Voleybol kuralları - Voleybolda Duruşlar

TEMEL DURUŞLAR VE DEPLASELER (Yer değiştirmeler)
Bir voleybol müsabakasında bir oyunun gerek rakip sahadan gerek kendi arkadaşından gelebilecek topları karşılayabilmesi gerekir. Bu toplar yüksek ya da çok alçak olabileceği gibi çok sert ya da çok yumuşak olarak da gelebilir. Bir oyuncunun bunları karşılayabilmesi ya da pas smaç blok savunma gibi unsurları daha iyi yapabilmesi bir sonraki harekete hazır olabilmesi için farklı şekillerde beklemesi gerekir. Bu duruşlara temel duruş denir.

YÜKSEK TEMEL DURUŞ
Yüksek duruş genellikle blok smaç vurmak gibi bekleme tenis servis atışı öncesi bekleme ve topun oyuna başlamadan önce ölü olduğu zamanlarda uygulanır.

Bu duruşta ayaklar omuz genişliğinde açılır dizler hafif bükük gövde dik kollar uygulanacak harekete göre dirseklerden bükük ve eller gövdenin önünde ya da yanındadır.

ORTA YÜKSEKLİKTEKİ TEMEL DURUŞ
Bu duruş müsabakalar sırasında en çok kullanılan duruştur. Oyun sırasında çok sert ve yere yakın gelen topların dışındaki tüm topları beklerken ve servis karşılamak için de bu duruşta beklenmesi gerekir.
Bu duruşta ayaklar omuz genişliğinden biraz daha açık dizler yüksek duruştakinden daha fazla bükük ve hafif içe dönüktür. Gövde hafif öne bükülü ve kalça hafifçe arkaya doğru çıkmış vaziyette kollar dirsekten bükülü dirsekler gövdeden ayrı rahat bir duruştadır. Eller gövdenin önünde yaklaşık olarak parmak pas vuruş yeri ile manşet pas vuruş yeri arasındadır. Eller ve parmaklar rahat bir açıklıkta avuç içleri birkaç metre ileriyi gösterecek şekildedir. Bu duruşta iyi bir denge için ağırlık ayak uçlarına doğru verilmelidir.

ALÇAK TEMEL DURUŞ
Çok sert ve yere yakın gelen topların karşılanması için özellikle arka alandaki savunma yapan oyuncuların duruş şeklidir. Bu şekilde uzun süre bekletmek yorucu olur. Genellikle orta temel duruş bekleme yaparken sert ve alçaktan gelebilecek bir topu karşılamak için (smaç servisi karşılamak vb.) alçak temel duruşa geçilir ve top karşılandıktan sonra tekrar yükselip bir sonraki hareket için uygun duruşa geçilir.

Bu duruş vücudu yere iyice yaklaştırmak için ayaklar aynı hizada omuzlar da daha geniş alçaklıkta (yaklaşık iki omuz genişliğinde) dizler bükülü ve hafif içe dönüktür. Vücudun yere iyice yakın olması öne hareketi kolaylaştırdığı gibi yere ulaşmayı da kolaylaştırır. Böylece yere çok yakın gelen topların kurtarılması için plonjon ve yuvarlanma hareketleri de yapılabilir. Gövde öne bükülü kollar gövdenin yanında ve önünde dirseklerden bükülüdür. Gövdenin yönü topun bulunduğu yöndedir.

Tüm duruşlarda:
Topun bulunduğu yöne gövdeyle dönülmeli ve başla top takip edilmelidir (kendi takım arkadaşının attığı servis hariç.) Topun ne zaman nereden geleceği kestirilemediği zaman küçük sekme ve sıçramalar yapılarak top beklenmelidir.

DEPLASELER (Sahada Yer Değiştirmeler)
Voleybol oyununda top genellikle oyuncuların istediği yere ya da oyuncunun kendi üzerine gelmez. Oyuncunun önüne arkasına sağına veya soluna değişik şekillerde gelir. Bu topların karşılanabilmesi için yapılan adım alma yürüme yada koşulara deplase olma( yer değiştirme) denir. Bu deplaseler öne geriye yada yanlara olabilir öne veya geriye adım alarak yada koşarak deplase yapılabilirken yanlara ; kayma adımı çapraz kayma adımı yada koşarak deplase yapılabilir.

