Windows 8 ipuçları

Windows 8 fazlasıyla radikal değişimleri barındırarak geldi. Eski sürüm kullanıcıları kabullenmekte çok zorlandılar hala da şikayetler alabildiğince devam ediyor. Oysa çok daha kolay kullanımlı bir sürüm windows 8.

Kullanımı ile ilgili 15 adet ipuçlarına geçelim...

1- Modern UI'ı hızlıca geçmek

Windows 8'i ilk açtığınızda, sanki devasa bir tablet veya cep telefonu kullanıyormuşsunuz hissi veren yeni Modern UI ile karşılaşıyorsunuz. Eğer bunu tamamen kaldırmak gibi bir amacınız yok ise, en azından olabildiğince zahmetsizce ve hızlı bir şekilde bu ekranı geçebilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken şey çok basit. Aşağıdaki ilk ekran görüntüsü, aşağı yukarı işletim sisteminin ilk açılışındaki ekrana benziyor.



Eğer burada iken Enter tuşuna basarsanız, yukarıdaki menüye göre, takvime gidersiniz. Bunun yerine, masaüstünü sürükleyerek sol üst köşedeki ilk yere çekerseniz, açıldığı anda Enter tuşuna basarak alıştığınız ve bana kalırsa dokunmatiği olmayan bir bilgisayarda öncelikle açılması gereken masaüstünüze geçebilirsiniz.



Tabi ki Metro UI'da kullanabileceğiniz uygulamaların hiçbirini çalıştırmamışsanız, bu ufak işleme gerek duymadan sadece Windows tuşunu kullanarak da bu geçişi yapabilirsiniz. Ama Windows tuşunun asıl amacı, Modern UI'daki uygulamalardan ana menüye geri dönüştür. Bu sebeple, eğer Modern UI'ı görmek istiyor ama masaüstüne de hızla dönmek istiyorsanız, bu ufak işlemle, bundan sonra sadece Enter tuşu ile masaüstünüze geri dönebilirsiniz.

Modern UI'ı tekrar görmek için ise, masaüstünde iken Windows tuşuna basmanız yeterli olacaktır.

Tabi Windows+T tuşu ile masaüstüne hoş bir animasyon eşliğinde de dönebilirsiniz.

2- Uygulamaları daha hızlı açmak

Hemen söyleyeyim, burada daha hızlı açmak, aslında onlara daha hızlı ulaşmak anlamındadır. Windows 7 ve Ubuntu 11 ve sonrasını kullanmış olanlar için bilinen ve sıklıkla kullanılan bir özellik olsa da, bahsetmeden geçmek olmaz. Uygulamalarınız bir süre sonra o büyük menü içerisinde sizden adeta kaçacaklardır. Siz de bunları 'aramak' zorunda kalacaksınız.

Bunları daha kolay bulmak için ise yapmanız gereken çok kolay. Metro UI'ı açmak ve programın ismini yazmak.



Eğer aradığınız program sol taraftaki listenin başında çıkarsa doğrudan Enter'a basarak programı açabilirsiniz. Eğer aradığınız bir uygulama değil de, mesela bir ayar ise, o zaman Tab tuşu ile Ara kısmına getirip oradan Ayarlar'ı seçebilirsiniz.



Siz ayarları seçer seçmez ekranın sol tarafı yeniden vurgulu hale gelecek ve yön tuşları ile seçim yapabileceksiniz veya yine Enter tuşu ile ilk sıradaki seçeneği çalıştırabileceksiniz. Tabi ki, fare ile de bunları yapabiliyoruz.

3- Uygulamalarınızı gruplandırmak

Diyelim ki, uzun bir süredir Windows 8 kullanıyorsunuz (Şu anda o kadar uzun olur mu bilmem), ve uygulamaları menüde bulmakta zorluk çekebilirsiniz. Veya, belki de tüm oyunların bir arada, tüm ofis uygulamalarının da başka bir yerde ve yine bir arada olmasını istediniz. Yakında dost olacağınız Modern UI ile bunu da yapabilirsiniz (Bu arada olur da Metro UI dersem hem sizden, hem de Microsoft ve Alman Metro AG'den özür dilerim, elim sürekli Metro UI yazıyor da).

Öncelikle, Modern UI'da uzun bir uygulama listeniz varsa Ctrl'ye basılı tutarken farenizin tekerleğini kullanarak uygulamaları uzaklaştırabilir, ardından fare işaretçisini gitmek istediğiniz kısma getirerek yakınlaştırdığınızda bu kısma gidebileceğinizi söyleyelim. Tekrar fare tekerleğini kullanmak yerine bir tıklama da aynı şeyi yapacaktır. Bu özelliğe 'semantik yakınlaştırma' adı verilmiş.



