Çizgi Romanlar - Geçmişten, günümüze

Şehir Köpeği, Murat Bozkurt'un yarattığı, maceraları vahşi atmosferli bir İstanbul'da geçen çizgi roman kahramanı.

2004 yılında, Altı Kırkbeş Yayıncılık tarafından çıkartılmaya başlanan 24 sayfalık dergide yer almıştır. Bu yayın sadece 2 sayı sürmüştür.

Rodeo Strip dergisinin ilk 7 sayısında ve sonra 10. ve 14. sayılarında, uzunlu kısalı çeşitli maceraları yayınlanmıştır.

Şirinler, (Fransızca: Les Schtroumpfs) Belçikalı çizer Pierre Culliford'un oluşturduğu çizgi roman ve animasyon dizisinin ortak ismi. 1958'de Pierre Culliford tarafından çizgi roman olarak ortaya çıktı. 1981'de televizyonda gösterilen Şirinler büyük ilgi gördü. Yıllarca Türkiye'de de yayınlanan çizgi dizi, başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere birçok ülkede, yüksek izlenme oranlarına rağmen gösterimden kaldırılmıştır.

Şirinler'in ingilizce adı olan "Smurf" kelimesinin "Socialist Men Under Red Flag"ın (Kızıl Bayrak Altındaki Sosyalist Adamlar) kısaltması olduğu iddiası bir şehir efsanesinden ibarettir. Çünkü, Şirinler'in yaratıcısı Peyo tarafından Şirinler'e verilen orijinal isim Les Schtroumpfs'tur.

2008 yılında, Şirinler'in 50. yılı kutlamaları kapsamında Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu hayrına Avrupa'nın birçok ülkesini kapsayan bir açık artırma kampanyası düzenlenmiş ve 124.700 Euro UNICEF'e bağışlanmıştır.

Karakterler

Şirin Baba: Asıl adı: Schtroumpf. Şirinler'in lideridir. Diğer şirinlerin aksine kırmızı kıyafetleriyle dikkat çeker. Sihir konusunda uzmandır.
Şirine: Şirin Köyü'ndeki ilk kız şirindir. Uzun, dalgalı ve sarı saçlara sahiptir. İlk olarak Gargamel tarafından Şirinler'i yok etmek amacıyla ortaya çıktı ancak Şirin Baba onu sihirle değiştirdi.
Gözlüklü Şirin: Şirinler içinde tek gözlüklü olanı. Kitap okur, kitap yazar ayrıca çok gevezedir. Genellikle konuşmasını bitiremeden diğer Şirinler tarafından fırlatılıp atılır ve hep kafa üstü düşer.
Usta Şirin: Köyün her konuda uzman dâhi Şirin'i. Yaptığı icatlar sayesinde Şirinler'in hayatını kolaylaştırır.
Hayalci Şirin: Her zaman hayalî yerler ve kişiler görür.
Huysuz Şirin: Köydeki en anti-sosyal Şirin'dir. Her şeyden nefret eder.
Aşçı Şirin: Köyün obur aşçısı. Çoğu zaman kendi yemeklerini köydekilere silah olarak verir ya da kendisi yer.
Gargamel: Şirinler'in baş düşmanı ve Şirinler'in varlığından haberdar olan tek kişi. Amacı onları yakalayarak altına çevirmek ya da onları satarak para kazanmaktır ve onları yemektir.
Azman: Gargamel'e yardım eden bir kedidir. Asıl ismi Azrail'dir.

Sezgin Burak, tarafından 21 Temmuz 1967'de, daha önceki çizgi romanlardan gerek anlatım gerekse çizgi açısından çok farklı olarak tasarlanmış olan çizgi roman. Hürriyet gazetesinde günlük bantlar halinde yayımlanmaya başlamıştır.

Tarkan, diğer çizgi romanlar gibi seri üretilmedi, geniş aralıklarla çiziliyordu. Bu yüzden üstünde uğraşılarak, titiz bir şekilde hazırlanıyordu. Avrupa tarzı çizgi romanlar gibi, neredeyse yılda bir öykü çıkıyordu. En beğenilen serüvenleri, ailesini katleden Alan Beyi Kostok'tan intikam mücadelesinin anlatıldığıGümüş Eyer ve "Altın Madalyon" oldu. Tarkan'ın asıl karakterini bu serüvenler anlatır. Gülmez yüzü, hedefinden saşmayan ve vazgeçmeyen kişiliği bu öykülerde öne çıkar.