MANŞET PAS
İki kolun iç tarafının yan yana gelerek dirsekle el arasındaki bölümle topu fırlatma metodudur. Manşet asıl servis karşılamada kullanılır. Oyuncu manşet alma hareketine top kendisine gelmeden yani uzaktayken hazırlanmalıdır. Son anda yapılan ayarlamalar oyuncu için zor olacaktır. İyi bir pozisyon yüksek ve rahat bir beklemedir. Alçak ve eğik bekleme yorucu ve çabuk hareketi engellediği gibi bel sakatlığı riskini artırmaktadır.

Manşetçinin elleri vücudunun yanında veya önündedir. Ayaklar yanyana ve fazla olmamak üzere açıktır. Dizlerini hafifçe büker. Denge çok önemlidir. Dengesi çok iyi olan bir oyuncu servisten top geldiği zaman hızlı ve kontrollü bir başlangıç par. Ağırlığın ayak uçlarına verilmesi dengeye yardımcı olur. Kalça hafif arkaya çıkar.

Ayak Pozisyonu :
Ayakları yanyana ve yere düzgün bir şekilde basarak vücudun ağırlığını ayak parmaklarına yöneltmek dizlerin içe doğru bakması ve kalçasının geriye doğru çıkması her zaman pozisyonu daha sağlam yapar.
Manşet alan oyuncunun ilk görevi önce topun ona doğru gelişini görmesidir.

Üç önemli nokta :
·Manşet alan oyuncu manşet alacağı noktaya hareketine kadar topu izler.
·Oyuncu ağırlığının büyük bir bölümünü ayak parmaklarının uçlarında taşır.
·İyi bir denge için vücudunu yere yaklaştırır.
Manşetçinin ellerini birleştirmesi için en iyi yol parmaklarını iki baş parmağının altında iyice kenetlemektir. Oyuncunun iyi bir manşet pozisyonuna sahip olabilmesi ellerinin iyi kilitlenmesi ile mümkündür.

Oyuncu :
·Kollarının bükülmemesi için dirseklerini sıkıca kenetler.
·Kollarını dışa doğru açar kolun düz kısmını topa doğru döndürür.
·Kollarını mümkün olduğu kadar birbiri ile kapalı tutar ve ikisi ile vuruşu yapmaya çalışır.
İyi bir vücut pozisyonunda denge alçalmakla olur. Manşetçi dizlerini büker ve vücudunun üst kısmını belinden öne doğru iterek sırtını doğrultur.
Kol salınımı kısadır. Eller yalnızca 10-15 cm. hareket eder ve yerle yaklaşık 45 derece açı oluşturduğunda durur.

SIÇRAMA :
Top yakınına geldiği zaman manşet alan oyuncu seri ve hızlı bir sıçrama ile pozisyonunu düzeltir. Ayaklarını hafif açık tutarak yan yana getirir ve dengede kalabilmek için kollarını vücudundan uzak ve rahatça tutar. Ayak parmaklarının ön kısımları sıçramayı sağlar.

YANA ADIM :
Manşetçi yana hareket ettiği zaman sıçrama yan adıma dönüşür. Ayağı yardımı ile manşet yerine gider ve bunu atlama adımı izler. Manşetçi hareketini ayaklarını yana açma pozisyonu ile tamamlar ve bir başka manşet yada yana adıma hazırdır. Hem sıçrama hem de yana adım manşetçinin hareket ederken servise yüzünün dönük olmasını ve kolayca durmasını sağlar.

ÇAPRAZ KOŞMA :
Servisten gelen top iki yada üç adım uzakta ise manşet alan oyuncunun koşması gerekir. Böylece oyuncu manşet yerine yan adım alarak gelmiş olur ama ayakları ve vücudu topa doğru dönmeye başlar. Oyuncunun ikinci adımı çapraz olur. Hareket servisten gelen topa oyuncunun dönüşü ile tamamlanır oyuncunun kalçasının 90 derece döndüğü görülür. Çapraz koşu oyuncunun hareketini hızlandırır topa doğru koşar ve sonra dönüşünü yapar. Bu koşma yana adımdan hızlıdır. Bununla birlikte koşma durmayı zorlaştırır.

