Voleybol Oyun Kuralları

13. SERVİS

Servis, topun servis bölgesinde ve geri hattın sağında bulunan oyuncu tarafından vurularak oyuna sokulması hareketidir (Kural 13.4.1).



13.1 BİR SETTEKİ İLK SERVİS

13.1.1 Birinci set ile karar setinde (5. set) ilk servis kura atışıyla belirlenen takım tarafından atılır (Kural 7.1).

13.1.2 Diğer setler bir önceki sette ilk servisi kullanmamış olan takımın atacağı servisle başlatılacaktır.



13.2 SERVİS SIRASI

13.2.1 Oyuncular pozisyon kağıdına kaydedilen servis sırasını takip etmek zorundadır (Kural 7.3.1b).

13.2.2 Bir setteki ilk servisten sonra servis kullanacak oyuncu tu tekilde belirlenir:

13.2.2.1 Servis kullanan takım rally’yi kazandığında daha önce servis kullanan oyuncu (veya yerine geçen oyuncu) tekrar servis atar.

13.2.2.2 Servis karşılayan takım rally’yi kazandığında servis atma hakkını da kazanır ve servis atmadan önce bir dönüş yapar (Kural 7.6.2). Sağ ön pozisyondan sağ arka pozisyona gelen oyuncu servis atacaktır.



13.3 SERVİS KULLANMA YETKİSİ

Bat hakem servis kullanacak oyuncunun topa sahip olduğunu ve takımların oynamaya hazır olduklarını kontrol ettikten sonra servisin atılmasına müsaade eder.



13.4 SERVİSİN ATILMASI

13.4.1 Topa, havaya atıldıktan ya da elden (ellerden) serbest bırakıldıktan sonra oyun sahasının zeminine veya vücudun herhangi bir kısmına değmeden tek el veya kolun herhangi bir kısmıyla vurulmalıdır.

13.4.2 Servis atan oyuncu vuruşu anında ya da sıçrayarak atılan bir servis için

zıpladığında ne oyun alanına (dip çizgi dahil) ne de servis bölgesi dışındaki zemine temas etmemelidir.

Bu oyuncu servis vuruşundan sonra servis bölgesinin dışına veya oyun alanının içine basabilir veya düşebilir.

13.4.3 Servis kullanacak oyuncu, baş hakemin servis için çaldığı düdüğünü takip eden 5 saniye içinde topa vurmalıdır.

13.4.4 Baş hakemin düdüğünden önce atılan servis iptal edilir ve tekrarlattırılır.



13.5 PERDELEME

13.5.1 Servis kullanan takımın oyuncuları perdeleme yaparak rakiplerinin servis atan oyuncuyu veya topun geliş yönünü görmelerini engellememelidirler.

13.5.2 Kitisel Perdeleme:

Servis kullanan takımın herhangi bir oyuncusu servis atılıp top üzerinden giderken kollarını sallar, zıplar ve her iki yöne hareket ederse (vs.) kişisel perdeleme yapmış olur.

Grup Perdeleme:

Eğer servis kullanan oyuncu topu iki veya daha fazla takım arkadaşının arkasına saklanarak üstlerinden rakip sahaya gönderirse, bu takım grup perdelemesi yapmış olur.



13.6 SERVİS SIRASINDA YAPILAN HATALAR

13.6.1 Servis Hataları:

Aşağıdaki hatalar rakip takım pozisyon hatasI yapıyor olsa bile servis değişikliğine yol açar (Kural 13.8.1). Servis atan oyuncu:

13.6..1servis sırasını ihlal ederse (Kural 13.2),

13.6.1.2 servisi kurallara uygun tekilde atmazsa (Kural 13.4).

13.6.2 Topa Vurulduktan Sonra Yapılan Servis Hataları:

Topa kurallara uygun şekilde vurulduktan sonra (bir oyuncunun pozisyon hatası yapmaması kaydıyla) aşağıda gösterilen hallerde servis hatalıdır (Kural 13.7.2). Eğer top: 13.6.2.1 servis kullanan takımın oyuncularından birine değer veya file dikey düzlemini geçiş boşluğundan tümüyle geçmezse (Kural 9.4.4, 9.4.5 ve 11.1.1),

13.6.2.2 oyun alanının dışına giderse

13.6.2.3 bir perdelemenin üzerinden geçerse (Kural 13.5).