Tarkan, 1970'ten başlayarak dergi olarak yayınlanmaya başladı. İlk sayısı Günaydın gazetesi ile birlikte bedava verilmiştir. 1969 yılında ilk Tarkan filmi Mars'ın Kılıcı macerasının senaryosu ile izleyicilerin karşısına çıkmıştır. Daha sonra Gümüş Eyer, Viking Kanı, Altın Madalyon ve Güçlü Kahraman maceraları filme aktarılmıştır. Bu filmler eski teknolojik imkânlarla çevrilmiş olmasına rağmen halen özel kanalların peşinde koştuğu izleyicilerini ekrana bağlayan filmler olarak televizyonda sık sık gösterilmektedir.
21 Temmuz 1967'de Mars'ın Kılıcı ile başlayan Tarkan'ın, 1978'de Sezgin Burak'ın ani vefatı nedeniyle yarım kalan Milano'ya Giden Yol adlı serüveni de dahil olmak üzere 21 bölümden oluşan on dört serüveni vardır. Tarkan "Atıl Kurt!" sözüyle bilinir.

Tarkan'ın yaratıcısı Sezgin Burak'ın ailesi tarafından bu kahraman ve sanatçının diğer eserlerini yaşatmak üzere bir dernek kurulmuştur.

Tarkan 2011 yılında yeniden yayın hayatına başlayacaktır.

Tarkan Serüvenleri

1. MARS'ın KILICI
2. MARGUS KALESİ
3. BAYRAKTAKİ CANAVAR
4. DEHŞET KULESİ
5. MARYO'nun KUŞLARI
6. KUZEY CANAVARLARI
7. HONORİYA'nın YÜZÜĞÜ
8. KORKUNÇ TAKİP
9. GÜMÜŞ EYER (1)
10. GÜMÜŞ EYER (2)
11. GÜMÜŞ EYER (3)
12. VİKİNG KANI
13. ALTIN MADALYON (1)
14. ALTIN MADALYON (2)
15. ALTIN MADALYON (3)
16. KUZEYDE DEHŞET VAR
17. GÜÇLÜ KAHRAMAN
18. KURT KANI
19. MİLANO'ya GİDEN YOL (1)
20. MİLANO'ya GİDEN YOL (2)
21. MİLANO'ya GİDEN YOL (3)

Teks (İtalya'daki adıyla Tex), western tarzı İtalyan çizgiroman serisi. Yazar Gian Luigi Bonelli ve çizer Aurelio Galleppini (Galep) tarafından yaratıldı. Adını baş kahramanı Teks Willer 'den alır.

Teks Willer bir ranger'dir ve Navajo kızılderililerinin şefidir. Kızılderililer arasında Gece Kartalı adıyla tanınır. Ayrımcılık ve önyargı karşıtı, şiddete başvurmaktan kaçınmayan, kural ve kanunlardan çok kendi doğrularına önem veren bir kişiliği vardır. Maceraların çoğunda kızılderili haklarını korumak için çaba gösterir. Öte yandan siyahi Amerikalılar, çoğu kez woodoo tarikatı üyesi kötü kişiler olarak tasvir edilir ve Teks'in düşmanlarıdır.

Başlıca arkadaşları Kit Carson (tarihi Amerikan kâşifine dayanır), oğlu Kit Willer, ve Navajo savaşçısı Tiger'dir. Bunlar dışında bilge El Morisco ya da Kanadalı dostları Gros-Jean ve Albay Jim Brandon gibi daha seyrek karşılaştığı çok sayıda dostu vardır. Başlıca düşmanı ise kara büyücü Mefisto ve oğlu Yama'dır, önemli başka düşmanları ise "Maestro" ve Kara Kaplan'dır.