YERLEŞME ADIMI / SEKME :
Koşarken durmak için manşetçiler ufak bir sekme yada sıçramaya ihtiyaç duyarlar. Bu sıçrama vücudu servis atılan tarafa doğru döndürür ve ayakların yan yana gelme pozisyonunu sağlar. Oyuncu aynı zamanda bu sekme hareketine ileri doğru hareket ederken de ihtiyaç duyar. İleri adımdan sonra bir ayağın önde diğeri arkada iken manşet almak oyuncular için daha çok heves vericidir ama bu daha az sağlıklıdır.
Genellikle servis karşılama manşetçinin geriye doğru bir adımdan fazla adım almasını gerektirmez. Bu durumda bir yada iki sıçrama oyuncuyu karşılama pozisyonuna getirir.

SERVİS

Voleybolda oyunu başlatan vuruştur.
Çeşitleri :
1. Alttan atılan servis
a.Önden alttan atılan
b.Yandan alttan atılan
2.Üstten atılan servis
a.Tenis servis (Dönmeden giden)
b.Balans tipi yüzen servis (Dönmeden giden)
c. Balansiye servis (Dönerek giden)
d.Smaç servis (Dönerek giden)
e.Sıçrayarak smaç servis (Dönerek giden)
Bazı servis şekillerinin uygulanışı:

ÖNDEN ALTTAN ATILAN SERVİS :
Oyuncu servis bölgesinde yüzü fileye dönük durur. Vuruşu hangi el ile yapacak ise o ayağı geridedir. Top diğer eldedir. Ayaklar omuz genişliğinde açıktır. Dizle hafif bükülü beden biraz öne eğiktir. El parmakları aralıklı ve avuç içi ile vuruş yapılır. Gözler topta. Kollar geriye savrulurken top 10-15 cm. yukarı ve öne atılacak salınım yapan kol ile vuruş gerçekleştirilir. Topa vuruşta sonra vuruşu yapa kol topu takip ederken gerideki ayak öne doğru bir adım alır.

YANDAN ALTTAN ATILAN SERVİS :
Oyuncu servisi yerinde yan olarak durur. Topa hangi eliyle vuracaksa o ellini arkada tutar. Ayaklar açık vücut dengeli bacaklar hafif bükülüdür. Topun yandan havaya atılmasıyla vuruş yapacak olan kolun vücutla birlikte arkaya doğru yaylanıp güç alarak yatık bir hareketle topa doğru savrulması gerçekleşir. El açıktır. Topun yanına ama biraz altına doğru vurulur. Oyuncu bütün vücudu ile fileye dönerek arkadaki ayağını öne alır. Vuruş sırasında kol düzgündür vuruşla birlikte dirsek biraz kıvrılır.

TENİS SERVİS :
Bu pozisyonda vücut sabittir. Hedefin sağına 45 derece dönüktür. İki ayak da yerde ve omuz genişliğindedir. Sağ ayağını vücudu ile aynı yöne dönüktür. Ağırlığın büyük kısmını sağ ayakta taşır. Sırt düz dizler hafif büküktür.
Top sağ omuzun önünde tutulur. Oyuncu topu sol elinde ve omuz hizasında tutar. Sağ el topun arkasında ve hedef ayarlanmaya çalışılır. Sağ kol rahatça kıvrılmış topa bakar.

Vuruşa üç ayrı hareketle başlanır : Sol el topu kaldırır sağ kol geriye gider ve sol ayak öne hareket eder. Kalkan top döndürülmeden atılır. Elden 30 cm. kadar yükselir. Vuruş yapacak kol omuzlar tarafından durduruluncaya kadar geriye gider. Avuç bu anda biraz dışa dönüktür. Dirsek *ürülebildiğince geriye *ürülür. Sağ ön kol topa yönelir.
Sırt dikliği bu arada biraz bozulabilir. Havaya atış alanında servisçi öne doğru küçük bir adım atar. Adım yaklaşık 30 cm uzunluğunda ve hedefe dönüktür. Sol ayak yere indiği anda dizden biraz kıvrılır. Adımla birlikte vücut ta biraz öne hareket eder.