13.7 SERVİS HATALARI VE POZİSYON

13.7.1 Eğer servis atan oyuncu servis hatası yapıyorsa (yanlış dönüş sırası,kural dışı uygulama, vs.) ve karşı tarafta pozisyon hatası varsa, servis hatası cezalandırılır.

13.7.2 Buna karşılık eğer servis kurallara uygun şekilde atıldıktan sonra serviste hata meydana gelirse (topun fileye teması veya dışarı gitmesi, perdeleme, vs.) pozisyon hatası öncelik alacak ve cezalandırılacaktır.

14. HÜCUM VURUŞU



14.1 HÜCUM VURUŞU

14.1.1 Servis ve blok hariç olmak üzere, topu rakibe yönelten bütün vurutlar hücum vuruşu olarak değerlendirilir.

14.1.2 Hücum vuruşu sırasında topa net bir şekilde temas edilmiş ve itilmemiş ya da fırlatılmamışsa, tip yapmaya izin verilir.

14.1.3Top bütünüyle file dikey düzlemini geçtiği veya bir rakip oyuncuya temas ettiği anda hücum vuruşu tamamlanmış olur.



14.2 HÜCUM VURUŞUNDAKİ KISITLAMALAR

14.2.1 Ön hat oyuncusu, temasın kendi oyuncu boşluğu dahilinde yapılması kaydıyla, hücum vuruşunu herhangi bir yükseklikte tamamlayabilir (Kural 14.2.4 hariç).

14.2.2 Bir geri hat oyuncusu ön bölgenin gerisinden herhangi bir yükseklikten hücum vurutunu tamamlayabilir:

14.2.2.1 sıçradığı anda ayağı (ayakları) hücum çizgisine değmemeli veya çizgiyi geçmemelidir,

14.2.2.2 vuruştan sonra ön bölgeye dütebilir (Kural 1.4.1).

14.2.3 Temas anında topun herhangi bir kısmı eğer file üst kenar seviyesinin altındaysa, bir geri hat oyuncusu ön bölgeden de hücum vuruşunu tamamlayabilir (Tekil 7).

14.2.4 Top ön bölgede ve file üst kenar seviyesinin tamamen üzerindeyken hiçbir oyuncunun rakibin servisinin üstüne hücum vuruşu tamamlamasına izin verilmez.



14.3 HÜCUM VURUŞU HATALARI

14.3.1 Bir oyuncu rakip takımın oyun boşluğu içinde topa vurursa (Kural 14.2.1),

14.3.2 Bir oyuncu topu harice vurursa (Kural 9.4),

14.3.3 Vuruş anında top bütünüyle file üst kenar seviyesinin üstündeyken bir geri hat oyuncusu ön bölgeden hücum vurutunu tamamlarsa (Kural 14.2.3),

14.3.4 Top ön bölgede ve bütünüyle filenin üst kenar seviyesinin üstündeyken bir oyuncu rakibinin servisinin üstüne hücum vurutunu tamamlarsa (Kural 14.2.4).

14.3.5 Vuruş anında top bütünüyle file üst kenar seviyesinin üstündeyken libero oyun alanı dahilinde bir hücum vuruşu tamamlarsa (Kural 14.2.3).

15. BLOK



15.1 BLOK YAPMA

15.1.1 Blok, fileye yakın olan oyuncuların rakip sahadan gelen topu durdurmak için file üst kenar seviyesinden daha yükseğe uzanarak yaptıkları harekettir.

15.1.2 Blok Tetebbüsü:

Blok teşebbüsü, topa dokunmadan yapılan blok hareketidir.

15.1.3 Tamamlanmış Blok:

Blokçunun topa değdiği anda blok tamamlanmıştır. Sadece ön hat oyuncularının bloğu tamamlamasına müsaade edilir.

15.1.4 Kolektif Blok:

Birbirine yakın iki ya da üç oyuncu tarafından yapılır ve bu oyunculardan biri topa değdiğinde tamamlanır.



15.2 BLOK TEMASI

Temasların tek bir hareket esnasında yapılmış olması kaydıyla, bir veya daha çok blokçu topa birbiri ardına (çabuk ve devamlı) temas edebilir.