İlk macerası 1948'de İtalya'da yayımlandı. Bu ülkede 20. yy'da en çok satan çizgiroman serisi oldu. 70'li yıllarda Türkiye'de yaygınlaştı. 90'lı yıllarda Doğan Holding grubunun İtalyan ortaklığıyla kurduğu Doğan Egmont Yayıncılık AŞ tarafından yeniden yayımlanmaya başlandı. Güney Hindistan, İsrail, Norveç, Finlandiya, Fransa, Hırvatistan, Sırbistan ve Brezilya'da da popüler oldu.

Teksas (Il Grande Blek) 1956 yılından beri Türkiye'de yayınlanan ve kardeş yayın olan Tommiks (Capitan Miki) ile birlikte çocuklar ve gençler arasında çok büyük ilgi görmüş İtalyan yapımı bir çizgi romandır. Bu romana olan ilgi o dereceye varmıştır ki Türkiye'de bütün çizgi romanlar Teksas-Tommiks adıyla anılmaya başlanmıştır.

Çizerleri ve yayımcısı

Teksas çizgi romanı 1954 yılında İtalya'nın EsseGesse çizim-stüdyosu tarafından geliştirilmiştir ve Il Grande Blek adı altında 13 yıl süreyle çizilmeğe devam etmiştir. EsseGesse stüdyoları, ismini kurucuları olan üç çizerin soyadlarından almıştır: Giovanni Sinchetto, Dario Guzzon ve Pietro Sartoris (S.G.S. yani İtalyanca okunuşuyla EsseGesse). 1954-1967 yılları arasında EsseGesse Teksas çizgi romanını 650 fasikül halinde yayınlamıştır. Türkiye'de ise ilk olarak 1956 yılında Erdoğan Egeli'nin (1925-1983) sahipliği altındaki Ceylan Yayınları tarafından yayınlanmaya başlamıştır. Kapaklarını Samim Utkun'un çizdiği bu çizgi romanın aslında Teksas'la hiçbir ilgisi yoktur. İtalyanca ismi Teksas değildir. Kahramanının ismi de Teksas değildir ve konusu Amerika'nın Teksas eyaletinde geçmez. Teksas'ın kapaklarını çizen Samim Utkun bu ismin daha ilgi çekeceğini düşünerek çizgi romana Türkiye'de Teksas adını vermiştir. Daha sonraki yıllarda Teksas, Tay yayınları, Ecem ve Aksoy Yayıncılık tarafından siyah-beyaz haliyle 2002 yılına kadar basılmağa devam etmiştir. 2004 yılından beri de Hoz Comics tarafından renkli ve kuşe kâğıtta yayınlamağa başlamıştır.

Konusu

Teksas çizgi romanı 1770 yıllarında Kuzey Amerika'da İngiltere'ye ait kolonilerin bağımsızlık savaşı vererek Amerika Birleşik Devletleri'nı kurmasını konu alır. Başlıca kahramanları Çelik Blek isimli bir genç savaşçı, Rodi isimli ergenlik çağındaki bir erkek çocuk ve Profesör Oklitus'dur. Romanın kahramanı Blek İngilizcedeki Black kelimesinden gelir. Önceleri Essegesse Black kelimesini İngilizce şekliyle kullanmıştır. Ancak İtalyan okuyuculara zor geldiği için okunduğu gibi Blek şeklinde yazmağa başlamıştır. Romanın konusu aslında Amerika Birleşik Devletleri'nin Teksas eyaletinde değil Boston ve Portland gibi kuzeydoğudaki New England bölgesinde geçer.

Teksas'ın kahramanı Çelik Blek ve arkadaşları Rodi (Rody) ve Profesör Oklitus (Occultis) bir avcı kasabasında yaşarlar ve kırmızı urbalılara (İngiliz askerleri) karşı direniş yaparlar. Boston'da yaşayan Avukat Konoli (Connoly) Amerikan bağımsızlık savaşında istasyon şefi olarak görev yapmakta, arasıra Çelik Blek'i ziyaret ederek ona gizli ve tehlikeli görevler vermektedir. Bu çizgi romanın kahramanları hayal ürünü olmakla beraber tarih açısından gerçekçi bazı kişi ve olaylara da yer verilir. Örneğin Amerikan bağımsızlık savaşının önderi ve Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk başkanı George Washington ve gene Amerika Birleşik Devletleri'nin kurucularından biri olan bilim adamı Benjamin Franklin bu çizgi romanın bazı maceralarında yer alırlar.