Servisçi kalçalarını ve omuzlarını topa doğru döndürmeye başlar. Sağ omuz smaç hareketindeki gibidir. Sol kol aşağı doğru düşerken sağ kol öne gider. Vücudun dönüşünde servisçinin dirseği topa doğru yükselir. Vuruşta servisçinin vücudu hedefe doğru dönüktür. Kol kıvrıktır. Oyuncunun bileği sabittir ve topun tam ortasına vurur. Topa harekette ağırlık arka bacaktan ön bacağa kayar. Ön bacak düzleşir. Vücut hızla sabitleşir. Dirsek topa doğru yükselir. Kulakla aynı hizaya gelinceye kadar kol düzleşmeye başlar. Vuruşta sol ayak tüm ağırlığı taşır. Omuzlar hedefe dönüktür. Önkol biraz kıvrık ve diktir. Dirsekten topa hamle yapılır. Dirsek önkolun hız kazanmasına yardım eder. Hareketin sonunda servisçinin tüm ağırlığı sol ayağın üzerindedir. Sağ ayak parmak ucu yerle çok az temastadır. Sağ kol topu takip eder ve açı azdır. Servisçi dengededir.

SMAÇ SERVİS :
Bu servis rakip alana gittiğinde çok etkilidir. Servisçinin set servisi savuma oyuncusu tarafından karşılansa da zaman top rakip sahaya kaçar. Servisçi sırtını geriye doğru kuvvet kazanmak için bükmelidir. Top elinden 1 m kadar yükselir. Topa vururken oyuncu tüm ağırlığını öndeki ayağa yükler. Sol ayak kalça ve vücut sabittir. Vuruş sırasında kol düzdür diktir. Vuruşla servisçi topun dönmesi için bileğini topun üzerine kapatır. Vuruşu bitirir.

SERVİSTE YAPILAN HATALARI :
·Servis atmadan önce yeterli hazırlık yapmamak ilgisini bütünüyle serviste toplamamak acele etmek
·Vücut duruşuna dikkat etmemek kötü duruş tekniği
·Topu elden atarken hep aynı atışı yapmamak
·Topa bakmamak
·Vuruş sırasında bileğini sağa veya sola kaydırmak
·Ters ayağını öne koymak
·Topa vurduğu kolunu dirsekten fazla bükmek.

SERVİSTE TAKTİK

Son derece önemli olup gerçekleştirilmesi için oyunu çok iyi okumak karşı takım oyuncularının değerlendirilmesini ve zayıf taraflarının çok çabuk görebilecek bir yapıda olmak gereklidir. Serviste hata yüzdesini mutlak suretle en aza indirmek çok önemlidir. Servisin risk edileceği zamanı iyi algılamak gerekir. İyi bir servisçi aynı hareketle birkaç tür servis atabilmelidir. Rakip takıma en güzel hücumu yapma şansı yalnız iyi atılan bir servisle gerçekleştirilebilir.
Şu şekilde gerçekleştirilebilir:
·Servis karşılaması zayıf oyuncuları iyi tanıyıp bunların bulundukları noktalara servis atabilecek şekilde bir teknik yapıya sahip olmalı.
·Rakip takımın hücum taktiğini bozabilecek noktalara servisin atılması (Rakibin hücum organizasyonunu başlatan pasörün bulunduğu alanlara gibi.)
·Servis atılırken Oyuncuların yer değiştirmesi hallerinde değişen oyuncuların üzerine atılmalı.
·Diziliş hatalarından yararlanarak hatalı diziliş yerlerine atarak.
·Kuvvetli iyi servis atan oyunculardan oyuna alınarak yararlanılması.
·Oyuna yeni giren oyuncunun üzerine servis atarak psikolojik olarak etkilenmesini sağlamak amacıyla.
·Servisi müdafaada anlaşamayan oyuncuların arasına atarak.
·En iyi smaçör veya en çabuk smaçör üzerine atarak zamanlama hatası yapmasını sağlama.
·Pasörün pas yapmayı tercih ettiği yönün tersine atarak . Eğer pasör geri pasta zayıfsa atılacak servisin amacı pasörü geri pas atmaya zorlayacak bir yer olmalıdır
Voleybolda rakip sahaya doğru vurularak yapılan bir hücum tekniğidir. Çok etkili bir hücum tekniği olup direk sayı almada çok etkilidir.
Smaç için hazırlık pozisyonu koşucuların hazırlığı gibidir. Tüm ağırlık öndeki ayaktadır.
Sağ elini kullanıyorsa sağ ayağı öndedir.
Topa giderken dört üç yada iki adım kullanılır.
Sağ ayak birinci adım olarak sayılır. İkinci adımda hız artar.
Üçüncü adım sağ ayakla alınır hızlı ve uzundur. Dördüncü adımlarda ise birbiri içine girmiş bir şekildedir. Üçüncü ve dördüncü adımlarda oyuncunun ayakları hemen hemen yan yana olur.
Ayak parmaklarının ucu hedefini sağına 45 derece dönüktür. Vücut da sağa dönüktür.