15.3 RAKİBİN BOŞLUĞUNDA BLOK YAPMA

Blok esnasında, rakip oyuncunun oyununa engel olmamak kaydıyla, bir oyuncu ellerini ve kollarını filenin ötesine geçirebilir. Ancak rakip bir hücum vuruşu yapıncaya kadar filenin ötesinde topa dokunulmasına müsaade edilmez.



15.4 BLOK VE TAKIM VURUŞLARI

15.4.1 Blok teması takımın bir vuruşu olarak sayılmaz (Kural 10.1). Sonuç olarak blok temasından sonra bir takıma topu geri göndermek üzere üç vuruş hakkı verilir.

15.4.2 Bloktan sonraki ilk vuruş, blok esnasında topa dokunan da dahil olmak üzere, takımın herhangi bir oyuncusu tarafından yapılır.



15.5 SERVİSE BLOK YAPMA

Rakibin servisine blok yasaktır.



15.6 BLOK YAPMA HATALARI

15.6.1 Blokçu rakibinin hücum vuruşundan önce ya da aynı anda rakibinin boşluğundaki topa değerse (Kural 15.3),

15.6.2 Bir geri hat oyuncusu bir bloğu tamamlar veya tamamlanmış bir bloğa katılırsa (Kural 15.1.3 ve 15.1.4),

15.6.3 Rakibin servisine blok yapılırsa (Kural 15.5),

15.6.4 Top bloktan harice gönderilmitse (Kural 9.4),

15.6.5 Antenlerin dışından rakibin boşluğunda blok yapılırsa,

15.6.6 Libero oyuncusu blok teşebbüsünde bulunur ya da tamamlanmış bir bloğa katılırsa (Kural 15.1.3 ve 15.1.4).

16. KURALLARA UYGUN OYUN DURAKLAMALARI

Kurallara uygun oyun duraklamaları MOLALAR ve OYUNCU DEĞİŞİKLİKLERİ’dir.



16.1 KURALLARA UYGUN DURAKLAMALARIN SAYISI

Her takımın bir sette en fazla iki mola ve altı oyuncu değiştirme hakkı bulunmaktadır.



16.2 KURALLARA UYGUN DURAKLAMA TALEPLERİ

16.2.1 Sadece koç veya oyun kaptanı duraklama talebinde bulunabilir. Bu talep top oyun dışındayken ve servis düdüğünden önce elle işaret vermek suretiyle yapılır.

16.2.2 Bir setin başlangıcından önce oyuncu değişikliği talebinde bulunulmasına izin verilir ve bu değişiklik o sete ait kurallara uygun oyuncu değişikliği olarak kaydedilmelidir.



16.3 DURAKLAMALARIN BİRBİRİNİ TAKİP ETMESİ

16.3.1 Takımlardan birinin talep ettiği bir veya iki mola ile bir oyuncu değişikliği oyunun tekrar başlamasına gerek olmaksızın birbirini takip edebilir.

16.3.2 Bununla birlikte bir takımın aynı duraklama içinde birbirini takip eden

oyuncu değişikliği taleplerine müsaade edilmez. Ancak bir takım isterse aynı duraklama esnasında iki veya daha fazla oyuncu değiştirebilir (Kural 8.1.1).



16.4 MOLALAR VE TEKNİK MOLALAR

16.4.1 Bir mola 30 saniye sürer.

FIVB Dünya ve Resmi Müsabakaları’nda ilk dört sette (1-4) tüm molalar 60 saniye sürer ve her takım her set için sadece bir mola talep edebilir. Buna ek olarak maçı önde götüren takım 8 ve 16’ncı sayıya ulaştığında 60’ar saniyelik iki “Teknik Mola” otomatik olarak uygulanır.

Netice setinde (5’inci) “Teknik Mola” yoktur; her takım sadece 30 saniye süreli iki mola talebinde bulunabilir.

16.4.2 Tüm molalar (teknik molalar dahil) esnasında oyundaki oyuncular kendi sıralarının yakınındaki serbest bölgeye gitmek zorundadır.