Teksas çizgi romanı kesin bir şekilde Amerikan yanlısıdır. Romanda İngilizler kötü, beceriksiz ve zalim olarak gösterilirler. Çelik Blek ciddi, cesur, becerikli ve akıllı bir kişidir. Romanda romantik aşk konularına değinilmez. Profesör Oklitus ve Rodi'nin en büyük zaafları yemek yemek, ve özellikle turtaları mideye indirmektir

Bir çizgi romanın yapım süreci nispeten karmaşıktır ve kitabevinden kitabevine olduğu kadar, bir çizgi roman yaratıcısından diğerine de farklılık gösterir. Tenten'in yaratıcısı Hergé'in durumundaysa ise her şey daha metodik bir süreçte ilerliyordu. Hergé'in kariyerinin ilerki yıllarında, kendi topladığı Studios Hergé'deki iş arkadaşlarının, özellikle Bob de Moor'un yardımından faydalandı. Bu makale bir Tenten albümünün yaratılma sürecini bir çizgi roman yaratılışı tarzının gösterilmesi olarak detaylandırmak için yazılmıştır.

Kurşun kalemle çizilen sayfa

Kırılma noktaları kurulduktan (bazen onlarca taslak çizilmiş olduktan) sonra, Hergé kurşun kalemle sayfaları yaratmaya başlardı, bunlar da bitmiş eserin temelini oluştururdu. Hergé çalışmak için 30 cm'e 40 cm sayfaları kullanırdı, bu kâğıtlar sonradan son baskı boyutlarına düşürülürdü. Karakterler çizildiğinde Hergé doğru görüntüyü yakalamak için sayfayı silmekten ve karalamaktan çekinmezdi, bazen kâğıt paralanana kadar yıpratırdı. Hergé'in doğru ve gerçekçi sanata olan saygısı nedeniyle çoğunlukla yardımcılarından kendisini o karakteri yakalamak istediği pozda dururken çizmelerini isterdi.

Tüm sayfaları çizmeyi bitirdikten bir sonraki adım panelin üstünden geçmekti, bu da sadece en iyi çizgilerin üstünden geçerek oluyordu. Bu da sıklıkla panelin, hatta bazen tüm sayfanın içindeki tüm elementlerin yeniden çerçevelendiği bölüm olabilirdi. Üstünden geçme işlemi tamamlandığında çalışma çinilemek için temiz bir sayfaya transfer edilirdi.

The Crow serisi çizgi romanlar yazan James O'Barr tarafından ortaya çıkmıştır,James O'Barr, trajik bir trafik kazasında nişanlısı Bethany'nin sarhoş bir sürücünün kullandığı araba tarafından öldürülmesi sonrasında çok sıkıntılı günler yaşamaya başlamış. Bu yaşadığı sıkıntılı dönemden kurtulmak için kendisini çizime verir, daha sonraları ise gazetede okuduğu bir haberden ( Detroit'te bir çiftin 20$ lık nişan yüzükleri için öldürülmesi olayı ) oldukça etkilenir ve bunun bir hikâyenin başlangıcı için güzel bir çıkış noktası olduğuna karar verir ve 1981 yıllarında Berlin'de ilk The Crow çalışmalarına başlar. İçinde bulunduğu sıkıntılı yaşam yüzünden eserini tamamlaması uzun bir süre alır.James O'Barr hikâyesinde kullandığı karakterleri kendi hayatından seçmiş,gerçek kişileri karakterleri ile özdeşleştirmiştir.Hatta filmde yer alan çete üyelerinin isimleri de Detroit deki duvar yazılarında alınmış gerçek çete üyeleri isimleridir. (T-Bird, Tin-Tin, Top Dollar, Skank, Funboy) Bunun üzerine olayları hikâye üzerine oturtarak hikâyeyi tamamlamıştır.

