmamaktadır. Ayrıca tek Çin politikası nedeniyle, ÇHC'yi 22 BM üyesi ve BM üyesi olmayan Vatikan (Holy See) tanımamaktadır.
Ermenistan 1991 Ermenistan'nın bağımsızlığı Karabağ Savaşı sebebiyle Pakistan tarafından tanınmamaktadır.
Kıbrıs 1960 Türkiye ve BM üyesi olmayan Kuzey Kıbrıs tarafından tanınmamaktadır.IV Türkiye tarafında Güney Kıbrıs Rum Yönetimi şeklinde hitap edilmektedir.
Çek Cumhuriyeti 1993 Çek Cumhuriyeti, Lihtenştayn tarafından Beneş Kararnamesi konusundaki anlaşmazlıklar nedeniyle tanınmamaktadır.
İsrail 1948 İsrail, 26 BM üyesi ile BM üyesi olmayan Sahra Arap Demokratik Cumhuriyeti tarafından tanınmamaktadır.III Filistin Kurtuluş Örgütü tarafından tanınır.
Kuzey Kore 1948 Kuzey Kore, Fransa, Japonya, ve Güney Kore tarafından tanınmamaktadır.
Güney Kore 1948 Güney Kore, Kuzey Kore tarafından tanınmamaktadır.
Lihtenştayn 1993 Lihtenştayn'ın karşılıklı tanımayı red etmesi nedeniyle Çek Cumhuriyeti ve Slovakya tarafından tanınmamaktadır.
Slovakya 1993 Slovakya, Lihtenştayn tarafından Beneş Kararnamesi konusundaki anlaşmazlıklar nedeniyle tanınmamaktadır.
Bu tanınmayan veya kısmen tanınmayan devletler listesi çağdaş siyasi ve iktisadi coğrafya üzerindeki yönetimler hakkında genel bir bakış sağlaması için, egemen devletlerin uluslararası teamül hukuku (Montevideo Konvansiyonu prensipleri üzerinden) çerçevesinde tanınma durumunu ve tüm dünya üzerinde diplomatik olarak tanınmayan ülkelerin listelendiği maddedir.
Çoğunlukla iki kategoride incelenir. İlk olarak, bu oluşumlar kendi hakları olduğu iddia ettikleri toprakları tam veya kısmi olarak kontrol ederler, de facto olarak kendi kendilerini yönetirler ve bu tam bağımsızlık için bir arzu ifade var. İkincisi ise, bu oluşumlar kendi hakları olduğu iddia ettikleri toprakları tam kontrole sahip olmayan varlıklardır, ancak bu topraklar için de jure olarak haklı talebe sahip ülke olarak kabul edilir. Liste üzerindeki Kıbrıs Cumhuriyeti, Çek Cumhuriyeti ve Kore Cumhuriyeti gibi bazı ülkeler, Birleşmiş Milletler üyesi olup çoğunluk ülkeler tarafından tanınmasına rağmen az sayıdaki ülke tarafından tanınmadığından bu listede yer almaktadır.
Bu madde üzerindeki devletler gibi geçmişte var olmuş yönetimler için tarihteki tanınmayan ülkelere bakın ve kontrolünde olmayan toprakları yönettiğini iddia eden tanınmayan kabineler için sürgündeki hükümetler listesine bakınız.
Birleşmiş Milletler'de (BM) 192 üye ülke vardır. Ayrıca Vatikan (Holy See) genellikle uluslararası hukuk'ta egemen bir ülke olarak görülür, fakat Birleşmiş Milletler'e üye bir ülke değildir.
Günümüzde jeopolitik varlık olarak tanınma durumları
Hiç bir devlet tarafından tanınmayan
Dağlık Karabağ 1991 Hiç bir ülke tarafından tanınmayan Dağlık Karabağ, de jure olarak bağımsız Azerbaycan'a bağlı.
Somaliland 1991 Hiç bir ülke tarafından tanınmayan Somaliland, de jure olarak bağımsız Somali'ye bağlı.
BM üyesi olmayan devletler tarafından tanınan
Transdinyester 1990 Transdinyester'in bağımsızlığı BM üyesi olmayan Abhazya ve Güney Osetya tarafından tanınmaktadır. Tüm BM üyeleri tarafından de jure olarak Moldova'ya bağlı bölge kabul edilmektedir.
BM tarafından tanınmayan ancak BM üyesi bazı ülkelerce tanınan
Abhazya 1992 Abhazya'nın bağımsızlığı BM üyesi olan dört devlet Rusya, Nikaragua, Venezuela ve Nauru ile BM üyesi olmayan iki devlet Güney Osetya ve Transdinyester tarafından tanınmaktadır. Diğer tüm BM üyeleri tarafından de jure olarak Gürcistan'a bağlı bölge kabul edilmektedir.
Çin Cumhuriyeti 1949 Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ve Çin Cumhuriyeti (ÇC; "Tayvan" olarak anılır)'nin destekledikleri tek Çin politikası nedeniyle de jure olarak Tayvan ve civarındaki sular Çin Halk Cumhuriyeti'nin egemenliğinde ama de facto olarak ise Çin Cumhuriyeti'nin kontrolündeki topraklardır. Çin Cumhuriyeti'ni Çin'in tek meşru hükümeti olarak 22 BM üyesi devlet ve BM üyesi olmayan Vatikan tanımakta, Birleşmiş Milletler'de ise gözlemci ülke konumundadır.II. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun 2758 sayılı kararı ile, ÇHC tüm Çin'in yasal tek meşru hükümetidir, diğer BM üyesi devletler tarafından da böyle tanınmaktadır. Birçok devletin Çin Cumhuriyeti ile gayri resmi ilişkileri vardır.