16.5 OYUNCU DEĞİŞİKLİĞİ

(Limitler için Kural 8.1’e bakınız)

(Liberoyla ilgili yer değiştirmeler için Kural 8.5’e bakınız)

16.5.1 Oyuncu değişikliği oyuncu değiştirme bölgesi içinde yapılmalıdır (Kural 1.4.3).

16.5.2 Oyuncu değişikliği ancak müsabaka cetveline kaydedilmesi ve oyuncuların oyuna giriş-çıkış yapabilmesi için gereken zaman kadar sürebilir.

16.5.3 Talep anında oyuncu(lar) koça yakın durarak oyuna girmeye hazır olmalıdırlar (Kural 1.4.3). Eğer durum böyle değilse, oyuncu değişikliği kabul edilemez ve takım geciktirme cezası alır (Kural 17.2). FIVB Dünya Müsabakaları’nda oyuncu değişikliğini kolaylaştırmak için uzun saplı ve numaralı levhalar kullanılır.

16.5.4 Eğer koç birden fazla oyuncu değişikliği yapmak isterse, talebi esnasında bu sayıyı el işareti ile bildirmek zorundadır. Bu durumda oyuncu değişiklikleri bir çift oyuncuyu diğerleri takip edecek şekilde peş peşe yapılmalıdır.



16.6 KURALLARA UYGUN OLMAYAN DURAKLAMA TALEPLERİ

16.6.1 Aşağıda sıralanan duraklama talepleri uygun olmayan taleplerdir:

16.6.1.1 top oyundayken veya servis düdüğü anında veya sonrasında (Kural 16.2.1) yapılırsa,

16.6.1.2 yetkili olmayan bir takım mensubu tarafından yapılırsa (Kural 16.2.1),

16.6.1.3 bir takım oyuncu değişikliği yaptıktan sonra, oyun başlamadan önce ikinci bir değişiklik talep ederse (Kural 16.3.2),

16.6.1.4 müsaade edilen mola ve oyuncu değişikliği sayısı aşılırsa (Kural 16.1).

16.6.2 Oyunu etkilemeyen veya geciktirmeyen kurallara uygun olmayan duraklama talebi, aynı sette tekrar edilmemesi kaydıyla, herhangi bir ceza verilmeden reddedilmelidir.

17. OYUNU GECİKTİRMELER



17.1 GECİKTİRME TÜRLERİ

Bir takımın oyunun yeniden başlamasını engelleyen uygunsuz bir hareketi geciktirmedir ve daha birçoklarının yanında aşağıdaki hareketleri kapsar:

17.1.1 oyuncu değişikliğini geciktirmek,

17.1.2 oyuna başlama işaretini aldıktan sonra diğer duraklamaları uzatmak,

17.1.3 kurallara uygun olmayan oyuncu değişikliği talep etmek (Kural 8.4),

17.1.4 kurallara uygun olmayan bir talebi aynı sette tekrarlamak (Kural 16.6.2),

17.1.5 bir takım üyesinin oyunu geciktirmesi.



17.2 GECİKTİRMELERLE İLGİLİ YAPTIRIMLAR

17.2.1 “Geciktirme uyarısı” veya “geciktirme cezası” takıma ait yaptırımlardır.

17.2.2 Bir takım mensubunun ilk geciktirmesi “GECİKTİRME UYARISI”yla cezalandırılır.

17.2.3 Aynı takımın herhangi bir üyesinin aynı maçtaki her türlü ikinci ve sonraki geciktirmeleri bir hata teşkil eder ve “GECİKTİRME CEZASI” ile değerlendirilir: rally kaybı (Kural 6.1.2).

17.2.4 Geciktirmelerle ilgili tüm yaptırımlar müsabaka cetveline kaydedilmelidir ve tüm maç için geçerlidir.

18. İSTİSNAİ OYUN DURAKLAMALARI



18.1 SAKATLANMA

18.1.1 Top oyundayken ciddi bir kaza meydana gelirse, hakem derhal oyunu durdurmalı ve doktorun sahaya girmesine izin vermelidir. Daha sonra rally tekrarlattırılır.

18.1.2 Eğer sakatlanmış bir oyuncu kurallara uygun ve istisnai olarak (Kural 8.1 ve 8.2) değiştirilemiyorsa, oyuncuya 3 dakikalık bir iyileşme süresi tanınır; ancak bir maçta aynı oyuncuya bu hak birden fazla verilmez.