Burada benim ofis ile ilgili programlarım bir ikisi dışında en sağ tarafta duruyor. Hesap makinesi ve Foxit Reader'ı da bu listeye sürükle bırak ile ekleyip ardından elim hala Ctrl'de iken o son gruba tıklıyorum. Altta çıkan menüden de "Grubu Adlandır" seçeneğine tıklayarak grubu 'Ofis' olarak adlandırıyorum. Tabi ki bu gruplandırmadan sonra gruba yeni uygulama ekleyip, gruptan uygulama çıkarmak mümkün.



Artık 'semantik yakınlaştırma' kullandığımda, üst tarafta Ofis yazıyor. Ayrıca yeri gelmişken de ayrı bir başlık açmaya değmeyeceği için söyleyeyim; diğer isimlendirilmemiş gruplar da dahil, tüm grupların yerlerini değiştirebilirsiniz.

4- Modern UI uygulamalarını kapatmak

Modern arabirimin daha çok mobil cihazlar için tasarlandığının sağlam bir kanıtı olarak (dokunmatiğe daha yatkın olması gibi bir gerçeği gözden kaçırdık diyelim), Modern UI'daki uygulamaları kapatmak için görünürde bir tuş veya yöntem yok. Zaten Microsoft da bizi bu uygulamaları arka planda çalıştırmaya teşvik etmek istiyor. Ama iOS ve Android sistemlerinde olduğu gibi, bunları el ile kapatmanın yolları var tabi ki.

İlki çok aşina olduğumuz, belki de kapatmaya çalışırken deneyip rastlantı eseri fark ettiğimiz Alt+F4'tür. Bunu kullandığınız zaman, Modern UI menüsüne dönüş yapabiliyorsunuz. Diğer bir yolu ise, fareyi kullanmak. Uygulama içerisinde iken fareyi ekranın üst kenarına götürün. Burada, fare işaretçisinin açık bir ele dönüştüğünü göreceksiniz. Buradan farenin tuşuna basın, ve uygulamayı aşağıya doğru, ekranın sonuna kadar çekin. Bu arada uygulama ekranı alttan daralmış ve biraz da saydam hale gelmiş olacak. Bıraktığınız zaman uygulamayı hafızadan kaldırmış olacaksınız.

5- Modern IU uygulamaları menüleri

Alışmamız belki biraz zaman alacak ama, yeni arayüz aslında o kadar da kötü değil. Mesela, aşağıdaki ekran görüntüsünde, şehrimin hava durumunu, haberleri ve spor haberlerini, benim pek ilgim yok ama, piyasalardaki durumu ve tatil için gideceğim yeri seçmemde yardımcı olacak bilgileri bulabiliyorum. Daha da önemlisi, bunlara sadece bilgisayarı açarak ulaşabiliyorum. Ayrıntıları ise, ilgili kutucuğa tıklayarak görebilirim.



Tabi ki bunlara ulaşmak için önce ayarlar ile bir süre ilgilenmek gerekiyor. Örneğin hava durumu uygulaması bana önce Londra'nın hava durumunu gösteriyordu.

Windows 8 uygulamaları olarak adlandırılan bu uygulamalarda, uygulamaya özel ayarlar için ekranın herhangi bir yerinde sağ tıklama yeterli. Android kullanıcıları bunu cihazlarındaki menü tuşu gibi görebilirler. Böylece sadece ayarlara değil, aynı zamanda uygulamanın sunduğu diğer içeriğe de ulaşılabiliyor. Mesela haber uygulaması ile, Türkiye'deki popüler gazete içeriklerine de ulaşabilirsiniz.

6- Kutucuklar

Yeni arayüzün güzel bir özelliğinin, en azından bana göre, kutucuklarda verilen bilgiler olduğunu söylemiştim. Muhtemelen Windows uygulama dükkanındaki uygulama sayısı arttıkça, buradan bize bilgi verecek uygulama sayısı da artacaktır.

Kullanırken veya ekran görüntülerinde dikkatinizi çekmiştir, bu kutucukların bazıları küçük, bazıları ise büyük. Bunu değiştirmek elbette elimizde. Konumlarını değiştirebildiğimiz gibi, küçük veya büyük olmalarını da seçebiliyoruz. Mesela masaüstü bir bilgisayarda kullandığım için, benim Kişiler ve Mesaj uygulamalarının büyük olmasına ihtiyacım yok. Ya da Skype'ın büyük olmasına en azından şimdilik gerek yok, çünkü herhangi bir ekstra bilgi sağlamıyor bana. Bunları küçültmek için üzerlerine sağ tıklıyoruz ve aşağıda açılan menüden "Küçük" seçeneğini seçiyoruz. Tabi ki, tersi için de "Büyük" seçeneğini seçiyoruz.