Kosova 2008 Kosova'nın bağımsızlık ilanı 60 BM üyesi, BM üyesi olmayan Çin Cumhuriyeti ve çeşitli uluslararası kuruluş tarafından tanınmaktadır.I Diğer tüm BM üyeleri de jure olarak Sırbistan'a bağlı olduğunu kabul etmektedir. Birleşmiş Milletler bölgeyi 1999 tarihinde beri Birleşmiş Milletler Kosova Geçici Yönetimi Misyonu (UNMIK) aracılığıyla kontrol etti. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1244 sayılı kararına göre "tüm üye ülkeler Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'nin toprak bütünlüğünü ve egemenliğini taahhüt eder," denilmekte ve Sırbistan onun şu anki ardıl yönetimidir.
Kuzey Kıbrıs 1983 Kuzey Kıbrıs, BM üyesi olan Türkiye tarafından tanınmaktadır. Diğer tüm BM ülkeleri de jure olarak Kıbrıs Cumhuriyeti'ne bağlı bölge kabul etmektedir. Kuzey Kıbrıs aynı zamanda İslam Konferansı Örgütü'nde gözlemci üye olarak yer almaktadır.
Filistin Devleti 1988 Filistin Devleti 103 BM üyesi devlet, BM üyesi olmayan Vatikan (Holy See), Arap Birliği, ve İslam Konferansı Örgütü tarafından tanınmaktadır, daha sonradan Filistin Bağımsızlık Deklarasyonu, Filistin Kurtuluş Örgütü tarafından ilan edilmiştir. Filistin misyonlukları, diplomatik veya özel durum amaçlı olarak diğer 22 BM üyesi ülkelerde ve Avrupa Birliği'nde bulunmaktadır. İsrail yönetimi Filistin Devleti'ni tanımamaktadır. Bununla birlikte Oslo Anlaşması ve İsrail-Filistin Geçici Anlaşması'nın bir sonucu ile, İsrail hükümeti bazı yetkileri ve kendi sorumluluklarını kendi kendilerini yönetebilmeleri için Filistin Yönetimi hükümetine verdi ve günümüzde Batı Şeria ve Gazze Şeridi alanlarında etkisi bulunmaktadır. BM'de üye devlet olarak tanınmayan Filistin, gözlemci üye olarak Birleşmiş Milletler görüşmelerinde yer alır.
Sahra Arap Demokratik Cumhuriyeti (SADR) 1976 Batı Sahra üzerinde hak iddiaları vardır: Fas tüm ülkenin kendi hakkı olduğunu iddia ederken, Sahra Arap Demokratik Cumhuriyeti (SADC) sadece Serbest Bölge'yi kontrol edebilmektedir ama tüm bölge üzerinde hak iddia etmektedir. Batı Sahra'nin SADC'nin kontrolündeki bağımsızlığını 49 BM üyesi ve Afrika Birliği tarafından tanınmaktadır. Batı Sahra'nın de jure olarak Fas'a ait olduğunu 25 BM üyesi ve Arap Birliği kabul etmektedir. Diğer tüm BM üyelerine göre ise de jure olarak sorun bölgeyi kontrol eden hükümeti ilgilendirmektedir; çünkü 1960'lı yıllarda İspanyol Sahrası olarak Birleşmiş Milletler kendi kendini yönetemeyen bölgeler listesine eklenmişti.
Güney Osetya 1991 Güney Osetya'nın bağımsızlığı BM üyesi olan dört devlet Rusya, Nikaragua, Venezuela ve Nauruile BM üyesi olmayan iki devlet Abhazya ve Transdinyester tarafından tanınmaktadır.Diğer tüm BM üyeleri tarafından de jure olarak Gürcistan'a bağlı bölge kabul edilmektedir.
BM üyesi ülkeler olan fakat bazı ülkelerce tanınmayan
Çin Halk Cumhuriyeti 1949 Çin Halk Cumhuriyeti, BM üyesi olmayan Çin Cumhuriyeti tarafından tanınmamaktadır. Ayrıca tek Çin politikası nedeniyle, ÇHC'yi 22 BM üyesi ve BM üyesi olmayan Vatikan (Holy See) tanımamaktadır.
Ermenistan 1991 Ermenistan'nın bağımsızlığı Karabağ Savaşı sebebiyle Pakistan tarafından tanınmamaktadır.
Kıbrıs 1960 Türkiye ve BM üyesi olmayan Kuzey Kıbrıs tarafından tanınmamaktadır.IV Türkiye tarafında Güney Kıbrıs Rum Yönetimi şeklinde hitap edilmektedir.
Çek Cumhuriyeti 1993 Çek Cumhuriyeti, Lihtenştayn tarafından Beneş Kararnamesi konusundaki anlaşmazlıklar nedeniyle tanınmamaktadır.
İsrail 1948 İsrail, 26 BM üyesi ile BM üyesi olmayan Sahra Arap Demokratik Cumhuriyeti tarafından tanınmamaktadır.III Filistin Kurtuluş Örgütü tarafından tanınır.
Kuzey Kore 1948 Kuzey Kore, Fransa, Japonya, ve Güney Kore tarafından tanınmamaktadır.
Güney Kore 1948 Güney Kore, Kuzey Kore tarafından tanınmamaktadır.
Lihtenştayn 1993 Lihtenştayn'ın karşılıklı tanımayı red etmesi nedeniyle Çek Cumhuriyeti ve Slovakya tarafından tanınmamaktadır.
Slovakya 1993 Slovakya, Lihtenştayn tarafından Beneş Kararnamesi konusundaki anlaşmazlıklar nedeniyle tanınmamaktadır.