Oyuncunun bu süre içinde iyileşmemesi halinde takımı eksik ilan edilir (Kural 7.3.1a).



18.2 HARİCİ MÜDAHALE

Oyun sırasında herhangi bir harici müdahale olursa, oyun durdurulmalı ve rally tekrarlattırılmalıdır.



18.3 UZATILMIT DURAKLAMALAR

18.3.1 Eğer beklenmeyen koşullar nedeniyle maç kesilirse, bu takdirde başhakem, organizatör ve varsa Kontrol Komitesi normal koşulların yeniden tesisi için alınacak tedbirleri kararlaştırırlar.

18.3.2 Toplam 4 saati aşmamak kaydıyla, oyunda bir veya daha fazla duraklama olduysa:

18.3.2.1 eğer maç aynı oyun alanında yeniden başlatılırsa, kesilmiş olan set aynı sayı, oyuncu ve pozisyonlarla devam edecektir. Daha önce oynanmış setlerin sayıları aynen korunacaktır.

18.3.2.2 eğer maç başka bir oyun alanında yeniden başlatılırsa, kesilmiş olan set iptal edilir ve aynı numaralar ve aynı başlangıç dizilişiyle yeniden oynatılır. Daha önce oynanmış setlerin sayıları aynen korunacaktır.

18.3.3 Toplam 4 saati aşan bir ya da daha fazla duraklama olduğunda tüm maç yeniden oynatılacaktır.

19. FASILALAR VE OYUN ALANLARININ DEĞİŞİMİ



19.1 FASILALAR

4. ve 5. setler arasındaki de dahil olmak üzere setler arasındaki tüm fasılalar 3 dakika sürer. Bu süre zarfında oyun alanları değiştirilir ve takımların başlangıç pozisyonları müsabaka cetveline kaydedilir.

FIVB Dünya Müsabakaları ve Kıta Müsabakaları’nda ikinci ve dördüncü set arasında 5 dakikalık bir fasıla olması zorunludur.



19.2 OYUN ALANLARININ DEĞİŞİMİ

19.2.1 Netice seti hariç her setten sonra takımlar oyun alanlarını değiştirirler (Kural 7.1).

Her iki takımın diğer mensupları da oturdukları sıraları değiştirirler.

19.2.2 Netice setinde bir takım 8 sayıya ulaştığı zaman takımlar gecikmeksizin oyun alanlarını değiştirirler ve oyuncuların pozisyonları aynı kalır.

Eğer değişim doğru zamanda yapılmazsa, yanlışlık fark edilir edilmez değişim gerçekleştirilir. Değişimin yapıldığı zamanki sayılar aynen korunur.

DAVRANIŞ KOŞULLARI



20.1 SPORTMENCE DAVRANIŞ

20.1.1 Oyuna katılanlar oyun kurallarını bilmek ve onlara uymak zorundadırlar.

20.1.2 Oyuna katılanlar sportmenliğe yakışır bir şekilde hakemlerin kararlarını tartışmaksızın kabul etmek zorundadırlar. Herhangi bir tüpheli durumda yalnız oyun kaptanı vasıtasıyla açıklama isteğinde bulunulur.

20.1.3 Oyuna katılanlar hakemlerin kararlarını etkilemek veya kendi takımlarının yaptığı hataları gizlemek amacına yönelik tutum ve hareketlerden sakınmalıdırlar.



20.2 DÜRÜST SPORCULUK (FAIR-PLAY)

20.2.1 Oyuna katılanlar dürüst sporculuk (FAIR-PLAY) anlayışı içerisinde sadece hakemlere karşı değil; aynı zamanda diğer görevlilere, rakiplerine, takım arkadaşlarına ve seyircilere karşı da nazik ve saygılı davranmalıdırlar.

20.2.2 Maç esnasında takım mensuplarının kendi aralarında konuşmalarına izin verilir (Kural 5.2.3.4).





21. HATALI DAVRANIT VE YAPTIRIMLARI



21.1 KÜÇÜK HATALI DAVRANIŞ

Küçük hatalı davranışlar yaptırıma tabi tutulmaz. Takımı oyundaki kaptan aracılığıyla sözlü olarak ya da el işaretleriyle uyararak takımın yaptırım uygulanacak seviyee yaklaşmasını önlemek başhakemin görevidir.