Çizgi romanın başarısından sonra 80li yılların sonunda film yapımcısı Jeff Most film için 1500$ gibi komik ücret önermiş.Filmin kült ve efsanevi olmasının ise iki ana nedeni var.Bunlardan birincisi filmin yönetmenliğini Alex Proyas'ın üstlenmesi ve ikincisi ise başrollerinde efsane Kung Fu ve Jeet Kune Do ustası Bruce Lee'nin oğlu Brandon Lee'nin yer almasıydı. İlk başlarda birbirlerini tanımayan James O'Barr ve Brandon Lee film çekimlerinde çok iyi anlaşmaya başlamış ve çeşitli röportajlarda James O'Barr, Brandon Lee için küçük kardeşim diye bahsetmeye başlamış. Filmin çekimlerinin bitmesine 8 gün kala Brandon Lee'nin yanlış doldurulmuş bir silah tarafından çekim sırasına vurularak öldürülmesi bu yüzden James O'Barr'ı hayatı boyunca sarsan ikinci büyük olay olur.

Romanın üzerinden 26 yıl, filmin üzerinden ise 16 yıl geçmesine rağmen The Crow çizgi roman severler için hala bir kült olmaya devam etmektedir.

The League of Extraordinary Gentlemen (kısaca LXG), Alan Moore'un yazdığı ve Kevin O'Neill 'in çizerligini yaptıgı ünlü cizgi roman serisidir. Amerikan ve İngiliz edebiyatının, özellikle fantastik ve bilim kurgudaki, ünlü kahramanlarını bir araya getirmiştir. Bunlar arasında Dracula'nın karısı Mina Harker, Görünmeyen Adam, Dr. Henry Jekyll, Kaptan Nemo, Tom Sawyer, Dorian Gray, Sherlock Holmes'un kardeşi Mycroft Holmes ve Alan Quartermain vardır.

Ayrıca 2003 yılında ABD-Almanya ortak yapımı filmi cekilmiştir. Türkiye'de Muhteşem Kahramanlar adıyla yayınlanmıştır.Sean Connery'nin başrolde bulunması filmin çok izlenmesinde büyük rol oynamıştır.

Titeuf, canlandırılan bir TV dizisine adapte edilen İsviçre'ye ait çizgi roman yaratıcısı Zep tarafından yaratılan, ve adanmış çizgi roman magazininde Tcho'de gözüken bir çizgi roman dizisidir!.

Titeuf önce, ("Senin yaşamların için koş") fanzine Sauve qui peutta yayımlandı, ve Glénat yönetici kotu ile Claude Camano fark edildi. Zep, 1992'de Glénat'a katıldı, ve Titeuf sonunda, Fransa'nın en popüler çizgi romanlarının biri oldu. Dieu'nun olduğu ilk Titeuf kitabı, "Le Sexe et Les Bretelles" (Seks ve Pantolon Askıları), 1993'te gözüktü, ve sadece birkaç bin kopya sattı, ama bunu takiben yayınlanan kitaplar, gitgide devasa bir okuyucu kitlesi kazandı.Ve şuan bu dizi Fransa'da en çok hasıla elde etmiş birkaç diziden biridir. Dizi, 2001'de canlandırılarak bir TV dizisine adapte edildi,2008'e Canal J'de yayınlandı.

Titeuf çizgi roman olarak 2006-2007 yıllarında haftalık dizi halinde bir süre "Milliyet Miço" dergisinde yayınlandı. Çizgi film olarak da 2008 yılında bir süre Yumurcak TV'de yayınlanmış, 2009 yılında ise Cine5 tarafından yayınlanmaktadır. Cine5'e bağlı olarak Haziran 2009'da açılacak Maxi TV isimli çocuk kanalında tekrarları dahil günde en az iki kez yayınlanması beklenmektedir.

Tom the Dancing Bug Ruben Bolling tarafından yaratılan bir çizgi romandır. Çağdaş yaşam, güncel olaylar, gelenekler ve klişeleri konu alan çalışma Tom adında bir karaktere sahip olmamakla birlikte adında geçen 'dans' kavramıyla da ilintili değildir. Genelgeçer medyada adını sıkça duyuran çizgi roman Salon.com'da da yayımlanmaktadır.