Adımlama şu şekildedir:
Sayı
Adımlar
1
sağ
2
sol
3
sağ/sol

Kolların savrulması hücumcuya yüksek sıçrama şansı verir. Oyuncu kollarını yukarıya çektiğinde vücut da onu izler. İyi zamanlanmış kol savruluşu hücumcunun kalçalarının omuzların önüne geçmesine neden olur. Bu da oyuncunun topa vücudu dik durumda iken vurmasını sağlar.
Kolların savruluşunun zamanlanması hareketin başlamasında ayarlanmalıdır. Üçüncü adımda. Bu noktada kollar geriye hareket ettiğinde vücut öne gider.
Hücumcunun kolları 4 adımla birlikte öne gider. Oyuncunun vücudu kalçaları düz bir çizgi halinde illeri-geri hareket eder. Sıçramaya başlarken kollar kalçanın biraz önündedir. Zemini terk ederken kollar başının üzerine gelirler.
Savruluşta kollar neredeyse düzdür. Kolların savruluşu kalçaları öneomuzları geriye ***ürür. Bu arada sağ ayak topuk burun yuvarlaması yapar.
Bu dizlerin öne kalçanın geriye doğru hareketini sağlar. Hücum yapanın önce sağ topuğu yerle buluşur. Sol topuk yerle hiç temas etmez. Sıçradığında ayak parmakları yeri gösterir. Bu hareketle kalça omuzlardan daha ileri gider. Bu durumda yön değiştirilebilir.
Hücumcu her iki ayağından da eşit miktarda kuvvet alarak sıçrar. Hücumcu sıçradığı zaman havada iken yere dik olmalıdır.
Hücumcu sol eli sanki topa vuracakmış gibi başının üzerinde kalır sağ kol geriye düşer. Hücumcu dirseğini elinden geldiğince büker. Vücut havada bir kavis yapar. Kol omuz üzerindedir.
Vuruş büyük bir hızla ve en yüksek noktada yapılır. Hücumcunun kolu topa vuruş sırasında dirsekten düzleşir. Kolu düz ve yukarıyı gösterirken bilek kapanır. Parmaklar açıktır. Kalçaları ve omuzları düz bir çizgi gibidir. Son pozisyonda vücut dik ve düzdür. Kol öne gitmeye devam eder. Vücudun yanında kol hareketi bitirir.
Dikkat edilecek noktalar: Hücumcunun kalçasına durumuna dirseğin topa doğru yükselmesine topa vuruş sırasında omuzların durumuna vuruştan sonra tüm vücudun dikliğine ve kolun topun ardından gidişine dikkat edilmelidir.

Smaç Hareketinin Değişik Şekillerde Uygulanışı
1.Blok üstü smaç :El topa orta noktasının biraz altından temas eder. Blok üstü smaç vurabilmek için bir smaçörün her şeyden önce sıçramaya ve de iyi bir bileğe sahip olması gerekir. Blok üstü smaç için pasörün smaçöre karşı takımın en kısa boylu blokörünün üzerinden oynatması gerekir.