Bu uyarı bir ceza değildir ve anlık sonuçları yoktur. Müsabaka cetveline kaydedilmez.



21.2 YAPTIRIMA YOL AÇAN HATALI DAVRANIŞ

Takım üyelerinden birinin resmi görevlilere, rakip oyunculara, takım arkadaşlarına veya seyircilere yönelik hatalı davranışı yapılan davranışın derecesine göre üç ayrı kategoride sınıflandırılmaktadır:

21.2.1 Kaba davranış: terbiye ve ahlak prensiplerine aykırı hareket veya aşağılayıcı ifadeler kullanmak

21.2.2 Saldırgan davranış: itibar düşürücü veya hakaret edici sözler veya hareketler

21.2.3 Tecavüzkar davranış: fiili saldırı ya da saldırıya niyetlenme.



21.3 YAPTIRIM TABLOSU

Baş hakemin kararına göre ve hatalı davranışın derecesine bağlı olarak uygulanacak ve müsabaka cetveline kaydedilecek yaptırımlar:

21.3.1 İhtar

Aynı maçta takımın aynı ya da bir başka üyesinin ikinci kaba davranışı rally mağlubiyetiyle cezalandırılır (Kural 6.1.2). Rakip takım bir sayı alır ve servis atma hakkı kazanır.

21.3.2 Oyundan çıkarma

21.3.2.1 Oyundan çıkarmayla cezalandırılan bir takım üyesi setin geri kalan kısmında oynayamaz ve başka bir işlem yapılmaksızın takım sırasının arkasındaki ceza alanında (Kural 1.4.5 ve 3.3.2; Şekil 1) ve oturması gerekir.

Oyundan çıkarılan bir koç sete müdahale etme hakkını kaybeder ve takım sırasının arkasındaki ceza alanında oturmak zorundadır (Kural 1.4.5).

21.3.2.2 Bir takım üyesinin ilk saldırgan davranışı başka bir sonuç olmaksızın oyundan çıkarmayla cezalandırılır.

21.3.2.3 Aynı takım üyesinin aynı maçtaki ikinci kaba davranışı bir başka sonuç olmaksızın oyundan çıkarmayla cezalandırılır.

21.3.3 Diskalifiye

21.3.3.1 Diskalifiyeyle cezalandırılan takım üyesi maçın geri kalan kısmında bir başka sonuç olmaksızın Müsabaka Kontrol Alanı’nı terk etmek zorundadır.

21.3.3.2 İlk tecavüzkar davranış bir başka sonuç olmaksızın diskalifiyeyle cezalandırılır.

21.3.3.3 Aynı maçta aynı takım üyesi tarafından yapılan ikinci bir saldırgan davranış başka bir sonuç olmaksızın diskalifiyeyle cezalandırılır.

21.3.3.4 Aynı maçta aynı oyuncu tarafından yapılan üçüncü bir kaba davranış başka bir sonuç olmaksızın diskalifiyeyle cezalandırılır.



21.4 HATALI DAVRANIŞ YAPTIRIMLARININ UYGULANMASI

21.4.1 Tüm yaptırımlar bieysel yaptırımlardır, bütün maç için geçerlidir ve msabaka cetveline kaydedilir.

21.4.2 Aynı takım üyesinin aynı maç set ya da maçta hatalı davranışlarını tekrarlaması Kural 21.3 ‘de yazıldığı gibi artarak cezalandırılır (art arda gelen her hata hatayı yapanın daha ağır bir ceza almasına yol açar).

21.4.3 Saldırgan davranış ve tecavüzkar davranıştan kaynaklanan oyundan çıkarma ya da diskalifiye, daha önce bir ceza alınmış olmasını gerektirmez.



21.5 SET ÖNCESİ VE SETLER ARASINDAKİ HATALI DAVRANIŞLAR

Setlerden önce veya setler arasında meydana gelen herhangi bir hatalı davranış Kural 21.2 uyarınca değerlendirilir ve yaptırımlar müteakip sette uygulanır.

21.5 CEZA KARTLARI

Uyarı : sözle ya da elle işaret, kart yok

İhtar : sarı kart

Oyundan çıkarma : kırmızı kart

Diskalifiye: sarı + kırmızı kart (birlikte)