Yeri gelmişken bahsedelim, bu Windows 8 programlarının hepsini kolayca silebiliyorsunuz. Yukarıdaki ekran görüntüsünden de görebilirsiniz, Kaldır seçeneği mevcut. Bunlar, Modern UI uygulamalarını kaldırabiliyorsunuz. Diğerlerinde ise, yani masaüstü uygulamalarında ise, sizi klasik Program Ekle/Kaldır ekranına götürüyor sizi. Microsoft belki biraz daha uğraşıp bunları da daha az zahmetle kaldırmamızı sağlayabilirdi.

7- Tüm ayarlara bir kısayol

Görünen o ki, Windows 8 tabletlerden sonra ortaya çıkan modaya, yani ayardan çok eğlenceye ve üreticiliğe yönelmeye çalışan bir işletim sistemi. Zaten işin aslı, bir süre sonra ufak da olsa birkaç ayar yapmamız gerekecektir.

Dediğim gibi, Microsoft bu ayarları biraz gizlemiş gibi görünse de, aslında dostunuz olacak bir kısayol ile işleri halletmek için gerekli ögelere kolayca ulaşabilirsiniz. Tabi ki arama özelliği ile istediğiniz ayarı bulabilirsiniz ama eğer isminden veya Microsoft'un ismini değiştirip değiştirmediğinden emin değilseniz, Windows + X tuşlarını kullanarak bu menüyü açabilirsiniz.



Ekranın sol alt köşesinde açılacak olan menüde, aygıt yöneticisi, komut istemi, denetim masası, çalıştır ve daha birçok yönetimsel araca ulaşmak mümkün. Arama yapmak veya bunlar için teker teker kısayol oluşturmaktan daha kısa bir yol olduğu kesin.

8- Ekranınızı ikiye bölün

Ekranınızın bir kısmını Windows 8 uygulamalarına, bir kısmını da masaüstünüze ayırabilirsiniz. Bu, özellikle hava durumu veya haber gibi bilgilerin ekranınızın bir tarafında sürekli bulunmasını istediğiniz durumlar için faydalı olacaktır.



Bunun için yapmanız gereken tek şey, aynen Windows 8 uygulamalarını tamamen kapatırken yaptığınız gibi, fare işaretçisini en üste çıkarmak ve açık bir el haline geldiğinde sürükleyerek bir kenara doğru itmek. İyice ittiğinizde, ekran görüntüsündeki gibi bir şerit, size ekranı ikiye bölerek kullanacağınızı bildirir.

Eğer ekranın diğer bölgesi boş ise ve bir uygulama yok ise, Windows tuşu ile veya ekranın sol alt köşesine giderek Modern UI'ı açıp oradan başka bir Windows programı veya masaüstünüzü seçebilirsiniz.

Ekranı eski haline getirmek için ise, iki bölüm arasındaki şeridi, kapatmak istediğiniz bölümün olduğu tarafa doğru, ekranın sonuna kadar itmeniz yeterli. Ekran eski halini alacaktır.

9- Çalışan programları görmek

Klasik olarak Alt+Tab kısayolu ile gördüğümüz çalışan programlara ek olarak, Windows 8 uygulamalarının hangilerinin açık olduğunu görmek ve bunlar arasında geçiş yapmak mümkün.

Windows+Tab tuş kombinasyonu ile ulaşabileceğimiz bu bölmeye, faremizi sol üst köşeye getirip ardından da biraz aşağı doğru ilerleterek de ulaşabiliyoruz. Burada aktif Windows 8 programı dışındaki diğer Windows 8 programlarını görebiliyorsunuz. Görünen o ki, Modern arayüz masaüstümüzü de bir Windows 8 uygulaması olarak kabul ediyor.

Tabi ki tüm programları Görev Yöneticisi'nde de (Ctrl+Shift+Esc) görebiliyoruz.

10- Ekran görüntüsü almak

Eskiden, ekran görüntüsü almak için ya üçüncü parti bir yazılım kullanılır ya da Print Screen tuşuna basıp ardından Paint veya başka bir resim editörüne bu görüntü yapıştırılırdı. Özellikle Print Screen kullanılırken, sadece bir pencerenin görüntüsü isteniyor ise, kırpma işlemleri filan yapılırdı.

Microsoft, Windows 8'de bunlar için iki kısayol yapmış: Windows+Print Screen ve Alt+Print Screen. Bunlardan ilki, ekran görüntüsünü alıyor ve Resimler klasörü içinde Ekran Görüntüleri adlı bir klasörün içine otomatik olarak bir PNG dosyası olarak kaydediyor. İkincisi ise, aktif olan pencerenin ekran görüntüsünü alıyor.

Eğer siz de benim gibi aktif pencerenin ekran görüntüsünü otomatik olarak yukarıda bahsettiğim klasöre kaydetmeye çalışıyorsanız, Win+Alt+Print Screen kombinasyonu çalışmıyor.